X Korpus Wielkiej Armii
Z Wikipedii
X Korpus Wielkiej Armii - jeden z korpusów Wielkiej Armii I Cesarstwa Francuskiego.
Spis treści |
[edytuj] Oblężenie Gdańska w 1807
Po nierozstrzygniętej bitwie pod Pruską Iławą (7/8 lutego 1807) Napoleon skierował pod Gdańsk X Korpus Wielkiej Armii pod komendą marszałka Lefebvre'a. W jego skład wchodziła 7,5-tysięczna Legia Poznańska gen. Henryka Dąbrowskiego. O gdańską twierdzę walczyła też złożona w większości z polskich dezerterów z armii pruskiej Legia Północna dowodzona w tym okresie m.in. przez ks. Michała Gedeona Radziwiłła. Wydawało się, że jak wiele twierdz pruskich, Gdańsk nie będzie stawiał oporu, a jego kapitulacja, odpowiednio wykorzystana propagandowo, mogłaby zatrzeć iławskie niepowodzenie.
Pruskim garnizonem dowodził początkowo gen. Manstein, a następnie doświadczony żołnierz, sędziwy i waleczny gen. Friedrich Adolf von Kalkreuth. Z pomocą Prusakom przyszli Rosjanie. Twierdza miała być broniona do końca - taki był rozkaz króla Fryderyka Wilhelma III.
X Korpus Wielkiej Armii zajął wreszcie Gdańsk i wyparł z tego rejonu oddziały pruskie.
[edytuj] Skład w 1807
- dowódca - Marszałek François Joseph Lefebvre
- 32 000 ludzi
- 42 armaty
[edytuj] Wojna z Rosją w 1812
Podczas wojny z Rosją wraz z I, II i III Korpusem tworzył I Armię. Przeprawił się w rejonie Tylży, ponieważ miał inne zadanie niż reszta I Armii - miał zająć Rygę.
[edytuj] Skład w 1812
- dowódca - Marszałek Étienne Jacques Joseph Alexandre Macdonald
[edytuj] Oblężęnie Gdańska w 1813
W czasie odwrotu Napoleona spod Moskwy, zaczęto przygotowania do obrony Twierdzy Gdańsk. Siły gubernatora gdańskiego Rappa liczyły w końcu stycznia 1813 ok. 36 tys. żołnierzy i 19 generałów (X Korpus marszałka Macdonalda), 22 narodowości, w tym 4071 żołnierzy i 196 oficerów polskich. Faktycznie jednak Alzatczyk miał zdolnych do walki nie więcej niż 15 tys., reszta wymagała szpitalnej kuracji. Do obrony "bałtyckiego Gibraltaru" potrzebował co najmniej 30 tys. ludzi.
X Korpus WA pod dowództwem hr. Rappa bronił Twierdzy Gdańsk, jeszcze przez rok od odwrotu Napoleona z Rosji. Po poddaniu twierdzy, Rapp trafił do niewoli rosyjskiej. Wrócił do Francji dopiero w 1814.
[edytuj] Skład w sierpniu 1813
Kwatera główna X Korpusu mieściła się w Gdańsku.
[edytuj] Bibliografia
- Mariusz Olczak, Kampania 1813, 2004, ISBN 83-8201-743-9.
[edytuj] Zobacz też
I Korpus * II Korpus * III Korpus * IV Korpus * V Korpus (polski) * VI Korpus (bawarski) * VII Korpus (saski) * VIII Korpus (wirtemberski) * IX Korpus * X Korpus * XI Korpus * XII Korpus * XIII Korpus * XIV Korpus * Austriacki Korpus Pomocniczy
I Korpus Jazdy Odwodowej * II Korpus Jazdy Odwodowej * III Korpus Jazdy Odwodowej * IV Korpus Jazdy Odwodowej
Działania zbrojne: IV koalicja antyfrancuska (1806-1807) * Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii (1808-1814) * V koalicja antyfrancuska (1808-1809) * Inwazja na Rosję (1812) * VI koalicja antyfrancuska (1812-1814)