Sankcja

Z Wikipedii

Sankcja (funktor normotwórczy) - jest to społeczna reakcja na określone działanie jednostki w postaci kary lub nagrody w danej zbiorowości w zależności od tego, czy jednostka ta działa zgodnie lub niezgodnie z ustalonymi w tej zbiorowości regułami. Karane są działania, które są niezgodne z imperatywami, a nagradzane te, które są zgodne z preferencjami.

W zależności od podjętych przez jednostkę działań można wyróżnić;

• sankcje prawne - gdy jednostka narusza normy prawne lub gdy wykonała określony przepis prawny pozwalający jej uzyskać nagrodę
• sankcje towarzyskie - sankcje stosowane nieformalnie w zbiorowościach o charakterze wspólnoty w przypadku realizacji bądź łamania norm i wartości przyjętych w zwyczajach.

[edytuj] Rozumienie pojęcia w prawie

Sankcja to:

1. określona w normie prawnej konsekwencja naruszenia prawa; rozróżnia się m.in.:
   • sankcje karne (np. kara pozbawienia wolności)
   • sankcje egzekucyjne (np. związana z prawem administracyjnym i cywilnym)
   • sankcje nieważności czynności prawnej (np. związana z prawem cywilnym i rodzinnym)
2. nadanie mocy prawnej, zatwierdzenie jakiegoś aktu przez wyższą instancję,
3. negatywna reakcja ze strony państwa na złamanie obowiązujących norm prawnych; jest trzecią częścią budowy norm, nie zawsze występującą.

Rodzaje sankcji:

• represyjna - polega na pozbawieniu podmiotu ważnych dla niego dóbr
• egzekucyjna - polega na przymusowym wykonaniu zachowania wymaganego przez normę prawną
• nieważności - polega na unieważnieniu działań niezgodnych z prawem:
  • ex nunc - unieważnienie od momentu wydania decyzji
  • ex tunc - unieważnienie od momentu złamania prawa

Wyróżnia się sankcje formalne i nieformalne.

[edytuj] Zobacz też:

• sankcja pragmatyczna