Kayadibi, Yerköy
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 |
Bu madde, Vikipedi standartlarına uygun değildir ve bu nedenle düzenlenmesi gerekmektedir. Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyip, geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Bu madde Eylül 2007 tarihinden beri, düzenleme isteğiyle etiketlidir. |
 Kayadibi, Türkiye |
|
|---|---|
 Yozgat |
|
| Bilgiler | |
| Nüfus | 432 [1] (2000) |
| Koordinatlar | |
| Posta Kodu | 66900 |
| Alan Kodu | 0354 |
| Yönetim | |
| Coğrafi Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İl | Yozgat |
| İlçe | Yerköy |
| Köy Muhtarı | Veli Ilgaz |
| Web Sitesi | |
Kayadibi (SALMANLI bucak merkezi), Yozgat ilinin Yerköy ilçesine bağlı bir köydür.
Konu başlıkları |
[değiştir] ======Tarihi=
Salmanlı olarak bilinen yerleşim yerine 15 ile 20 pare köy RAKKA tarafından göç edip 1600 yıllarında gelip
yerleşmişlerdir.Alpaslan şahin
Yerlşim yeri olarak konakladıkları yerler kaya dibleri yani kayanın kenarlarına ev yapıp
kaldıkları için yerleşim yerinin adı KAYADİBİ KÖYÜ OLARAK KALMIŞTIR BÖLGE OLARAK SALMANI DENMİŞTİR 'Alpaslan şahin'
[değiştir] Tarih===
==
[değiştir]
[[Resim: Kayadibi]] köyü Orta Anadolu'nun en köklü ve tarihi köylerinden biridir.Bölgenin nahiyesi durumundaki köy,zamanla göç nedeniyle bölgedeki starejik konumunu kaybetmiş, köy nüfusu azalmış ve yaşlanmıştır. Son darbesini son yıllarda jandarma karakolunu kaybederek almıştır. Jandarma karokolu Kayadibi'nin lider köy olma özelliğinide alıp gitmiştir.İsminide köyün coğrafi konumundan almaktadır.köy kayalıkların alt tarafında bulunduğu için kayadibi adını almıştır. Orta Anadolu'da alt anlamına gelen "dib"kelimesi,kayaaltı anlamına gelen Kayadibi) adını almış ve köyün ismi olmuştur. Ayrıca Kayadibi isminin dışında ;Köyün kullanılan nahiye konumuna izafe edilmiş diğer ismi Salmanlı' dır. Salmanlı ismi ise yöreye gelen Dulkadirli Türkmenlerinin idaresiyle görevli Şehsuvaroğlu ali beyin kardeşi Salmanın yurdu denilmesinden dolayı Salmanlı denildiği tarihi metinlerde geçmektedir.Yerköy kaymakamlığı tarafından 2004 yılında yayımlananan Her Yönüyle Yerköy adlı kitaptada yöreye Salmanlı denilmesinin muhtemelen bu sebepten olabileceği yazmışdır.Adnan Menderes KAYA beyin gönderdiği bilgiler çok önemli olup,sayfaya gönderdiği bilgiler, takdire şayandır.Evet Salmanlı aynı zamanda bir Avşar Türkmeni aşiretidir.Yalnız Salmanlı çok geniş bir yöreyi kapsadığından Salmanlının merkez köyü olan Kayadibi köyü sakinlerinin tamamının , Salmanlı Avşar oymağı olduğunu olduğunu söyleyemeyiz.Kayadibi köyünde kendisinin Avşar olduğunu söyleyen kimseye rastlamadım.Halkımızın bu konularda çok fazla bilgi sahibi olmamasınında bunda etkisi vardır.Aslında tamamına yakını ,özbeöz Türkmen olan Salmanlı yöresi insanları ,Türkmen tabirinden ziyade, kendisini yerleşik Türk olarak tarif ediyor.Bu konularda araştırma yapan, bilgi sahibi olanlar ise ;kendi kökenini daha doğru şekilde ifade edebiliyor.Kıymetli tarihçimiz Adnan bey gibi kişilerin sayfaya yollayacağı bilgiler yöre insanının bilgi dağarcığına ışık tutacakdır.Türk Tarih kurumunda çalışan Sungurlulu tarihçi İsmail UÇAKÇI'nın Sungurlu civarındaki Orta Anadolu ilçeleri ile ilgili eserlerinde bu bölümde yer alan Salmanlı ile ilgilide, tarihi vesikalara dayanan bilgiler mevcuttur.Kayadibi köyünde Dulkadirli Türkmenleri içinde yer alan Mamalı aşiretinden iskan olan bir hayli nufusda vardır.Mamalı ve Silsüpür Cerit aşiretleri Kayadibi ve Salmanlı yöresindeki halkın en çok bildiği aşiretlerdir.(KAYNAK Aslında köy demekten ziyade nahiyenin tarihi denilebilir.Çünkü tarihsel süreç incelendiği zaman Kayadibi isminin değil Salmanlı isminin kullanıldığını saptıyoruz.Salmanlının tarihini milattan önce ve sonra olarak iki kısımda açıkladığımızda yakın çevresindeki Sungurlu, Bogazkale, Yozgat Keskin, Kırşehir, Ankara gibi yerleşim yerleri ile beraber ele almak gerekmekte.Ana hatlarıyla Hitit ,Galatlar, Roma İmparatorluğu,Selçuklu,Danişmendliler,İlhanlılar,Dulkadiroğulları,Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi nahiyenin tarihsel serüveni anlatılacaktır.Hititler döneminde köyün çevresinde yerleşimin olduğu, tarlalardan çıkan bazı kalıntılardan anlaşılıyor.Zaten köyün Hititlerin başkenti Hattuşas'a kuş uçuşu uzaklığı 35 km'dir.Köyün kuzeyinde Boğazkaleye kadar uzanan Aygar(Zincirli) Dağı, Hitit krallarının av yaptığı bir dağdır.Bir Hind Avrupa kavmi olan Hititler'in yaşadığı dönemde İç Anadolunun kuzeyine düşen bu yöre yoğun bir orman varlığına sahipmiş.(M.Ö)2000-1500 Hititlerin varlığının sonrasında (M.Ö)1200'Deniz halkları istilası sonrasında Frigler yöreyi ele geçiriyor.(M.Ö)6 Yüzyılda Lidya krallığına bağlanıyor.Aynı yüzyılın ortalarında Persler (M.Ö)4 Yüzyılda Makedonyalılar ele geçirmiştir.(M.Ö)2 Yüzyılda kurulan Galatia devleti topraklarına girer.Galatlar Almanyanya'nın bulunduğu toppraklardan Anadoluya göçmüş Kelt kökenli bir kavimdir.Başkenti gemi çapası manasına gelen Ankryadır(ANKARA)Devlet üç kabileden oluşan eyaletlerden müteşekkildi.Polatlı Eskişehir arasında Tolistoboglar,Başkentlerinde Tektosoglar,Yozgat ile Kızılırmak arasında Trokmiler bulunuyordu.Trokmilerin başkenti bugün Yozgat'ın 30 Km batısında, Salmanlıya'da 50 km mesafede bulunan Tavium'du(Büyüknefes köyü).Büyüknefes köyünde Alman ve İtalyan Arkeoloji heyetleri günümüzde araştırmalar yapmaktadır..(Mustafa DİNÇSOY).(mustafa.dincsoy@mynet.com)Şimdiki adı Boğazlıyan ismi olan ilçenin Selçuklu imparatorluğu zamanında şimdiki bazlamaç kasabasının o zamanki ermeni hükümdarın kızının ticaret mevki şu anki Yozgat Yerköy Salmanlı köyüdür(BU BİLGİNİN KAYNAK İSMİ BELLİ DEĞİL). Kaynak kişi ismi yazmayan bilgide; Boğazlıyan ilçesi ile Salmanlı arasında Selçuklu imparatorluğu zamanında ticari ilişki olduğundan bahsetmekle beraber, Salmanlıya 172 km kadar mesafede bir ilçenin ulaşım imkanlarının çok zor olduğu 11. asır döneminde ,ticari ilişki olması pek ihtimal dahilinde değildir.Bazlamaç mevkiindeki kasabanın olsa olsa Sungurlu civarı yerleşim yerleri ile ticari ilişkisi olmuşdur.Bazlamaç mevkiinin yaya yolu ile yaklaşık 10 km kuzeyinde bulunan, şimdilerde Sungurluya bağlı Balkaya(Totan)köyünde Cumhuriyetin ilk dönemi mübadele sırasına kadar ,Rum ve Ermeni nufus yaşamışdır.Mübadele sonrasında Balkaya civarında boşalan bazı köylere ,Anadolunun doğu bölgesinden vatandaşlar yerleşmişdir.(Sungurlu cumhuriyet öncesi dönemde Yozgat ilinin uzun süre kazası olarak kalmışdır.)Sungurlu ve Yozgatta yaşayan Ermeniler ,tehcir sonrasında yöreyi terketmişdir. Günümüzde bu bölgede ermeni ve rum nufus kalmamışdır.Salmanlı ile ilgili bilgi gönderenler tarihi vesikalara dayanan sağlam bilgi yollasınlar.Ayrıca bilgiyi gönderen kişiler,isimlerini yazsınlar.(mustafa.dincsoy@mynet.com)Galatların dağılması sonrası Doğu Roma[Bizans]toprakları içerisinde yer alan yöre, Bizans döneminde Charsianon eyaleti içerisinde yer alıyor.Alparslanın 1071 Malazgirt savaşı sonrası Anadolunun Türklere kapılarının açılması ile beraber Salmanlı civarındada Türkmen iskanı başlıyor.Anadolu Selçukluları yönetimin zayıflaması ve daha sonra tamamen ortadan kalktığı dönemlerde sırasıyla :Danişmendliler, Kadı Burhaneddin Devleti ve İlhanlılar(Eratna)yöreyi idare ediyorlar.Osmanlı döneminde Yavuz Sultan Selim Çaldıran savaşı dönüşü yöre idaresini dulkadiroğullarına bırakmışdır.Dulkadiroğulları 1423- 1522 yılları arasında yöreyi idare etmişlerdir.Ünlü Dulkadiroğlu beyleri Şehsuvaroğlu Ali bey ve kardeşi Salman'ın döneminde yoğun bir şekilde Mamalı ve Salmanlı türkmen aşiretlerinin iskanı olmuşdur. Salmanlı , 16 asırdan itibaren Cumhuriyetin kuruluşuna kadar Osmanlı idaresinde kalmışdır.Dulkadiroğuların yöreye gelişiyle beraber yöreye Salmanlı deniliyor.Başlangıçda Salmanlının belli bir merkezi yoktur.Kadı hangi yerleşim merkezinde durursa, kaza merkezi orası oluyordu.Kayadibinin bir köy olarak ortaya çıkışı 1690'lı yılara rastlıyor.Kayadibinin ortaya çıkması ile beraber ,yoğun bir nufus hareketi başlıyor bu köye. Salmanlının merkez köyü haline geliyor.Salmanlının 1530'lu yıllara kadar Karahisar Demirli adı verilen bugünkü Sungurlunun bir beldesi olan Yörüklü yakınlarında olduğu belirtilen vilayete bağlı olduğu ,tarihçi İsmail UÇAKÇI'nın eserlerinde geçiyor.1530'lardan sonra Bozok eyaleti ,Kırşehir sancağı idareleri aralıklarla yer değişdirerek, uzunca bir süre devam etmişdir. Osmanlı devleti döneminde Çapanoğulları 18 asırda yöreye geldiği zaman Karye-i yozgat denilen köyü, şehir haline getirip ,Bozok sancağının merkezi haline getirmişlerdir.Çapanoğulları ; Süleyman bey döneminde, Canikden- Tarsusa, Ankaradan- Sivasa kadar geniş bir bögeyi idare etmişlerdir.Bozok bazen eyalet, bazende sancak olmuşdur.1839 yılındaki tanzimatın ilanı dönemine kadar ,genelde Sivas'ın sancağı iken, 1839-1924 yılları arasında Ankara vilayetinin sancağı olmuşdur.Yalnız bazı dönemlerde kısa aralıklarla Bozoğunda eyalet veya vilayet olduğuda olmuşdur.Başkent Ankara bile, Bozok vilayetine bağlı sancak olmuşdur.Kısacası ,Osmanlı döneminde idari bakımdan bir çok değişiklikler yapılmışdır.Salmanlı 1845-1872 yılları arasında Ankara vilayeti Bozok sancağının kazası olarak geçiyor.Abdülhamid dönemindeki idari yeniden yapılanmaya kadar,nahiyeler aynı zamanda kaza idi.Bu değişiklik sonrasında nahiyeler müdürler tarafından yönetilen ve kazanın bir alt statüsündeki yerler haline dönüşmüşdür.1872-1890 yılları arasında Ankara vilayeti Bozok sancağının Sungurlu kazasına bağlanıyor.1890 yılından 1915 yılına kadar Ankara vilayeti Kırşehir sancağı Keskin(Denek Madeni)kazasına bağlı iken Keskin'in 1915 yılında doğrudan Ankara vilayeti merkez sancağına bağlanması ile beraber 1915-1924 yılları arasında, Ankara merkez sancağına bağlanmışdır.1924 yılında çıkarılan teşkilatı esasiye kanunu sonrasında o zamanki adı Bozok olan Yozgat vilayetinin merkez ilçesinin nahiyesi olmuşdur.Şu an bağlı olduğu Yerköy Cumhuriyetin ilk yılarında bir köy iken, demiryolunun geçmesi ile büyümüş ,önce nahiye sonra belediye, 1945 yılındada ilçe olmuşdur.Salmanlı(Kayadibi)Yerköy'ün ilçe olmasıyla beraber ilçenin tek nahiyesi olarak günümüze gelmişdir.Salmanlı kaza iken(Osmanlı döneminde) bir zamanlar köy olan, Kırıkkale ve Yozgat il merkezleri artık birer il merkezi .Yerköy ve Delice ise ilçe merkezi olmuşlardır. Salmanlı ise hala bir köy ,hemde bugün Ankarada 500 haneyi bulan köylülerinin olduğu, viran olmuş bir köy, bir nahiye merkezi...
Salmanlı adının kökeni: Salmanlı, bir Avşar obasının adıdır. Büyük bir topluluk olan Salmanlılar (Süleymanlılar da denir) Dulkadırlı Türkmenleri bünyesinde olup 16. yy’da Kadirli’de yaşayan önemli boylar arasındaydı. Bunların bir kısmı Zamantı bölgesinde (Kayseri) yerleşti. Sonraki devirlerde Salmanlılardan önemli bölüklerin Anadolu'nun çeşitli mıntıkalarına dağıldıklarını görüyoruz. 1613 yılında Çankırı bölgesindeki Türkmenler arasında Büyük ve Küçük Salmanlı olarak adı geçiyor. Bu gruptan bazıları Yozgat tarafına geçerek iskan olmuştur. Salmanlıların bir bölümü ise Batı Anadolu’ya doğru yayılmıştır. 1691 yılında Salmanlılar, Batı Anadolu’da (Afyon-Isparta civarı) iskan edildi. Buradan da bir kısmı çevre illere yayıldı. Salmanlıların diğer grupları da Karaman, Maraş ve Adana yöresinde yerleşti. Günümüzde Maraş ve Çorum yöresindeki Salmanlılar, bunların torunlarıdır. Osmanlı kaynaklarından takip edilebildiği kadarıyla Salmanlı Avşarları Adana, Aksaray, Alanya, Amasya, Ankara, Antep, Aydın, Bigadiç, Bor, Boyabat, Boz-Ok (Kocalı kazası), Çankırı, Çorlu, Çorum, Çöl-Abat, Çukurova, Danişmentli, Dazkırı, Diyarbakır, Edirne, Eyüpeli, Geyikler, Göksün, Gördük ve Timurcu – Saruhan, Gülnar, Halep, Hamit, Is-parta, İzmir, K. Sahip, Karahisar-ı Şarki, Kangal, Kars-ı Maraş, Kastamonu, Kaş, Kayseri, Keçiborlu, Keskin, Kırşehir, Kilis, Kirmastı, Konya, Kozan, Kütahya, Malatya, Maraş, Niğde, Rakka, Sandıklı, Sivas, Sungurlu, Tarsus, Teke, Tire, Yeni-İl, Yenişehir – Aydın, Zamantı ve Zeyne – İç-El’de ve Bal-kanlarda Kili ve Akkerman, Selanik, Kırcaali, Çirmen’de yerleşmiştir.
(Kaynak: Adnan Menderes KAYA - Avşar Türkmenleri kitabı)
[değiştir] Kültür
Köy;Yozgat, Kırıkkale, Kırşehir ,Çorum illerinin kesim noktasında olduğu için; bu illerin kültürel özelliklerinden izler taşır.Halkoyunlarında ;Keskin, Ankara ,Kırşehir tesiri daha fazladır.Beslenme tahıl ürünleri ağırlıklıdır.konuşma ağzıda biraz önce saydığım komşu illler ile benzerlik gösterir.Halkoyunlarında düğünlerde yaşlı kesim ;ağırlama türü oyunlar oynarlar.Bu oyunlar ise şunlardır:Hasandağı Sekmesi,Bugün Ayın Işığı,Allı Turnam,Köprüden Geçti Gelin olarak sayılabilir.Genç kesim ise karşılama türü oyunlar oynarlar.En sık oynanan oyunlar:Hüdayda,Misket,Atım Arap,Biter Kırşehirin Gülleri,Çiçekdağı,Kesik Çayır gibi oyunlar bunlara birer örnektir.Uzun hava bölgesi olarakda bozlak bölgesi içindedir.Popüler kültürle beraber günümüzde başka yörelere ait oyunlarda oynanır.Özellikle bayanlar tarafında oynanan Trakya adlı bir oyunda oynanmaktadır.Halkoyunları ile ilgili Sadi Yaver Ataman'ın 1975 yılında Yapı Ve Kredi Bankası yayınları tarafından yayımlanan 100 Türk Halkoyunu eserinde köy ve nahiye ,Efe Seymen Ve Davullu Oyunlar Bölgesi içerisinde gösterilmiştir.Özellikle düğünlerde geçmişde uygulananan bazı ritüeller kaybolmuşdur.Zir-Zop alınması ve sağmen(seymen)alayı bunlara birer örnekdir.Düğün öncesinde günümüzde ekmek yapımı okuntu dağıtılması adetleri halen uygulanır.düğünler cuma namazından sonra bayrak kaldırılması ile başlar pazar günü öğleyin biter.Düğünler genellikle davul zurna ve bağlama gibi sazlarla oyunlu yapılır. Mahalli Yemekler ise;Arabaşı,Madılamak(madımak),Tuvalak(Bazı bölgelerde topalak denir)Ufamaç,Cızlama,Katıklaş,Pelize,Hasıda gibi bazı ot,bakliyat,hamur işi yemekler ve tatlılar yörede sıkça yapılır.Ayrıca Sungurluda tokmak köftesi olarak adlandırılan ,Salmanlı yöresinde çöç denilen bir köfte yapılır.Bu köfte etin soganla beraber taş vb bir aletle dövülüp , düğür ve kırmızı pul biber ilavesiyle hazırlanan bir köftedir. Üzüm bağlarının bol olduğu dönemde Pekmez kaynatılır pekmezin katılaşmış halinden çalma adı verilen türü ve ekşi üzüm koruklarından üzüm ekşisi elde edilirdi.Giyim kuşamda otantik kıyafet izleri pek görülmez.(Mustafa DİNÇSOY) Küresel ısınmadan en çok etkilenen köylerden biri olduğunu belirtmek gerekir.Bu nedenle bağ ve bahçe ekimi azalmış durumda.Bazlamaç denilen yer en çok etkilenen yerdir.(KAYNAK KİŞİ MUSTAFA DİNÇSOY)Bölgede kayadibi ve diger köylerin mesire ve piknik yeri olarak SÜLÜKLÜ GÖL mıntıkası revaçta olan yerlerden birisidir.ulaşım yaklaşık 6km dir.piknik ve sülük tedavisi için gelenler yoğunlukta su içmek için pınar çeşmesi mevcuttur. (KAYNAK KİŞİ EMMİ RUMUZUNU KULLANMIŞ).(EMMİ )Köy daha önceleri, Salmanlı nahiyesi köylerinin ilköğretim merkezi idi.Yakın civarında Derebağı köyü ile beraber ortaokulu bulunan ve bir çok öğrencinin, ortaokul eğitimini tamamladığı bir köy idi.Zorunlu eğitimin 8 yıla çıkması sonrası belli bir süre ilköğretim okulu olarak devam etti.2000'li yılların başlarında ilköğretim okulu öğrenci yetersizliğinden dolayı kapandı.Artık, köy ve çevresindeki köylerdeki az sayıdaki öğrenci, Sekili kasabasına taşımalı eğitim kapsamında öğrenim görüyorlar.Nufusun azaldığı bir yerde bir çok şey gibi eğitimde sönüyor.Halbuki 1990 yılında, okul birincisi olarak ortaokul kısmını okuduğum bu okulda ;şimdi Hatayda hazine avuvatlığı yapan Fuat Kayadibi Ankarada bir restoranda çalışan, Muzaffer Şahin ve bendeniz Mustafa Dinçsoy, 1989 yılında Yerköydeki tüm ortaokulların katıldığı bilgi yarışmasında ,ilçe merkezinin okulu olan Yerköy Ortaokuluna ,baraj sorusunda 2'liği kaptırıp, 3.olmuşduk Aynı yılın, 19 mayısında Yerköy ilçe stadında, 3'lük kupasını Salmanlı ortaokuluna getirmiş, okul müdürümüz Nazım Kuzderenin ,takdirine mazhar olmuşduk.Ne yazıkki ,bu okul kapalı ve içler acısı bir durumda.Köy dışında yaşayanlarda, üniversite mezunları sayısında artışlar olmuşdur.Köylümüz olan, Ömer Ilgaz, gölgesiz şiirler isimli bir şiir kitabı çıkardı. Basım yılı, 2005 ve basım yeri Ankaradır bu eserinin .Ömer Ilgaz.Çanakkale İl Tarım Müdürlüğünde, memuriyet görevini sürdürüyor.Kendisi ,bazı sıkıntılar sebebiyle ,Kayseri Erciyes Üniversitesi Edebiyat bölümü eğitimini, yarıda bırakmak zorunda kalmışdır.Babam Yılmaz Dinçsoy'unda yayımlanmamış şiir denemeleri vardır.Aygar dağı ile ilgili yazdığı bir şiiri. Yerköydeki Nahiyenin kuzeyinde doğu- batı doğrultusunda yer alan, Hitit krallarının av yaptığı bir sıradağ olan Aygar dağı ile ilgili olarak .
AYGAR DAĞI DESTANI
DAĞLAR YEŞERİNCE ÇIKSAM DAĞLARA
YEŞİL DURUR GÜZEL GÜZEL MEŞELER
GEZİP DOLAŞINCA İNSEM BAĞLARA
BİZİM BAĞDA KEKLİK KUMU EŞELER
DAĞLAR DUMAN OLSA HAVA DEĞİŞMEZ
YAĞMUR YAĞSA ISLANSANDA YİNE GEZ
BİZİM DAĞLAR BAŞKA DAĞA BENZEMEZ
HANİ NERDE BİZİM DAĞIN DUMANI
BİZİM DAĞI YİNE DUMAN BÜRÜMÜŞ
KURTLAR SEVER BU DUMANLI DAĞLARI
ESKİ ÇAMLAR TOPRAK OLMUŞ ÇÜRÜMÜŞ
MEŞHUR OLMUŞ SALMANLININ BAĞLARI
AYGAR DAĞI BİZİM KÖYÜN YÖRESİ
YAZ GELİNCE YAYLASINI GEZERİZ
HALKIMIZIN DAĞDA ÇOKDUR HEVESİ
DAĞLAR BİZİM BİZ DAĞLARI SEVERİZ
DAĞLAR ÇOK GÜZELDİR GÜLÜ SOLMASA
YEŞİL ÇAM BÜYÜSE KİMSE ALMASA
YASAK OLSA ÇOBAN SÜRÜ SALMASA
DAĞLAR BİZİM BİZ DAĞLARI SEVERİZ
YURDA ÇIKSAM APARDIYI DOLAŞSAM
KALEDEN DİKENLİ ALANA AŞSAM
GÜNEŞ YAKSA DAĞDA SICAKDAN PİŞSEM
DAĞLAR BİZİM BİZ DAĞALARI SEVERİZ
SÜRGÜBAĞLAYANDAN KAĞNI İNDİRSEM
SÜRGÜ TAKSAM ONBEŞ ÇOCUK BİNDİRSEM
AĞSAATİ PANCARLIĞI BİR GEZSEM
DAĞLAR BİZİM BİZ DAĞLARI SEVERİZ
ÇOCUK OLSAM ÇALILARDA OYNASAM
KUZU GÜTSEM EKİNLERİ YAYMASAM
KURDUN KUŞUN YEDİĞİNİ SAYMASAM
DAĞLAR BİZİM BİZ DAĞLARI SEVERİZ
İNSEM BERDİLİNİN ÇADIR YURDUNA
ÇADIR KURSAM KIRPIDAĞIN ARDINA
ÇOK RASLASAM TİLKİSİNE KURDUNA
DAĞLAR BİZİM BİZ DAĞLARI SEVERİZ
BAŞKONUŞDAN OVALARI GÖZLESEM
DOYA DOYA ŞU DAĞLARI BİR GEZSEM
DAĞDA KALSAM USANSAMDA BİR BEZSEM
DAĞLAR BİZİM BİZ DAĞLARI SEVERİZ
DAĞLARA KAR YAĞAR ÖRTER BEYAZA
KALESİ VAR GÖLÜDE ÖREDEĞE KAZA
AÇIK OLSA YOLUN DÜŞSE YILMAZA
DAĞLARBİZİM BİZ DAĞLARI SEVERİZ
YAZARI:YILMAZ DİNÇSOY AKTARAN: MUSTAFA DİNÇSOY
OY SALMANLI
kerpiç damları görünür ıraktan
ayrılık bizi de sürdü konaktan
Yaşlarım da durmaz akar yanaktan
Ciğer kurudu sılaya yanmaktan
Oy Salmanlı Salmanlı
Arkası Aygar dağlı
Yarin kara saçında
Bir kırmızı gül bağlı
Büyük Pınarın çağıldar akardı
Bahçelerde elma kayısı çıkardı
Güzellerin kara kara bakardı
Aşık maşukuna türkü yakardı
Oy Salmanlı Salmanlı
Arkası Aygar dağlı
Yarin kara saçında
Bir kırmızı gül bağlı
Şimdi nic'oldu mor üzümlü bağların
Meşeden çamdan soyundu dağların
Ekşidi ayranların acıdı yağın
Bir bir toprağa girdiler sağların
Oy Salmanlı Salmanlı
Arkası Aygar dağlı
Yarin kara saçında
Bir kırmızı gül bağlı
ÖMER ILGAZ
Kaybalon ihtişamımız ve kaybettiğimiz değerlerin anısına
HÜZÜNLÜ KÖY KAYADİBİ
Çocukluk yıllarını sende geçirdim
Kayalara yaslanan köy Kayadibi
İlk gençlik zamanı derken ayrıldım
Şimdi ne hallerdesin vay Kayadibi
Asırlardan beri bucak merkezi
Salmanlı köylerine bey Kayadibi
Beylikdende düşme ey Kayadibi
Viran olmuş derler duy Kayadibi
Kör oldu bağların söndü evlerin
Nerede şen çocuklar hani gençlerin
Şehir gibi yerdin onca köylerin
Haline bakda ağla yan Kayadibi
Vefat haberleri arka arkaya
Nice çınarların girdi toprağa
Hanyayada gitsek belki Konyaya
Senden kopamayız bil Kayadibi
Eser sahibi:Mustafa DİNÇSOY
[değiştir] Coğrafya
Yozgat iline 82 km, Yerköy ilçesine 51 km uzaklıktadır.Ayrıca Kırıkkaleye 85 Ankaraya 160 km En yakın sahil kenti Samsun 288 km İstanbula 605 km dir.Orta Anadolu Bölgesi, Orta Kızılırmak Bölümünün ;Kuzeybatısında yer alır.Aynı zamanda Yozgat ilinin kuzeybatısındadır.Başkent Ankaraya en yakın köyleri arasında yer almaktadır.Arazi yapısı ise kuzeyinde, meşe ve ardıç ağaçlarıyla kaplı, kısmen korunmuş, kısmen bozuk nitelikde orman vasfına sahip ,Aygar dağlarıyla çevrilidir.Batısı gayet kayalık olup güneyi ovalıkdır.Bir zamanlar oldukça fazla yer kaplayan üzüm bağları hemen hemen kaybolmuş olmakla beraber bağcılığın yerini kavun karpuz ekimi almıştır.Su yetersizliği ve göç nedeniyle oldukça yeşil olan eski görünümü kaybolmaya başlamıştır.Denizden yüksekliği 1050 metre olup.34,15 D Boylamı 39,54 K Paralelinde yer alır. Köyün en fazla gezilen yeri 6km uzaklıkda bulunan Aygar dağında, Yurd adı verilen çok güzel suya ve meşe, ardıç ağaçlarının mevcut olduğu manzaraya sahip mevkiidir.Buranın dışında Kayalıbayır adı verilen köyün batısına düşen bölümüde karstik bir görünüme sahip güzel bir mekandır.Köyün 2 km kuzeyinde bulunan Bazlamaç göç öncesinde suyun bol olduğu zamanlarda ilgi gören yerlerindendi.Köyün girişi ie Ankara- Yozgat asvaltının arası 14 km'dir.Bu yolun 14 km'si mıcır tipi asvaltdır.Arazisine komşu köyler ise ;2 km batısında Çayköy,4 km doğusunda Zencir,5 km kuzeydoğusunda Poyraz,8 km güneyinde Arslanhacılı,11 km kuzeyinde Çorum Sungurluya bağlı Ortakışla,10 km batısında Terzili köyü ile köy arazisi sınırı vardır.Bu köylerden Çayköy ve Arslanhacılıya asvalt diğer köylere ise stabilize yollarla bağlıdır.Bu yollardan Ortakışlaya giden yol aynı zamanda köyün Karadenizle olan bağlantısını en kestirme yoldan sağlamasına rağmen ,Ortakışlaya kadarki olan kısmı oldukça bozuk olup, kışları kullanıma kapanmakdadır.Delice üzerinden gidildiği zaman 92 km olan Sungurluyu 46 km'ye , indirecek yol, ne yazıkki yıllardır sürüncemede kaldı ,yapılmadı.Köyün ticari bağlantısını hareketlendirecek bu yolun yapılması ile ilgili çalışmalar yapılması gerekiyor.Bu yol Çankırıyı 140 km'ye Çorumu 116 km'ye Kastamonuyu 254 Tokat'ı 247 Km'ye Amasyayı 206 km'ye Samsunu 288 ve Karabük'ü 300 km'ye indiriyor.Mevcut yola göre 46 km kısaltıyor.Bir diğer yol ise Çerikli- Ankara istikametini 13 km kadar kısaltacak olan Çayköy köyünün 1 km güneyinden Terziliye giden 7 km'lik bozuk stabilize yolda Çerikliyi 25, Ankarayı 147 km'ye indirecek bir alternatif yol olacakdır.Sekilinin; Kasaba işlevini görmekden uzak oluşu ve bağlı olduğu Yerköy'ün 51 km gibi bir uzaklıkda oluşu nedeniyle, Çerikliye giden yolunda yapılmasıyla köyün Çerikli ile ticari ve sosyal bağlarını dahada güçlendirecek ve birçok mal ve hizmet ilişkisini uzak olan Yerköyden kısmi olarak azaltarak, 25 km gibi bir yakınlıkda olan Çerikliye kaydıracakdır.Yine Terzili üzerinden Çamlıbel köyünden ,Kırıkkale Deliceye bağlı Sarıyaka ve Baraklı köyünden Delice ilçesine giden yol çok bozuk durumda olduğundan kullanılamıyor.Yapılması halinde 48 km uzaklıkdaki Delice ilçesini 32 km'ye kısaltıyor.Köyün toprak formasyonu kırmızı-gri şeyl ,formasyonundadır.Flora yapısı olarakda ;Antropojen(Ağaçlı Bozkır)bozkır kuşağındadır. Coğrafyada Turan-İran step florası olarak adlandırılan flora bölgesindedir.Bozkır bitkilerinden, Geven ve değişik diken çeşitleri yaygındır.Ahmet Tepe mevkiine 1990'lı yıllarda dikilen çam ve akasya ağaçları, maaalisef bilinçsiz dikim ve sulama zorlukları sebebiyle kurumuşdur.Köyün güneyi ve kuzeyinde, Kavak ve söğüt gibi ağaçlar yoğundur.Aygar dağı bölümünde meşe ,ardıç ve dağ eriği bulunur. Ayrıca dağın bazı yerlerinde sayılı mikdarda azlıkdada olsa yabani fındık bulunduğu, halk arasında söylenmekdedir.Aygar dağının tarihi kaynaklara dayanan bilgilerde, bundan 100 sene öncesine kadar ibreli ağaçların yoğun olarak bulunduğu ve faunasında; ayı,sincap gibi ,gür ormanlarda yaşayan hayvanların yaşadığı bir karaçam ormanı olduğu geçmektedir.Yöre insanının bilinçsiz ağaç kesimi ,tahribat ve yarı kurak iklim nedenleriyle, bügün kurakçıl ,bozuk nitelikde baltalık bir orman haline gelmişdir.Bağlı bulunduğu Yozgat ormanları ,Amasya Orman Bölge müdürlüğüne bağlıdır. Mustafa DİNÇSOY
[değiştir] İklim
Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir. Her ne kadar karasal iklim denilsede KAYADİBİ köyü,komşu köylere göre karasal iklimi en az yaşayan köydür.çünkü KAYADİBİ köyü coğrafi konumdan dolayı diğer köylere göre rakım yüksekliği olan ve hemen arkasındaki aygar dağınında iklimini kısmen paylaşan bu köy yağış sıkıntısını fazla çekmemektedir,fakat bu kıyaslama bölge için geçerlidir.Eger ülke bazında bakarsak egeye,marmaraya göre yağışı az,doğuya ve güney doğuyada bakarsakta karasal iklime göre iyi yağış almaktadır.kışları kar yağışını fazlasıyla alan yazları ise sıcak fakat bölgeye göre daha serin geçmektedir.(H İLYAS KAYADİBİ)
[değiştir] Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 432 |
| 1997 | 387 |
[değiştir] Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Tarım modern tarım aletleriyle yapılmakdadır.Köyde traktör kulanımı yaygındır.Büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetişticiliğinin yanı sıra tavuk ,ördek ,hindi, kaz gibi kümes hayvanlarıda yetiştirilir.Hububat ürünlerinden buğday ve arpa ekimi yaygındır.Sebze meyve yetişdiriciği basit usullerde olmaktadır.Köyün toprak ve iklim yapısı meyve yetişdiriciliği bakımından çevreye göre daha müsaittir.Özellikle ceviz agacı köyün toprağına çok uyum göstermesine rağmen ekonomik pazarlamasal anlamda yetişdiricilikden çok uzak durumdadır.Ayrıca elma,erik,kayısı,armut,dut bol mikdarda yetişir.Bir zamanlar oldukça geniş alanları kapsayan Hasandede cinsi üzüm yok denecek kadar azalmışdır.Azalmanın sebepleri ise kütüklerin yaşlanması sonrası körlenmesi azalan nufusla beraber bunların yerine yenilerinin dikilmemesi sayılabilir.Mikdarı az olmakla beraber Şeftalide yetişdirilir.Kavun ekimide son yıllarda artış göstermişdir.Bilhassa çevre iller başda olmak üzere, bazı Karadeniz illerindende kavun satın almak için tüccarlar gelmektedir.(MUSTAFA DİNÇSOY)
[değiştir] Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Köyde ayrıca Tarım Kredi kooparatifi mevcuttur.Köydeki Salmanlı PTT şubesi 1994 yılında kapanmıştır.Kapanma dönemi sonrasında telefon santrali gelmişdir.Jandarma şubesi 2006 yılında kaldırılmışdır.
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Bir köy hakkındaki bu taslağı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
 |
Yerköy belde ve köyleri |  |
|---|---|---|
|
İl: Yozgat ● İlçe Merkezi: Yerköy |
||
|
Yozgat İlçeleri: Merkez ilçe • Akdağmadeni • Aydıncık • Boğazlıyan • Çandır • Çayıralan • Çekerek • Kadışehri • Saraykent • Sarıkaya • Sorgun • Şefaatli • Yenifakılı • Yerköy |
||
