لوبې
د Wikipedia لخوا
لوبې د خلكو د عمومي روزنې يو توكې (جز) دى، چې د بشپري ټولنې د كولتور، اقتصادي، سياسي او فرهنګي اړيكو په پرمختګ كې غوره رول لري. د بدني روزنې د سېستم عمومي موخه د ټولنې د ټولو وګړو د روغتيايي حالت د بشپړېدو او ښه كېدو، د جسمي، دماغي، اروايي وړتياوو وده، او د ملي نواميسو د ساتنې او د بهر نيو غليمانو پ وړاندې د خلكو د غوره عادتونو او دودونو بشپړول ديز خو په هر صورت سپورټ د سولې زېرې (سفير) دى او سياسي پولې په رسميت نه پېژنيز د بدني روزنو (لوبو) رامنځته كوونكي د وخت هغه نامتو اتلان دي، چې د خپلو نه ستړي كېدونكيو كارونو او فعاليتونو له كوښښ څخه وروسته پدې توانېدلي، چې يوه لوبه راوپنځوي. د لوبو د پنځولو (منځته راوړلو)، بشپړتيا، او ساتنې لپاره پېړۍ، پېړۍ وختونه لږېدلي دي. لومړنې شې چې د ژوند ستونزې يې له منځه وړي، او ورځېني فعاليتونه يې اسانه كړي، همدا بدني روزنه ده. دغه راز لوبې او سپورټ د خلكو د سوچ او فكر ښه كوي، غم او بدخويي يوې خوا ته كوي. د ښه او غوره لوبې ترسره كولو لپاره لازمه ده، چې د ورزش بنسټونه په علمي او فني ډول زده شي. كه د سپورټ مينه وال او د بدني روزنې لارښوونكي يا هغه ټرېنران چې په ورزشي كلپونو كې د ورزش په بېلابېلو څانګو كې په تمرينونو بوخت دي، د ورزش له اصولو څخه بې خبره وي، نو پدې وخت كې يې كار دومره ګټور نه تمامېږي.، ځكه په هغو ځوانانو كې چې د ودې او پرمختګ په حال كې وي، سپورټي تمرينونه ډېره ښه اغيزه كوي. نو كله چې د بدني روزنې لارښود د لوبغاړو له حاله او د پام وړ ورزش په اغېزو بلد نه وي، د كار پاېله به يې منفي وي. لدې امله د ورزشي لوبو په برخه كې د لومړنيو مالوماتو درلودل اړين دي.
نيوليک |
[سمادول] د افغانستان ملي لوبې
[سمادول] وزلوبه
وزلوبه د افغانستان ملي لوبه ده، چې د خلكو په منځ كې ډېر مينه وال لري، د وزلوبې د رامنځته كېدو تاريخ د مقدوني سكندر د لښكر كشيو په وخت پورې تړي، نكل دى چې په هغه وخت كې به آريايي اتلانو د دښمن په لښكرو كې د شپې لخوا يرغل كاوه او د دښمن پوځيان به يې ژوندي د هغوي له پوځي پڼدغالو څخه له ځان سره وړل. وروسته دغه جګړه ايز وړتيا د ورزش بڼه وموندله او د بوختياوو او نندارې لپاره به ترسره كېده. ددې لوبې د جوړېدو ځايونه د هېواد شمالي برخې دي، او ډېر ځله د بلخ ، جوزجان ، سمنګان ، بدخشان ، تخار ، كندز ، بغلان ، فارياب او پروان په ولايتونو كې دود لري. د وزلوبې د ترسره كولو لپاره، اتل يا لوبغاړې چې د (چاپ انداز) په نامه يادېږي، په سورلۍ كې لوى لاس لري او له ستونزومنو تمرينونو څخه وروسته په لوبو كې د ګډون ځواكمنتيا ترلاسه كوي. د وزلوبې د لوبې وسيله يو خوسى وي، چې له حلالولو او د نس له پاكولو وروسته هغه د څلرويشتو ساعتونو لپاره د اوبو په منځ كې كېښودل كېږي، چې د پوستكي مقاومت يې ډېر شي، او بيا يې د لوبې په بهير كې ونه شلېږي. د خوسي وزن له ۳۰ څخه تر ۴۵ كيلوګرامو پورې وي. د وزلوبې د ډګر سيمه ناټاكلې وي، خو د افغانستان د اولمپېك د رياست لخوا د مېدان د بر برخه ۳۵۰*۳۵۰ مربع متره او اوږدوالې يې ۳۵۰*۳۰۰ متره ټاكل شوې دى. لوبه په عمومي ورزشي لوبغالو (د فوټبال د مېدان په مساحت) او په سټېډيمونو كې هم ترسره كېداى شي. د وزلوبې په مېدان كې د پورته كولو، د حلال او توغ داېرې د پام وړ ځايونه وي. خوسې د پورته كولو د ځاى (داېره) په منځ كې وي، او په اسونو سپاره لوبغاړي د هغه په شاوخوا راټولېږي. د مېدان دمشر په لارښوونه د خوسي د پورته كولو لپاره هلې ځلې پېل كېږي.
[سمادول] نېزه ويشتنه
نېزه ويشتنه هم د افغانستان د لرغونو لوبو له ډلې څخه ده، چې خلك يې ډېره خوښوي. هماغسې چې وزلوبه د هېواد په شمال كې ډېر مينه وال لري، دارنګه نېزه ويشتنه د هېواد په جنوب كې ښه مينه وال لري، د مثال په توګه په پكتيا ، پكتيكا، غزني او خوست ولايتونو كې زياتره نارينه پدې لوبه بوخت وي. نېزه ويشتل د مټورو، غښتليو، او قوي خلكو لخوا ترسره كېږي. د هغې د لرغونتيا په اړه ويل كېږي، چې دغه لوبه د دښمن په لښكرو باندې د يرغل او د جګړې په ډګر كې غليمانو ته د ماتې وركولو په خاطر رامنځته شوې ده. ځينې خلك پدې باور دي، چې نېزه د ښكار وسيله ده، خو نن نېزه ويشتنه د يوې ښكلې نندارې او تفريح په توګه ډېر پلويان لريو نيزه ويشتنه په لويو ډګرونو كې ترسره كېږي. د لوبې بهير د مشر لخوا څارل كېږي. د لوبې د ترسره كولو لپاره په زمكه كې د لرګي مېخونه په ټاكلي واټن ټك وهل كېږي.
[سمادول] نړېوالې ورزشي لوبې
- فوټبال
- وليبال
- باسكټبال
- هاكي
- ټېنس
- پېنګپانګ
- بډمېنټون
- غېږه نيول
- جمناستك
- سېكل ځغلونه
- لامبو
- ځغاسته
- ټوپ اچونه
- ډبره اچونه
- وزن پورته كونه
- سوك وهنه
- بدنپالنه
- موټر ځغلونه
- اس ځغلونه
[سمادول] د لوبو نړېوال جشنونه
- د اولمپېك لوبې
- د فوټبال نړېواله سيالي
- د سوك وهنې نړېواله سيالي
- د كركېټ نړېواله سيالي
