Modon Deniz Savaşı (1500)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Modon Deniz Savaşı (1500)
Osmanlı-Venedik savaşı 1499-1500 Parçası
Tarih 1500 Bölge Modon ,İyon Denizi Sonuç Osmanlı zaferi
Taraflar
Venedik Cumhuriyeti	Osmanlı İmparatorluğu
Kumandanlar
	Kemal Reis

Modon Deniz Savaşı (veya İtalyan kaynaklarına göre İkinci Lepanto Deniz Savaşı) Ağustos 1500de Osmanli-Venedik Savaşları (1499-1503) evresi içinde Kemal Reis komutasında Osmanlı donaması ile Venedik Cumhuriyetine bağlı Venedik donanması gemileri arasinda bir seri dalaşma şeklinde meydana gelmiştir.

Osmanlı donanması Ağustos 1499'de Venedik donamasını Sapienza Deniz Savaşında (veya diğer adlarıyla Zonchio Deniz Savaşı veya Birinci Lepanto Deniz Savaşında ) büyük bir yenilgiye uğratmıştı. Bu savaşta Osmanlı donamasının ismen olmasa da gercekten komutanı olan Kemal Reis çok büyük bir rol oynamış; bu deniz savaşında Osmanlıların eline geçen 10 Venedik kadırgası ile ödüllendirilmişti. Aralık 1499'da Venedikliler Sapienza deniz savaşı sonucunda kaybettikleri arazileri tekrar geri almak için İnebahtı kalesine hücum etmişler ve bu kaleyi tekrar ele geçirmişlerdi. Kefalonya adasında filosu ile bulunan Kemal Reis hemen gemileriyle harekete geçti. Karadan ulaşan Osmanlı kara güçleri ile birlikte İnebahtı kalesi denizden ve karadan kuşatıldı ve kale Osmanlı kuvvetleri tarafından Venediklilerden tekrar geri alındı. Kemal Reis kış aylarını ta Nisan-Mayıs 1500'e kadar İnebahtı kalesinde geçirdi. Burada Osmanlı ülkelerinden getrilen 15,000 kadar gemi yapım vasıflı ustaları ve işçileri, Kemal Reis'in idaresine verilen Osmanlı donama gemilerini tamir edip yenilediler.

Nisan-Mayis aylarında Kemal Reis filosu ile İnebahtı'dan ayrılıp yeni bir deniz seferine çıktı. Önce Korfu adasına yönelip bu adada bulunan Venedik idaresi altındaki limanlara hücum edip bunları topa tuttu. Ağustos 1500da üzerine sevkedilen bir Venedik filosu ile yakın savaşa tutuşup Venedik gemilerini kaçırttı. Sonra, denizden Modon kalesini bombardıman edip asker çıkartıp kaleyi ele geçirdi. Oradan Koron kıyılarına açıldı ve bu kıyılar açıklarında yeni bir Venedik filosu ile savaşa tutuştu. Bu önemli bir sonuç sağlamamakla beraber Kemal Reis ve karadan gelen Osmanlı birlikleri, Venedik deniz yardımından yoksun kalan, Koron kalesi'ni ve limanda bulunan bir Venedik brigantinini hemen ellerine geçirdiler. Oradan Sapienza adası açıklarına yönelen Kemal Reis ve donanma bu mevkide Lezza adında bir Venedik kadırgasını batırdı. Eylûl 1500de Kemal Reis Voissa'ya hücum etti ve Ekim 1500de Lefkada adasında bulunan Santa Maria Burnu'ndan görüldü. Böylelikle Kemal Reis 1500 yılı deniz kampanyasını kapatıp donanmayla Kasım ayında İstanbul'a dönüş yaptı.

Bu bir seri deniz kampanyası Venedik (Italyan) ve Ispanyol tarihlerinde Modon Deniz Savaşı olarak anılmaktadır. 1500de ortaya çıkan bu deniz ve kara savaşları sonucunda Kemal Reis komutasındaki Osmanlı donanması ve karadan gelen Osmanlı ordusu Venedik'in Mora yarımadası kıyılarında bulunan mühim üslerini eline geçirip Venediklileri büyük zararlara uğrattı. Özellikle Venedikliler tarafından Cumhuriyetin iki gözü adı verilen Modon ve Koronun kaybı Venedik'in Akdeniz'de egemenliğine büyük bir darbe vurmuştur. Venedik İspanyol yardımı ile İyon Denizi üzerinde olan Kefelonya ve İtika adalarına asker çıkarıp bu adaları egemenliği altına aldı ise de, Mora yarımadasındaki üslerin kaybını bu arazi kazançları hiçbir zaman telafi edememiştir.

14 Aralık 1502 de Osmanlı-Venedik Savaşına son veren ateşkes anlaşması imzalanmıştır. Mayıs 1503de tasdik edilen anlaşma ile Venedik eskisi gibi Osmanlı hükümetine yılda 10000 düka vergi ödeyen bir devlet sıfatına tekrar bürünmüştür. Osmanlı donanması ise doğu Akdeniz ve Ege Denizinde egemenliğini artırmakla beraber, Venedik elinde bulunan Kıbrıs ve Girit adaları ve korsan Senjan şövalyelerin elinde bulunan Rodos dolayısıyla bu egemenlik ta 17. yüzyılla kadar tüm olamamıştır.

[değiştir] Dışsal kaynaklar

• İngilizce Vikipedi'deki 24 Mart 2008 tarihli Battle of Lepanto (1500) maddesi
• İtalyanca Vikipedi'deki 26 mart 2008 tarihli Battaglia di Lepanto (1500) maddesi

[değiştir] Referanslar

• Frederic C. Lane: "Venice, A Maritime Republic" (Baltimore, 1973)
• Salvatore Bono: "Corsari nel Mediterraneo" (Corsairs in the Mediterranean), Oscar Storia Mondadori (Perugia, 1993)
• N. Sakaoğlu (1999) Bu Mülkün Sultanları 36 Osmanlı Padişahı, Oğlak Yayıncılık, İstanbul say. 109, 114.