Zamieszańcy
Z Wikipedii
' | |
Nazwa polska | Zamieszańcy |
Populacja | około 8 tysięcy |
Rejon | Pogórze oraz Ukraina i Ameryka (Polska oraz Ukraina i państwa Ameryki) |
Język | ukraiński, polski |
Religia | grekokatolicyzm |
Grupa | Ukraińcy |
Zamieszańcy - rusińska grupa etnograficzna, osiadła na terenie Pogórza, na północ od Krosna.
Osiedli oni tam w okresie zasiedlania Pogórza, czyli w XV-XVI wieku, na jedynym nie zajętym jeszcze terenie, czyli na terenach najwyższych, o najgorszych warunkach fizjograficznych i glebowych. Był to teren znajdujący się na zachód od tradycyjnej etnograficznej granicy polsko-ruskiej sprzed 1341.
Założyli oni 10 miejscowości, otoczonych wsiami polskimi. Z miejscowości tych 8 znajdowało się na zwartym obszarze osadnictwa ruskiego (Czarnorzeki, Węglówka, Krasna, Oparówka, Rzepnik, Pietrusza Wola, Bonarówka, Wólka Bratkowska), a dwie (Gwoździanka i Blizianka) samotnie poza nim.
W końcu XVIII wieku znajdowało się tutaj 4722 mieszkańców, w tym 4318 Rusinów (91,5 %), 316 Polaków (6,7 %) oraz 88 Żydów (1,9 %). W ciągu 150 lat liczba ludności wzrosła dwukrotnie i wynosiła w 1930 8890 osób, w tym 7595 Rusinów (85 %), 1230 Polaków (14 %) i 65 Żydów (1 %). Procentowy wzrost ludności polskiej spowodowany został częściową polonizacją Rusinów we wspomnianych dwóch oddalonych miejscowościach.
W końcu XIX w. rozpoczeły się masowe wyjazdy zarobkowe miejscowej ludności do Ameryki. Na początku XX wieku przebywało tam na stałe lub czasowo ponad 10 % ogółu mieszkańców.
Po ostatniej wojnie grupa ta przestała istnieć na terenie zachodniego Pogórza. W ponad 90 % została ona przesiedlona w głąb ZSRR.
Przez otaczającą ich ludność polską obszar ten nazywany był "Rusią", a ludność Rusinami. Przez mieszkających bardziej na południe Łemków nazywani byli natomiast Zamieszańcami, ze względu na zamieszkiwanie wśród ludności polskiej.
[edytuj] Literatura
Henryk Olszański, Zamieszańcy. Studium etnograficzne, Muzeum Budownictwa Ludowego, Sanok 2007, stron 204.