Rataj (Pogórze Kaczawskie)
Z Wikipedii
| Rataj | |
 Odsłonięcie skał na zboczu wzniesienia |
|
| Państwo |  Polska, Europa |
| Pasmo | Pogórze Kaczawskie, Pogórze Zachodniosudeckie |
| Wysokość | 350 m n.p.m. |
Rataj - wzniesienie o wysokości 350 m n.p.m., w południowo-zachodniej Polsce na Pogórzu Kaczawskim w Pogórzu Zachodniosudeckim.
Wzniesienie położone jest na terenie Parku Krajobrazowego "Chełmy", w południowo-wschodniej części Pogórza Kaczawskiego, na Pogórzu Złotoryjskim, około 0,8 km, na południowy-wschód od Myśliborza, województwo dolnośląskie.
Niewielkie powulkaniczne wzniesienie, w kształcie małego stożka, o dość stromych zboczach, z wyraźnie podkreślonym wierzchołkiem, wznosi się na wschodniej krawędzi Pogórza Złotoryjskiego przy wschodniej granicy Parku Krajobrazowego "Chełmy". Wzniesienie o zróżnicowanej budowie geologicznej, zbudowane z bazaltu mioceńskiego stanowiącego część rdzenia dawnego wulkanu tarczowego o zasadowej lawie. Bazalt budujący wzniesienie jest spękany tworzy regularne słupy. Na zboczach występują skalne rumowiska zbudowane z dużych ostrokrawędzistych kamieni pochodzenia wulkanicznego. Niższe partie zbocza przykrywają utwory soliflukcyjnych, a u podnóża występują również osady glacjalne, fluwioglacjalne. Wzniesienie, porośnięte lasem liściastym z niewielką domieszką drzew iglastych. Na zboczu góry w wyrobisku nieczynnego kamieniołom, pionowa ściana z wyraźnie od siebie oddzielonymi słupami bazaltowymi.
Wzniesienia w trzeciorzędzie było wyższe od obecnego wzgórza. W okresie zlodowacenia, trakcie transgresji lądolodu wzniesienie było całkowicie przykryte lodem, wody topniejącego lądolodu, oraz silne procesy niszczące, trwające przez kilka ostatnich milionów lat, przyczyniły się się do zdarcia grubej pokrywy otaczającej komin wulkaniczny. Z dawnego wulkanu zachowały się tylko neki, w postaci twardzieli wypełniających wnętrze krateru.
[edytuj] Inne
- Na wzgórza Rataj, w wyrobisku dawnego kamieniołomu znajduje się pomnik przyrody nieożywionej "Małe Organy Myśliborskie".
- W okolicy wzniesienia ślady grodzisk wczesnośredniowiecznych.
[edytuj] Ciekawostki
- W centralnej części dawnego komina wulkanicznego na wschodnim zboczu wzgórza znajduje się ponad 40 metrowej wysokości ściana o pionowym ciosie, zbudowana z wyraźnie od siebie oddzielonych słupów bazaltowych, przypominających wyglądem piszczałki organów. Są to "Małe Organy Myśliborskie".
- Na wzniesieniu w średniowieczu mieściła się warownia datowana na XIII wiek. Stanowiła ona formę przejściową między zamkiem a grodem obronnym. Składała się z trzech części, zamku głównego, znajdującego się na szczycie wzniesienia oraz dwóch podzamczy. Pozostałości, po zamku zostały zniszczone robotami, w trakcie eksploatacji surowca skalnego. Do obecnych czasów zachowały się znikome fragmenty murów, wałów i fosy.
[edytuj] Turystyka
W pobliżu szczytu prowadzi szlak turystyczny
