Anárašgiella

Wikipedias

Anárašgiella
Eará namma
Iežasgillii	anarâškielâ
Eaŋgalasgillii	Inari Sami
Fránskkagillii	sami d'Inari
Dieđut
Guovlu	Suopma
Virggálaš	Anár
Hállit	300
Sadji	ii čuođi stuoramusa joavkkus
Alfabehta	láhten
Giellagáhtten	Ruovttueatnan gielaid dutkanguovddáš
Gielladieđalaš klassifiseren
Giellagoddi	Uralalaš gielat
Giellajoavku	Suopmelaš-ugralaš gielat Suopmelaš-permelaš gielat Suopmelaš-volgalaš gielat Suopmelaš-sápmelaš gielat Sápmelašgielat Nuortasápmelaš gielat
Giellakodat
ISO 639-1	-
ISO 639-2	smn
SIL	LPI

Anárašgiella gullá sámegiella man anáraččat hállet. Dat gullá nuortasámegielaid nannánjoavkkui ja dan lagamus fuolkegiella lea nuortalašgiella.

Sisdoallu 1 Guovlu 2 Alfabehta 3 Jietnadatoahppa 4 Giellaoahppa 4.1 Pronomenat 5 Sátnevuorká 6 Čállingiella 7 Historjá 7.1 Dálá dilli 8 Girjjálašvuohta 9 Liŋkkat

[ođasmahte] Guovlu

Anárašgiella lea virggálaš giella Anára gielddas ja dat lea áidna sámegiella mii hállojuvvo beare Suomas. Anárašgiella hállojuvvo Anárjávrri birrasis erenomážit dáin giliin (ruođuid siste lea gili anárašgielat namma): Nellim (Njellim), Avvil (Avveel), Menešjávri (Menišjävri), Riebanjohka (Riemâšjuuhâ), Tirro (Mosshâš), Anárgilli (Aanaar markkân), Gámas (Kaamâs), Ákšojávri (Ákšujävri), (Čovčjävri), Iijávri (Ijjävri), Čeavetjávri (Čevetjävri) ja Bárttet (Päärtih).

[ođasmahte] Alfabehta

А а	(Â â)	B b	C c	Č č	D d	Đ đ	E e
F f	G g	H h	I i	J j	K k	L l	M m
N n	O o	P p	R r	S s	Š š	T t	U u
V v	Y y	Z z	Ž ž	Ä ä	(Á á)

[ođasmahte] Jietnadatoahppa

[ođasmahte] Giellaoahppa

Anárašgielas leat ovcci kásusa. Maid anárašgiela vearbasojaheamis lea duála.

Anárašgielas ii leat oasseobjeakta degomat suomagielas. Cealkka "Mun puurâm leeibi" darkuha sihke dan ahte borra olles láibbi dahje dušše oasi das.

[ođasmahte] Pronomenat

Anárašgielas lea dego davvisámegielasge persovdapronomeniin golbma logu: ovttaidlohku dahjege singulára, guvttiidlohku dahjege duála ja maŋggaidlohku dahjege plurála.

	davvisámegillii	nominatiiva	davvisámegillii	genetiiva
Ovttaidlogu 1. persovdna (singulára)	mun	mun	mu	muu
Ovttaidlogu 2. persovdna (singulára)	don	tun	du	tuu
Ovttaidlogu 3. persovdna (singulára)	son	sun	su	suu
Guvttiidlogu 1. persovdna (duála)	moai	muoi	munno	munnuu
Guvttiidlogu 1. persovdna (duála)	doai	tuoi	dutno	tunnuu
Guvttiidlogu 1. persovdna (duála)	soai	suoi	sutno	sunnuu
Maŋggaidlogu 1. persovdna (plurála)	mii	mij	min	mii
Maŋggaidlogu 1. persovdna (plurála)	dii	tij	din	tii
Maŋggaidlogu 1. persovdna (plurála)	sii	sij	sin	sii

[ođasmahte] Sátnevuorká

[ođasmahte] Čállingiella

Anárašsámegiela čállinvuogi vuođđun leat Lauri Arvid Itkonena barggut, maid Erkki Itkonen lea dievasmahttán.

[ođasmahte] Historjá

[ođasmahte] Dálá dilli

Jagis 1986 vuođđuduvvui Anárašgiela searvi Anarâškielâ servi ry ovddidit giela dili.

Anárašgiela seailuheapmái lea jagis 1997 ovddosguvllui geavahuvvon giellabesiid (Kielâpiervâl), maid vuođđojurdan lea addit mánáide birrasa gos dikšojeaddjit hállet sidjiide dušše sámegiela. Doppe mánát ohpet giela lunddolažžat árgabeaivvi bargguid ja stoahkama bokte. Giellabesiid dihte lea šaddan ođđa anársámegielat sohkaboalva, geaid gielladaidu lea skuvllaagis seamma buorre go sis geaid eatnigiella lea sámegiella.

Avvila logahagas anárašgiela sáhttá lohkat eatnigiellan, B2- dahje B3-giellan. Giđđat 1998 lei vuosttas geardde vejolaš čáđahit stuđeantadutkosa eatnigiela dahje vierisgiela iskosa anárašgielas. Universitehtadásis lea vejolaš čađahit anárašgiela vuođđooahpuid.

[ođasmahte] Girjjálašvuohta

• Itkonen, Erkki. Inarilappisches Wörterbuch. Lexica societatis fenno-ugricae: 20. Suomalais-ugrilainen seura. Helsinki. ISBN 951-9019-94-4.
• Sammallahti, Pekka. Morottaja, Matti. Säämi-suoma sänikirje. Inarinsaamelais-suomalainen sanakirja. Girjegiisá. Ykkösoffset Oy, Vaasa 1993. ISBN 951-8939-27-6.
• Olthuis, Marja-Liisa. Kielâoppâ. Anár : Sämitigge, 2000.
• Østmo, Kari. Sämikielâ vieres kiellân vuáðuškoovlâst. Helsset : Valtion painatuskeskus, 1988.

[ođasmahte] Liŋkkat

• Salminen, Tapani. UNESCO Red Book on Endangered Languages. 1993.
• Dávvisámi-anáraš-nuortalaš-suoma-sátnediehtovuođđu
• Sámi lottit
• Siida-musea siiddut anáraččain
• Anárašgiela stáhtus dál (RealPlayer)
• Toivonena ja Nelsona siiddut anárašgiela birra
• Hans Morottaja hupmá anárašgillii