Gümbed-i-kabus
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde, Vikipedi standartlarına uygun değildir ve bu nedenle düzenlenmesi gerekmektedir. Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyip, geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Bu madde Nisan 2008 tarihinden beri, düzenleme isteğiyle etiketlidir. |
Gümbed-i-Kabus (Farsça: گنبد کاووس, Türkmence: Kümmet, arapça: جرجان), İran’ın kuzeydoğusunda Gülistan vilayetinde yer almaktadır. Bu kent İran Türkmenlerinin yaşadığı en büyük kenttir. Nufusu yaklaşık 300 bin olan bu kent İran’ın en eski kentlerinden biridir. Eski adı Gorgan, Verkane, Hirkania, Hirkan, Cürcan diye de geçmiştir. Bu kentin Arkeolojik kalıntıları birinci derece sit alanı olarak kent merkezinin 3 kilometre uzaklığında yer almaktadır. 1006. yılda Unsur-el-meali adlı bir hakim bu kentte 86 metre yüksekliğinde bir anıt yaptırmıştır ve bu sağlam bina hala dünyanın en yüksek tuğla yapısı diye tanınmaktadır. Bu kentte Ebu-reyhan Biruni ve İbni-Sina ve Abdulkahir-Cürcani gibi birçok şahsiyetler kaç sene yaşamışlardır. Gümbed-i-kabus Doğudan Minu-Deşt ilçesine, Batıdan Ak-kale ilçesine, Güneyden Azad-Şehir ilçesine ve Küzeyden ise Taşlı-Burun ilçesi ve Türkmenistan Cumhuriyeti sınırlarına komşudur. O yüzden bu kent İran’ın Türkmensahra adlı bölgesinin merkezi olarak da tanınmaktadır. Kentin yeni planlaması 1926’da Alman mühendisleri tarafından yapılmıştır.