Hüseyin Hüsnü Emir Erkilet
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hüseyin Hüsnü Emir Erkilet | |
---|---|
1883 - 1958 | |
Hüseyin Hüsnü Emir Erkilet |
|
Doğum Yeri: | Gazze (İstanbul kayıtlı) |
Ölüm Yeri: | Ankara |
Bağlılığı: | Osmanlı İmparatorluğu Türkiye Cumhuriyeti |
Rütbesi: | Osmanli: Albay Türkiye: Mirliva |
Kumanda ettiği: | 7nci Fırka, İzmir Müstahkem Mevki |
Madalya: | İstiklal Madalyası |
Sonraki İşi: | Yazar |
Hüseyin Hüsnü Emir Erkilet (1883, Gazze - 1958, Ankara), Türk subay ve siyaset adamı.
Konu başlıkları |
[değiştir] Öğrenim ve Balkan Savaşları
1883'te Kayseri Erkilet Nahiyesinden Gazze Redif Taburu Kumandanı Binbaşı Emiroğlu Halil Bey ile Kafkasyalı Şefika hanımın oğlu olarak dünyaya geldi.
Harbiye Mektebi'ni 1904'te bitirdi. 1901'de Harp Okuluna girip 1904'de 5 ncilikle Teğmen olarak mezun oldu. Akabinde Erkân-ı Harbiye Mektebin girip 1905'de üsteğmenliğe yükseldi. 1907'de Kurmay Yüzbaşı olarak Erkân-ı Harp okulunu bitirdikten sonra kurmay stajiı için 2 nci Ordu emrine verildi. 1908'de 21 nci Fırka Kurmay Başkanlığına atandı. 1909'da Kolağası(Kıdemli Yüzbaşı)lığa yükselerek İstanbul'da Genel Kurmay 2 nci Şubeye atandı. 1910 - 1912 yıllar arasında Almanya'da öğrenim gördü. 6 Eylül 1912'de Şark Ordusu Harekât şubesine, 22 Kasım 1912'de Çatalca Ordusu menzil müfettişliği kurmaylığına atandı. 9 Ekim 1913'de Harp Okulu Tabiye Öğretmenliğine, 2 Aralık 1913'de Genel Kurmay 1ci şubesine, 26 Aralık 1913'de 5 nci Kolordu Kurmay Başkanlığına atandı.
[değiştir] Birinci Dünya Savaşı
5 nci Kolordu ile 27 Haziran 1915'de Çanakkale Seddülbahir cephesine, 3 temmuz 1915'de 14 ncü Kolordu Kurmay Başkanlığına getirildi. 9 Ekim 1915'de Sırbistan'da bulunan Makenzen Ordular Grubu karargâhına delege olarak gönderildi.
1 Mart 1917'de Yarbaylığa yükselerek 22 Nisan 1917'de 20 nci Kolordu Kurmay Başkanlığına, 1 Temmuz 1917'de Yıldırım Ordular Grubu Kurmay Başkan Yardımcılığına getirildi. 26 Ocak 1918 - 25 Mart 1918 arasında 4 ncü ve 8 nci Orduların Kurmay Başkanlıklarına getirildi. 26 Mart 1918'de 46 ncı Tümen Komutanlığına, 8 Haziran 1918'de 9 ncu Ordu Kurmay Başkanlığına, 2 Ağustos 1919'da 2 nci Ordu Kurmay Başkanlığına atandı.
[değiştir] Bern askeri ataşeliği ve Kurtuluş Savaşı
10 Ocak 1919'da Harp Akademisi Tabiye Öğretmenliği, 23 Haziran 1920'de Genelkurmay 3 ncü Şube Müdürlüğüne getirildi. 3 Ağustos 1921'de İsviçre'ye Bern Ateşemiliterliğine gönderildi. Ancak Ankara'dan Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan çağrı üzerine İstiklâl Savaşında Sakarya Savaşı'na katılmak üzere 7 Eylül 1921'de İnebolu'ya 15 Eylül 1921'de Ankara'ya vardı.
16 Eylül 1921'den 1 Aralık 1921'ye kadar 7. Tümen Kumandanlığı, 1 Aralık 1921'den 24 Ekim 1922'ye kadar da 2. Ordu Kurmay Başkanlığı görevleriyle İstiklâl Savaşı muharebelerine girmiştir.
Büyük Taarruz'da 2. Ordu'nun kurmay başkanıydı. 1926'da tuğgeneralliğe, 1928'de tümgeneralliğe terfi etti. 1932'de emekliye ayrıldı.
[değiştir] Yazarlık
Emekliliğinden sonra Cumhuriyet gazetesi ve Çınaraltı dergisinde yayımlanan milliyetçi, anti-komünist ve Alman yanlısı yazılarıyla gündeme geldi. Yazılarında "esir Türkler" konusunu işledi, Türk milliyetçiliği ile Turancılığı eşitledi, Türkiye'deki azınlıklara karşı şiddetli bir dil kullandı.
1941 ve 1942'de Almanya'nın büyükelçisi Franz von Papen'le, Türkiye'nin Almanya tarafında savaşa girmesine ilişkin bir dizi görüşmede bulundu. Türk tarafında emekli generaller Nuri Killigil ve Ali Fuat Erden'in de katıldığı bu görüşmelerin Türk hükümetinin bilgisiyle yapılıp yapılmadığı konusu henüz açıklığa kavuşmamıştır. [1]
1941'de, evvelce tanıştığı ve Rus cephesinde Alman Ordular Grubu Komutanı olan Mareşal Fedor von Bock'un davetlisi olarak Sovyet cephesini ve atalarının memleketi Kırım'ı ziyaret etti. Gezi izlenimlerini Şark Cephesinde Gördüklerim adlı kitabında yayımladı. 1943'te Faris Erkman'ın yazdığı En Büyük Tehlike adlı kitapta Alman ajanı olmakla suçlandı.
Mareşal Fevzi Çakmak'ın Ocak 1944'te Milli Şef İsmet İnönü tarafından re'sen emekliye sevkedilmişti.
1948'de yayımlanmaya başlayan Yeni Bozkurt dergisinde "esir Türklerin" kurtuluşu konusunu ele alan yazılar yazdı. 1958'de Ankara'da vefat etti. Ankara Asri Mezarlığı'na defnedildi.
[değiştir] Dipnotu
- ^ Jacob Landau, Pan-Turkism, London 1981, s. 113.