Polska żyje

Z Wikipedii

"Polska żyje" – czasopismo konspiracyjne wydawane przez organizację Komenda Obrońców Polski, a następnie przez Polską Armię Ludową. Ukazywało się w latach 1939-1944.

"Polska żyje" było drugim, po "Monitorze Informacyjnym ZPN", pismem konspiracyjnym, jakie ukazało się w Warszawie pod okupacją hitlerowską – pierwszy numer nosił datę 10 października 1939 r. Był drukowany, a wydano go w nakładzie 6 tys. egzemplarzy. W połowie 1940 roku pismo osiągnęło nakład 30 tys. egzemplarzy. Ukazywało się do sierpnia 1944 r., początkowo z częstotliwością 7 numerów w miesiącu, potem jako tygodnik.

Redaktorzy naczelni:

• Bolesław Studziński (tylko 1. numer),
• Witold Hulewicz (ps. "Grzegorz"), aresztowany 2 września 1940 r.,
• Jerzy Hulewicz, zm. 1 lipca 1941 r.

Początkowo Witold Hulewicz, szef Wydziału Propagandy Komendy Głównej Komendy Obrońców Polski, odpowiadał także za skład, druk i kolportaż. Z redakcją związani byli również: Lucjan Kołaciński, Grażyna Chrostowska (kolporterka), Stanisław Majewski (redaktor i kierownik drukarni).

Pismo, jako jedno z pierwszych, podjęło temat propagowania właściwych i piętnowania niewłaściwych wzorców zachowań w okupacyjnej rzeczywistości. Już w styczniu 1940 ukazał się na jego łamach artykuł Tym, którzy nie wiedzą, w którym wezwano do bojkotu oficjalnych kin, prasy i przedstawień teatralnych. Dekalog patriotyczno-obywatelski wydrukowano w nim w tym samym mniej więcej czasie, co podobny artykuł w "Biuletynie Informacyjnym" – w maju 1940 r. Były to pierwsze wzorce tego typu – w latach późniejszych opracowywały i popularyzowały podobne różne środowiska konspiracyjne (dużą wagę przywiązywał do nich BiP Armii Krajowej).

Na łamach "Polska żyje" ukazywały się także wiersze – między innymi poetów emigracyjnych: Kazimierza Wierzyńskiego, Antoniego Słonimskiego, Andrzeja Nowickiego. Na łamach pisma miał na przykład miejsce krajowy pierwodruk słynnego Alarmu Antoniego Słonimskiego. Część z publikowanych tu utworów znalazła się później w wydanej w 1941 r. Antologii poezji współczesnej – pierwszej antologii poetyckiej wydanej w czasie okupacji.

Bibliografia:

Hasło opracowano na podstawie:

• Grzegorz Mazur, Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1987, ISBN 83-211-0892-X.
• Stanisław Sierotwiński, Kronika życia literackiego w Polsce pod okupacją hitlerowską w latach 1939-1945, Kraków 1988, ISBN 83-08-01978-1.
• Jerzy Ślaski, Polska Walcząca, Warszawa 1990, ISBN 83-211-1428-8.