Lefkandi
From Wikipedia
Lefkandi (grč. Λευκανδί) je arheološki lokalitet na ostrvu Eubeji, koje se pruža duž istočne obale Atike, koji je bio nastanjen u periodu između okvirno 1500. god. i 331. god. stare ere. Jedna od teorija, premda za sada nepotkrepljena dokazima, sugeriše da je Lefkandi bio središte neke vrste religijske amfiktionije.
Period između katastrofalnog kraja mikenske civilizacije i oko 900. godine st. e. često se naziva mračnim dobom Grčke. Arheološki nalazi, do kojih se došlo u poslednjih tridesetak godina, kao da dovode u pitanje ceo koncept mračnog doba, jer pokazuju da se neke odlike grčke civilizacije, za koje se ranije mislilo da se ne mogu datirati pre 800. godine st. e., zapravo mogu smestiti u mnogo raniji period, čak dva stoleća. Primer Lefkandija je za to posebno važan, jer je vezan za pojavu grčkih gradova država, tj. polisa. Naime, arheologija je 1981. godine bacila svetlost na "najmračniju" fazu, protogeometrijski period (oko 1075–900. st. e.), nazvan tako po geometrijskim oblicima naslikanim na keramici. Na lokalitetu Lefkandi na Eubeji tada je otkriven grob, bogat po standardima svakog perioda. U tom grobu, koji se otprilike datira u 1000. godinu, nalaze se (verovatno kremirani) ostaci muškarca i žene. Veliki bronzani sud u kome su smešteni ostaci muškarca potiče sa Kipra, a predmeti od zlata koji su deponovani sa ženom su odlične i sofisticirane izrade. Takođe su nađeni ostaci nekoliko konja, koji su bili sahranjeni sa svojim žvalnim đemovima. Grob se nalazi u velikoj uništenoj kući, čiji oblik anticipira oblik grčkih hramova dva stoleća kasnije. Ranije se smatralo da su ovi hramovi jedna od prvih manifestacija "monumentaliziranja", koje se povezuje sa nastankom gradova-država. Stoga predstavljaju važne dokaze ovi nalazi i slični nalazi iz obližnjih grobova, otkriveni pre 1980. godine, koji svedoče o daljim kontaktima između Egipta i Kipra u periodu od 1000. do 800. godine st. e. Ovi nalazi pokazuju da barem jedan delić jednog grčkog ostrva nije bio niti siromašan niti izolovan u periodu koji se obično karakteriše i siromaštvom i izolacijom. Teškoća je u tome što se ne zna u kojoj meri Lefkandi predstavlja izuzetak, ali je u svakom slučaju on revidirao ranija shvatanja o tome šta je bilo ili nije bilo moguće na početku prvog milenijuma st. e.
[uredi - уреди] Vanjski linkovi
- About Archaeology: Lefkandi (Greece)
- Lefkandi excavation page from the British School at Athens, which undertook the archaeological dig at the site
- Photo tour of the site at Lefkandi
- Dartmouth classics department site for early Aegean archaeology: "Lefkandi I" and Tiryns Cultures
- Encyclopedia Britannica On-line article The post-Mycenaean period and Lefkandi
- The Perseus Project gives a brief overview of Lefkandi in the context of the Greek Dark Ages, links to images
