Zulfikar Ali Bhutto

Z Wikipedii

Zulfikar Ali Bhutto (ur. 5 stycznia 1928 w Larkana, zm. 4 kwietnia 1979 w Rawalpindi), pakistański polityk, prezydent Pakistanu w latach 1971-1973 i premier w latach 1973-1977. Ojciec Benazir Bhutto, dwukrotnej premier Pakistanu i założyciel Pakistańskiej Partii Ludowej (PPP).

Urodził się w zamożnej, obszarniczej rodzinie. Studiował w USA i Anglii. Swoją pierwszą rządową funkcję otrzymał w rządzie prezydenta Ayuba Khana. Szybko piął się w górę otrzymując tekę ministra spraw zagranicznych i zostając doradcą prezydenta w wojnie z Indiami w 1965. Po odejściu rządu, założył w 1967 Pakistańską Partię Ludową. Mimo wygranej w Pakistanie, partia odnotowała klęskę w Pakistanie Wschodnim (dzisiejszym Bangladeszu) w rywalizacji z Ligą Awami, Szejka Mujibura Rahmana. Bhutto odmówił uznania zwycięstwa Ligi, blokując zwołanie parlamentu zdominowanego przez Ligę Awami i wywołując krwawy kryzys polityczny. W rezultacie doszło do wybuchu wojny domowej, wymordowania 1-1,5 miliona Bengalczyków ze Wschodu przez wojska pacyfikacyjne i secesji Pakistanu Wschodniego, ogłoszonego niepodległym pod nazwą Bangladesz (26 marca 1971). 22 listopada partyzantów bengalskich wsparły zbrojnie Indie, co oznaczało wybuch kolejnej wojny indyjsko-pakistańskiej. Wojna zakończyła się klęską Pakistanu, a Bangladesz stał się niezawisłym państwem. Po zakończeniu działań zbrojnych Bhutto przejął z rąk gen. Yahyi Khana władzę prezydencką^[1]. Wynegocjował z Indirą Gandhi rozejm i zdymisjonował kilku wysokiej rangi wojskowych.

Za jego prezydentury uchwalono konstytucję, która ustanowiła w Pakistanie demokrację parlamentarną. W 1973 po odejściu z funkcji prezydenta został premierem. W trakcie swoich rządów m.in. rozdawał ziemię i znacjonalizował większą część przemysłu, co poważnie zdestabilizowało gospodarkę pakistańską. Zdławił z pomocą armii pucz z 1973 r. i rebelię w prowincji Beludżystan. Rząd Bhutto tracił popularność z powodu oskarżeń o korupcję i zastraszania przeciwników politycznych. W 1977 PPP wygrała wybory, ale po doniesieniach o fałszerstwach, opozycja wobec jego rządów narastała i doprowadziła do niepokojów społecznych. 5 lipca 1977 został obalony przez szefa sztabu armii pakistańskiej Muhammada Zia ul-Haqa przy poparciu fundamentalistów islamskich. Bhutto został na chwilę aresztowany, następnie wypuszczony, by zostać ponownie aresztowany pod zarzutem zlecenia zabójstwa przeciwnika politycznego. Został skazany na śmierć i po odrzuceniu apelacji powieszony w 1979 r.

1. ↑ Jan Rydel, Trzeci Świat [w:] Najnowsza historia świata 1945-1995, t. II, Kraków 1997, s. 102-106