Wycinanka
Z Wikipedii
Wycinanka - ozdoba wycięta z papieru za pomocą ostrego narzędzia, najczęściej nożyc. Charakterystyczna szczególnie dla twórczości ludowej Polski centralnej i południowo-wschodniej.
Wycinanki pojawiły się w Chinach ok . 200 p.n.e - 200 n.e. Pierwsze historyczne zapiski o wycinankach w Polsce jako miejsce ich pochodzenia wymieniają okolice Warszawy. Były one charakterystyczną ozdobą wiejskich chat z przełomu XIX i XX wieku. Przed świętami Bożego Narodzenia, Wielkiej Nocy, przed ważnymi uroczystościami rodzinnymi, sufity zdobiono kolorowymi wycinankami. Pełniły one nie tylko funkcję zdobniczą, przypisywano im również znaczenie magiczne. Najstarsze polskie wycinanki w zbiorach pochodzą z początku XX wieku z okolic Łowicza, Kołbieli oraz Kurpiowszczyzny.
Wycinanki wykorzystują różne rodzaje symetrii oraz łączenie i rytmiczne powtarzanie motywów w układach poziomych lub pionowych. Początkowo wykonywane były z białego papieru, dopiero kiedy w drugiej połowie XIX stulecia pojawił się papier kolorowy i bibułki, stały się kunsztownymi, tęczowymi ozdobami. Do wycinania używano narzędzi gospodarskich (np. nożyc do strzyżenia owiec). W zależności od przybieranych form (roślinnych, zwierzęcych, postaci ludzkich, a także figur) nazywane są: gwiazdami (okrągłymi lub rogowymi), kółkami, drzewkami, lelujami, lalkami, kogutkami itp.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu - galeria wycinanek
- Wycinanki łowickie
