Smrt

From Wikipedia

Smrt (latinski mors) označava prestanak života, odnosno nepovratno prekidanje životne aktivnosti organizma (biljke, životinje, čovjeka) i kao konačan rezultat - prestanak postojanja jedinke kao zasebnog živog sistema.

U širem smislu, smrt je svaki konačni prestanak mijene tvari (metabolizma) u živoj supstanciji. S biološkog gledišta treba razlikovati smrt organizma kao cjeline (ovo predstavlja pravu smrt jedinke) od djelomične smrti pojedinih elemenata koji čine organizam (tako se govori o smrti lista, korijena, površinskog sloja epiderma koji stalno umire i obnavlja se, o smrti tkiva ili cijelog organa).

Prema uzroku smrti najčešće se razlikuju normalna prirodna i abnormalna smrt.

Prirodna ili fiziološka smrt je u pravilu završetak dugotrajnog i postepenog procesa gašenja osnovnih životnih funkcija, odnosno rezultat starenja.

Abnormalna ili patološka smrt je izazvana bolesnim stanjem ili ozljedama organizma, odnosno za život najvažnijih organa (mozga, srca, pluća i dr.).

S obzirom da smrt predstavlja proces, teško je precizno ustanoviti trenutak smrti određenog organizma. Kod toplokrvnih životinja (sisavci, čovjek) se smatra da je smrt nastupila prestankom osnovnih životnih funkcija - prije svega nervne djelatnosti, disanja i optoka krvi. Taj se proces obično odvija u dvije faze.

U prvoj fazi - kada je prestalo disanje i kucanje srca, ali dok tkiva još nisu izvrgnuta raspadanju - govori se o tzv. kliničkoj smrti. U toj fazi (koja obično traje 5-7 minuta, a u uvjetima hipotermije do 1 sat) primjenom posebnih terapijskih mjera (oživljavanje) je ponekad moguće uspostaviti životne funkcije organizma. U drugoj fazi nastupa asfiksija stanica i druge ireverzibilne promjene.

[uredi - уреди] Uzroci smrti kod čovjeka

Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije za 2002. godinu, uzroci smrti među stanovništvom svijeta su bili:

kardivoaskularne bolesti - 29,34 %
maligne neoplazme (rak) - 12,49 %
infektivne ili parazitske bolesti - 19,12 %
bolesti respiratornog sistema - 6,49 %
nehotične ozljede - 6,23 %
bolesti probavnog sistema - 3,45 %
namjerne ozljede - 2,84 %
neuropsihijatrijski poremećaji - 1,95 %
bolesti genitourinarnog sistema - 1,49 %
bolesti vezane uz neadekvatnu ishranu - 0,85 %
ostalo/nepoznato - 15,75 %

[uredi - уреди] Uzroci smrti u kaznenom/krivičnom pravu

U većini današnjih država je smrt, ovisno o uzroku, predmet kriminalističke istrage, odnosno eventalnog krivičnopravnog procesa.

U slučaju prirodne smrti, odnosno kada je smrt određene osobe kao takvu proglasio zato nadležan zdravstveni ili drugi organ, se ne provode istražne radnje i ona nije predmet krivičnog prava.

U slučaju abnormalne smrti se postupak obično razlikuje s obzirom da li je smrt uzrokovana bolešću ili ozljedama. U slučaju da je smrt posljedica ozljeda, vrši se istraga, a krivično pravo takve smrti općenito dijeli na:

smrt od nesretnog slučaja (automobilske i druge nesreće);
samoubojstvo;
ubojstvo, koje, s obzirom na stupanj umišljaja može biti tretirano kao:
- ubojstvo iz nehata
- ubojstvo na mah
- obično ubojstvo ili kvalificirano ubojstvo.

(Napomena: U anglosaksonskom pravu izraz manslaughter pokriva ubojstvo iz nehata i ubojstvo na mah).