Zapalenie gruczołu tarczowego Riedla

Z Wikipedii

Zapalenie gruczołu tarczowego Riedla (choroba Riedla, łac. morbus Riedel, thyreoiditis sclerosans, ang. Riedel's thyroiditis) - rzadka postać zapalenia gruczołu tarczowego, charakteryzująca się silnym zwłóknieniem miąższu gruczołu, stąd inna nazwa choroby - wole drewnowate (struma lignosa, ang. iron-hard thyroiditis). Włóknienie dotyczy nie tylko tarczycy, ale wykracza poza torebkę gruczołu i zajmuje sąsiednie struktury anatomiczne szyi.

[edytuj] Historia

Chorobę opisał jako pierwszy niemiecki chirurg Bernhard Riedel (1846-1916) w 1886 roku, który w dwóch pracach przedstawił historię trzech pacjentów. Riedel nadał jednostce chorobowej nazwę eisenharte Struma, czyli "wole twardości żelaza" ^[1].

[edytuj] Etiologia

Przyczyna choroby jest nieznana. Być może proces chorobowy ma podłoże autoimmunologiczne, bądź też zapalenie Riedla jest manifestacją pierwotnej fibromatozy.

[edytuj] Objawy i przebieg

Choroba objawami przypomina anaplastyczny rak tarczycy i wymaga różnicowania z procesem nowotworowym. Pacjenci zgłaszają się z powodu gwałtownie rosnącej, niebolesnej masy w przedniej części szyi. W badaniu palpacyjnym wyczuwalny jest z reguły równomiernie powiększony gruczoł, o niezwykle dużej spoistości (porównywanej z drewnem). Nie stwierdza się miejscowej adenopatii. Około 1/3 pacjentów wykazuje objawy idiopatycznej fibromatozy narządowej (np. w przestrzeni zaotrzewnowej, śródpiersiu, oczodole, płucach, drogach żółciowych, gruczole łzowym, śliniankach). Dominują objawy związane z uciskiem włóknistej masy na drogi oddechowe, przełyk, naczynia i nerwy. Występuje dysfagia, duszność, chrypka, stridor, nieraz afonia (w związku z uciskiem a nerwy krtaniowe wsteczne). Gdy choroba jest zaawansowana i tkanka łączna włóknista zastąpi prawidłową tkankę gruczołową, pojawiają się objawy hipotyreozy. Zajęcie przytarczyc powoduje hipoparatyroidyzm i hipokalcemię.

[edytuj] Epidemiologia

Wole Riedla jest niezwykle rzadką chorobą. W Mayo Clinic w latach 1920-1984 na 57 tysięcy tyroidektomii przypadło jedynie 37 przypadków zapalenia Riedla, co pozwala oszacować częstość choroby w populacji amerykańskiej na 1,6/ 100,000. Obserwuje się tendencję spadkową w częstości zachorowań. Nie wykazano związku zwiększonej częstości zachorowań z rasą, istnieje natomiast wyraźny związek zapadalności z płcią: różne źródła podają średnio 4 razy częstsze występowanie choroby u kobiet. Wiek zachorowania to zwykle przedział 30 - 60 lat.

Przypisy

↑ B. M. C. L. Riedel: Die chronische, zur Bildung eisenharter Tumoren führende Entzündung der Schilddrüse. Verhandlungen der deutschen Gesellschaft für Chirurgie 25, 101-105 (1896).