Tuvalet
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tuvalet, temel işlev olarak insan dışkı ve idrarının atılmasını sağlayan kapalı yere veya odaya verilen genel addır. WC, hela, abdesthane, ayakyolu, kenef, yüznumara gibi isimler de aynı anlamdadır. Bu kelimeler Türkçe'de tarih boyunca değişik dönemlerde yörelere göre kullanılmış ve kullanılmaktadır.
Modern tuvaletlerde insan ihtiyaçlarını gidermeye yarayacak ve atıkları kanalizasyon sistemine ulaştıracak temel sıhhi gereçler, helataşı, klozet ve pisuvarlardır.
Ülkemizde helataşı bulunan tuvaletler alaturka, klozet bulunan tuvaletler ise alafranga olarak anılırlar. Seramik sağlık gereçlerinin yaygınlaşması ile daha önce değişik malzemelerden yapılan malzemeler günümüzde seramik ile en hijyenik ve yaygın halini almıştır.
Şu an yaygın olarak kullanılan modern tuvalet 1596 yılında Sir John Harington[1] tarafından tasarlanmıştır. Ancak Harington İngiltere de alay konusu olması sebebi ile bu icadını toplu üretime geçirememiştir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tuvalet tipleri
Günümüzde temel olarak iki çeşidi vardır:
- Alaturka tuvalet, halen Türkiye, Fransa'nın bazı yerleri, İtalya, Hindistan, Japonya, Çin Halk Cumhuriyeti ve İran'da yaygın olan, çömelerek kullanılan ve helataşı bulunan tuvaletlerdir. Temizlenmek için de taharet musluğu kullanılır.
- Alafranga tuvalet, klozet üzerine oturularak ihtiyaç giderilen ve batı ülkelerinde yaygın olan tuvaletlerdir. Alafranga tuveletin ayrıca bide adı verilen eki vardır ve tuvalet sonrası sadece temizlenmeye yarar.
- Pisuar, sadece idrar boşaltılabilen tuvaletlerdir. Kadınların da pisuar kullanabilmesi için aparatı üretilmiştir.
[değiştir] Alfranga tuvaleti ile Alaturka tuvaletin mukayesesi
- 1-Alafranga tuvaletler hastalık sırasında ve ameliyat sonrası dönemlerinde, yaşlılık evresinde, kilolu insanlar açısından daha kullanışlıdır.
- 2-Alaturka tuvaletlerde, tuvalet ile temas sağlanmadığından daha hijyeniktir.
- 3-Alaturka tuvaletlerde, tuvalet sonrası temizlenme daha kolaydır.
- 4-Alaturka tuvaletlerde, boşaltım daha kolay ve optimal bir şekilde gerçekleştirilir ve daha çok rahatlama sağlanır.
- 5-Alafranga tuvaletlerde boşaltım esnasında insan artıklarının sıçrama olasılığı daha fazladır.
[değiştir] Efes antik şehrinde tuvaletler
Efes antik şehrindeki tuvaletler alaturka/alafranga karışımı bir tipe benzemektir. Bu tuvaletlerin bir özelliği ise bireysel ve kapalı değil; toplu şekilde kullanılmasıdır. Tuvaletlerin önündeki kanaldan sürekli temiz su geçmekte ve boşaltım yapanlar bu su sayesinde temizlenmekteydi. Yine her tuvalet binasının ortasında bir havuz bulunmaktaydı.