Derebaşı, Develi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 Derebaşı, Türkiye |
|
|---|---|
 Kayseri |
|
| Bilgiler | |
| Nüfus | 127 [1] (2000) |
| Koordinatlar | |
| Posta Kodu | 38410 |
| Alan Kodu | 0352 |
| Yönetim | |
| Coğrafi Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İl | Kayseri |
| İlçe | Develi |
| Köy Muhtarı | Ergün Akbulut |
| Web Sitesi | |
Derebaşı, Kayseri ilinin Develi ilçesine bağlı bir köydür.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihi
[[KÖYÜN ADININ NEREDEN GELDİĞİNİ VE TARİHİ HAKKINDA GEZBELİ ARAŞTIRMACI RAHMİ TAŞYAPAN ÇOK CİDDİ ARAŞTIRMASI BULUNMAKTADIR. GEZBEL/CADIRYERi VE HANYERi KÖYLERiNiN YERLESiM BiRiMiLERi OLARAK HiTiTLER DÖNEMiNDE KURULDUGU, TARiH BOYUNCA BiRCOK KAViME, ASiRETE, KABILE VE BOYLARINA YURT OLDUGU VE HALEN DE OLMAYA DEVAM ETTiGi BiLiNEN BiR GERCEKTiR.
1895 - 1900 YILLARINDAN BUYANA GEZBEL/CADIRYERi, KOCGiRi ASiRETiNiN PEVRUZiYAN, GERiNiYAN, CAFIKAN, SEFiKiYAN vd. KABiLE VE BOYLARINA ( SÜLALE) EV SAHiPLiGi YAPMAKTADIR. ......................
1895 - 1900 YILLARINDA KOCGiRi ASiRETiNiN PEVRiZiYAN KABiLESiNE AiT ALLIKLAR´DAN DURSUN AGA´NIN VE AiLESiNiN ÖNDERLiGiNDE, HIDANLAR´DAN MEMIKE HIDE VE COCUKLARI (EZO, MAMO VE SILO) , ARZELER´DEN HESENO VE COCUKLARI ( KARA HÜSEYiN, MEMIKE ARZE ), MAHSUTLARDAN VE KiSIKLERDEN OLUSAN 5-6 BÜYÜK HANE ILE GELIP GEZBEL´E YERLESMiSLERDiR. ( YAKLASIK OLARAK AYNI ZAMAN DiLiMiNDE MEMET MiRZA VE SAKALLI iBRAHIM CELEBi ÖNDERLiGiNDE AiLELER DE GELiP HANYERi KÖYÜYNE YERLESMiSLERDiR. .......................................
KOCGiRi-PEVRiZiYAN VE DiGER KABiLELERDEN iNSANLARIN KAFiLELER HALiNDE KOCGiRi (( MEMLEKET ) TEN AYRILIP ÖNCE 1857-1859 YILLARINDA SARIZ´IN GÜMÜSALi, ÖRDEKLi, ALTISÖGÜT VE DiGER KÖYLERiNi, 1888-1890´DA GÖKSUN-KEKLiKOLUK VE DiGER KÖYLERiNI, 1890´LI YILLARDA DA DEVELi- GEZBEL/CADIRYERi vd. KÖYLERiNi, TUFANBEYLi (MAGARA) - HANYERi, TASPINAR, iMiRGAZi vd. KÖYLERiNi KURMALARININ ÖYKÜSÜ OLDUKCA UZUN VE KARMASIK BiR SÜREC.
1850´Li YILLARIN iKiNCi YARISINDA MEMLEKET´TE - iMRANLI / BOGAZWERAN (BOGAZÖREN) KÖYÜNDE YASAYAN KOCGiRI-PEVRiZiYAN´LARDAN SAH HÜSEYiN , MiRZ VE HAC KARDESLERiN ( BULARIN BOGAZWERAN´A YERLESEN iLK PEVRiZiYANLAR OLDUKLARI SÖYLENMEKTE .) TORUNLARINDAN 5 AiLE ALi OGLU HID(IR), SAKALLI iSMAiL, KEKEC iSMAiL; SAHBAZ OGLU HIDO, iLYAS OGLU TiMUR 1850´Li YILLARDA KOCGiRI ASiRETiNiN AGALIGINI YAPAN iBAN KABiLESINDEN MUSTAFA BEG VE OGLU BÜYÜK ALiSAN´IN BASKI, ZULÜM VE ZORBALIGINDAN DOLAYI GÖCÜP-KACMAKTA CARE BULMUSLAR. BU 5 AiLE TAHMiNEN 1857-1859 YILLARINDA BOGAZWERAN´DA KENDiLERiNE DAYATILAN ZORBALIGA, ZULME VE ONURSUZLUGA DAHA FAZLA DAYANAMAYARAK, iNSANCA VE ONURLU BiR YASAM iCiN YOLLARA DÜSMÜSLER.
iLK GELiP KONAKLADIKLARI YER SARIZ- CORAKDERE/BOSTANLI MEVKi OLMUS. ORADAKi AVSARLARDAN TEDiRGiN OLMUSLAR/EDiLMiSLER ............. KÖYÜ OLAN ÖRDEKLi´YE YERLESMEK iSTEMiSLER. BURADA´DA DAYIOLUK AVSARLARI KENDiLERiNE RAHAT VERMEMiS. ENSON ALTISÖGÜT KÖYÜNDEN HATiCE OGLU ÖMER´DEN GÜMÜSALi MEVKiNi SATIN ALARAK GÜMÜSALi (GÜMÜSLi) KÖYÜNÜ KURUP YERLESMiSLER. BURAYA YERLESTiKTEN SONRA 1860´LAR LA BiRLiKTE HER 1-2 SENEDE BiR MEMLEKET´TEN (KOCGiRi) YENi KOPMALARLA (ANA GÖVDESi PEVRiZiYAN) GÖC DEVAM ETMiS COGALMA VE GÜCLENMEYLE BiRLiKTE ÖRDEKLi´YEDE YERLESiLMiS. SARIZ-DEVELi-TUFANBEYLi VE GÖKSUN´DAKi KOCGiRi KÖYLERiNiN YERLESiM-KURULUS SÜRECi BÖYLE BASLAMIS VE SÜRMÜS. MEMLEKET´TEN KOPUP GELEN KAFiLELERE GENELLiKLE KABiLE iLERi GELENLERi VE KÜCÜK AGALAR ÖNDERLiK ETMiS.
...................................
TAHMiNEN 1910´LARIN iLK YARISINA KADAR SÜREN GÖC DALGASIYLA SARIZ-DEVELi-TUFANBEYLi VE GÖKSUN´DA 20´NiN ÜZERiNDE KOCGiRiLiLERiN YASADIGI KÖY OLUSUYOR.MEMLEKET´TEN (KOCGiRI´DEN) CIKILIP GELiNEN BASLICA KÖYLER SUNLAR : BOGAZWERAN (BOGAZÖREN), KARAHÜSEYiN, QEWIRRES (KARATAS), GÜMÜSAKAR (KOCGiRi), KIZILTEPE, SÖGÜTLÜ VE DiGERLERi.
YENiDEN GEZBEL/CADIRYERi´NE DÖNERSEK, DURSUN AGA VE SEYiT CANE KÖYÜN iKTiSADi, SiYASi VE HUKiKi OTORiTELERiDiR. KÖYÜN ALDIGI YENi GÖCLERLE, YENi KÖYLER-MEZRALAR KURULMA iHTiYACININ DOGMASIYLA BiRLiKTE; SIRASIYLA KARAPINAR (KEREPAR), ALAYAYLA (ALEYLE),GORDİNOĞULLARI KEL HASAN TRAFINDA DEREBASI KÖYLERİ VE GOMLERi KURULMUS. BU KÖYLERiN AGALARI´DA DURSUN AGANIN AKRABALARIDIR. DURSUN AGA OGLU HASAN-HÜSEYiN´iN ÖLÜMÜNDEN BiR MÜDDET SONRA TASPINARA (KEYEPAR) TASINIYOR. DURSUN AGANIN TASINMASIYLA BiRLiKTE KÖYDE TEK OTORiTE OLARAK SEYiT CANE KALIYOR. SEYiT CANE´NiN OTORiTESi 1950´LERE KADAR SÜRÜYOR.
GEZBEL/CADIRYERi´NDEKi ASiRET VE KABiLELERi SÖYLE SIRALAYABiLiRiZ: PEVRiZiYAN; GERNiYAN, CAFIKAN, SEFiKiYAN (BASKALARI´DA OLABiLiR) ASiRETLERi. PEVRiZiYAN ASiRETiNE BAGLI SU KABiLELER VAR. ALLIKLERAN, HIDELERAN, ARZELERAN, MAHSUTLERAN (RESiTLERAN) , KiSSiKLERAN, KABOLERAN, DADISLERAN, PITTOLERAN, iPOLERAN, SEYiTLERAN VE BALiKiYAN (BALAN).
GERNiYAN ASiRETiNE BAGLI; DELHESENAN, KOSSiKLERAN VE KOZAKLERAN KABiLELERI VAR. CAFIKAN ASiRETiNDEN SADECE KANKALLIYAN KABiLESi, SEFiKiYAN´LARDAN iSE SADECE APE GULALi AiLESi VAR. AYRICA SONRADAN KOCGiRiLESMiS AiLELERDE VAR; ÖRNEGiN GENCOLERAN.
ASiRET VE KABiLELERiN SOYAGACLARI GERiYE DOGRU GiDiLDiGiNDE; ASiRETLERIN iSIMLENDiRiLMESi 350-450 YIL GERiYE (ÖRNEGiN PEVRiZI ASiRETiNIN ATASI TAHMiNEN 350 YIL ÖNCE MAZGiRT´iN RICiK KÖYÜNDE YASAYAN PEVRiZ CiFTiNE DAYANIYOR ). KABiLELERiN iSiMLENDiRMESI iSE KOCGiRiDEN GÖCLERLE 160 YIL ÖNCE BASLIYOR. ( ÖRNEGiN HIDANLAR BOGAZWERAN´DAN iLK GÖCENLERDEN HID´DAN TÜRÜYENLERDiR) VS. PEVRiZiLER VE DiGER ASiRETLER KOCGiRi´DiR. KOCGiRiNiN iSIMLENDiRiLMESi ENAZ 550-600 YIL GERiYE DAYANIYOR VS. VS. BU KONULARLA iLGiLi iLERiDE DAHA AYRINTILI VE UZUN BiLGiLER SUNULACAKTIR.
GEZBEL/CADIRYERi 1950´Li YILLARDA 120 HANEYE KADAR BÜYÜYOR. 1950´LERDE BASLAYIP 1960 VE 1970´Li YILLARDA YOGUN OLARAK SEHiRLERE GÖC BASLIYOR. BUGÜN ADANA, KAYSERI, MERSiN, ANTALYA VE iZMiR BASTA OLMAK ÜZERE YURT iCiNDE; BATI AVRUPADA ALMANYA, HOLLANDA, AVUSTURYA vd.´LERiNDE, AMERiKA-KANADA VE AVUSTURALYA´DA YANI DÖRT KITADA GEZBELLiLER ve DEREBAŞILAR YASAMAKTA.
BUGÜN GEZBEL/CADIRYEiNDE YERLESiK-DAiMI 20-22 HANE, YAZLIKCI-MEVSiMLIK 20 HANE OLMAK ÜZERE YAKLASIK 40´IN ÜZERINDE HANE MEVCUT. HER YIL MAYIS AYINDA ( HAZiRAN´ADA KAYABILiYOR) YAPILAN MEZAR TÖRENLERiNDE GEZBELLiLER YOGUN BiR SEKiLDE BiRARADA OLMAKTA VE GÖRÜSMEKTELER: YENi YAZLIKCILARIN GELMESiYLE GEZBEL YENiDEN BÜYÜME EGiLiMiNDE.BU ESNADA YUKARI DEREBAŞI TAMAMAEN GÖÇ DALGASIYLA YOK OLMUŞ,AŞAĞI DEREBAŞI 4-5 HANE OLUP TEKRAR ESKİ CANLILIĞINI KAZANMASI EN AZINDA YAYLA EVİ OLARAK KULANILMASI KONUSUNDA ÇALIŞMALARIN YAPILDIĞI DUYULMAKTADIR.
SEVGiLI DOSTLAR,
BiRKAC AYDAN BU YANA KÖYÜMÜZ GEZBEL / CADIRYERi VE KOCGiRi-PEVRiZiYAN´LAR HAKKINDA BiR ARASTIRMA-iNCELEME CALISMASI YAPMAKTAYIM. BU CALISMAYI BU SITE ÜZERiNDEN HERKESLE PAYLASACAGIM. BU YAZI BUNUN BiR BASLANGICI SAYILSIN.
YAPACAGIM BU ARASTIRMA- iNCELEMEYi 35 YIL ÖNCE YiTiRDiGiMiZ iNSAN GÜZELi DEDEM MEMIKE SILO ( MEHMET TASYAPAN )´NIN ANISINA iTAF EDiYORUM.
RAHMi TASYAPAN - HAZiRAN 2007- HAMBURG]]
[değiştir] Kültür
Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi yoktur.Köyün gelenekleri: Erkek tarafı ve kız tarafı iki aile beraberce oturup evlenecek çiftlerin evini dizip masrafları paylaşırlar. Ayrıca erkek tarafı maddi imkanları ölçüsünde gelin adayına altın takar.Düğünlerde davul-zurna tercih edilir. Bayanlı erkekli halay çekilir.Düğün yemeği ve diğer masraflar erkek tarafından karşılanır.Gençlerin giyimleri gayet medenidir. BAŞLICA YEMEKLERİ:yöre diliyle
BÖREKLER : Kıllora iççi, kıllora niyazıkki, kıllora ketmer, kıllora sire, poffıkke tıssi,
ÇORBALAR : Girmiya bırri, girmiyadin, hevle karmesi, girmiya imaman.
YEMEKLER : Ekmekaşi, gırık, pattese çekıri, hevşık, pıncare lobıkan
[değiştir] Coğrafya
Kayseri iline 141 km, Develi ilçesine 55 km uzaklıktadır.Harita üzerinde tahtalı dağlar silsilesinin kuzey tarafında yer almaktadır.Bu dağ silsilesinin zirvesi Kayseri ve Adana il sınırını oluşturmaktadır.Derebaşı köyünün güney doğusunun 3km.uzağında alaylı mahallesi bulunmaktadır.Alaylı mahallesinin 4km. uzağında çadıryeri köyü bulunmaktadır.Derebaşı köyünün güneybatısında 5km uzağında karapınar köyü vardır.Derebaşı köyü coğrafya olarak;dağlıktır.Tarım yoktur.Sadece hayvancılık yapılmaktadır.
[değiştir] İklim
Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir.Derebaşı köyünün konum itibariyle çok yüksekte olması yılın altı ayı soba yakılmasını gerektirmektedir.Kış kasım ayında başlar,mayıs ayında biter.
[değiştir] Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 127 |
| 1997 | 86 |
[değiştir] Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
[değiştir] Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.
Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
- 2004 - Ergün Akbulut
- 1994 - Abbas Acer
- 1989 - Süleyman AKBULUT
- 1984 - İsmail AKSU
- 1977 - Ibrahim Düzgün
- 1970 - Yusuf ÇALIŞKAN
[değiştir] Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu var olup öğrenci azlığı nedeniyle öğretime ara verilmiştir.öğrenciler öğretimini yakın köy alaylaya gidip gelmektedirler. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. köyün iki adet web sitesi bulunmaktadır. http://derebasikoyudeveli.blogcu.com/ http://derebasikoyudeveli.com
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Bir köy hakkındaki bu taslağı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
 |
Develi beldeleri ve köyleri |  |
|---|---|---|
|
İl: Kayseri | İlçe Merkezi: Develi Köyler: |
||
|
Kayseri ilçeleri: Merkez ilçe • Akkışla • Bünyan • Develi • Felahiye • Hacılar • İncesu • Kocasinan • Melikgazi • Özvatan • Pınarbaşı • Sarıoğlan • Sarız • Talas • Tomarza • Yahyalı • Yeşilhisar |
||
