Kırım Tatar Bayrağı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kırım Tatar Bayrağı, muhtemelen 1917 ortalarında, Kırım Tatarlarının ve bağımsız Kırım Tatar Halk Cumhuriyeti'nin bayrağı olmak üzere "Gökbayrak" bugün kullanılmakta olan şekliyle, yani gök mavisi bir zeminin sol üst köşesine Kırım hanlarının Tarak Tamga'sı yerleştirilmiş olarak düzenlendi.
Hanlık döneminde kalan bazı maddî eser ve belgelerde halâ rastlanılabilen Tarak Tamga, tarihî köklere dayandırılan bir Kırım Tatar kimliğini vurguluyordu. Gök mavisi zemin ise geniş Türk kimliğinin bir sembolü olarak o zamanki İstanbul'un Türkçü çevrelerinden etkilenerek kabul edilmişti. XIX. yüzyıl Fransız şarkiyatçısı Leon Cahun'un Introductîon â I'histoire de l'Asie, Turcs et Mongols des Origines â 1405 (Paris, 1896) başlıklı tarih eseri ve bilhassa La banntere bleu (Paris, 1877) adlı tarihî romanı (İngilizce tercümesi: The Bine Banner Londra, 1878); önde gelen Türkçü âlimlerden Necip Asım [Yazıksız] tarafından yapılan Türkçe tercümesi: Gök Sancak [İstanbul, 1328/1912]) İstanbul'daki Türkçü çevreler arasında son derece popüler olmuş ve bu kitaplara dayanarak, gök mavi renk eski Türklerin "millî rengi" olarak kabul edilmeye başlanmıştı. Bu yaygın inancın tarihî gerçeklere ne ölçüde uygun olduğu bir tarafa bırakılırsa, gök mavisi rengin o dönemde özellikle İstanbul'daki Türkçü faaliyetlere aşina olan Kırım Tatar (ve diğer Türk ülkelerinden) aydınlara ortak ve geniş Türk kimliğine işaret etmek için gayet pratik bir sembol oluşturduğu da bir gerçektir.
Vatan Cemiyeti üyeleri ve İstanbul'da tahsil gören diğer Kırımlı talebeler, 19l7'den itibaren Kırım Tatarlan için çok önemli bir siyasî manâ taşıyacak olan "Kurultay" terimini de aynen gök mavisi rengi benimsedikleri gibi, İstanbul'daki romantik Türkçü kaynaklardan almışlardır. (Aslında "Kurultay" tabiri eski genel Türk tarihinin yanısıra, Kırım tarihinde de özgün manâsıyla gerçekten mevcuttu, ancak çoktan unutulduğu gibi elbette demokratik bir parlamento demek değildi.)
[değiştir] Kaynakça
- Kırımer, "Bazı Hatıralar", Emel, no. 28, s. 60
- Osman Akçokraklı, "Kırım'da Bayrak Meselesi", Kırım Mecmuası (İstanbul), no. 6, ss. 113-114. 29
- Halim Geray Sultan, "Gülbün-ü Hânân yahud Kırım Tarihi" (İstanbul, 1327/1911)
