Pogórze Wiśnickie

Z Wikipedii

Pogórze Wiśnickie
Megaregion	Region Karpacki
Prowincja	Karpaty Zachodnie
Podprowincja	Zewnętrzne Karpaty Zachodnie
Makroregion	Pogórze Zachodniobeskidzkie
Mezoregion	Pogórze Wiśnickie
Zajmowane jednostki administracyjne	Polska: woj. małopolskie

Pogórze Wiśnickie (513.34) – mezoregion fizycznogeograficzny stanowiący wschodnią część Pogórza Zachodniobeskidzkiego, którego środkową częścią jest Pogórze Wielickie. Położony jest między dolinami Raby i Dunajca. Od południa granica przebiega łagodnie z Beskidem Wyspowym, natomiast północną granicę stanowi próg denudacyjny Pogórza Karpackiego wysokości 60-80 m, a za nim znajduje się Podgórze Bocheńskie. Na obszarze Pogórza Wiśnickiego znajduje się Wiśnicko-Lipnicki Park Krajobrazowy.

[edytuj] Budowa geologiczna i rzeźba terenu

Średnie wyniesienie mieści się między 330-480 m n.p.m. Pogórze charakteryzują wydłużone szerokie spłaszczone garby, oddzielone wąskimi obniżeniami pochodzenia erozyjnego. Najważniejsze wzgórza Pogórza Wiśnickego to: Rogozowa (530 m n.p.m.), Szpilówka (516 m n.p.m.), Bukowiec (498 m n.p.m.), Paprotna (460 m n.p.m.), Bocheniec (399 m n.p.m.), Wilkówka (zwana też Dąbrową, 409 m n.p.m.), Wolnica (408 m n.p.m.) i Panieńska Góra (331 m n.p.m.)

W dolinach płyną bystre potoki należące do dorzecza Raby, Uszwicy lub Dunajca, a spadki na zboczach dochodzą do 20%. Pogórze Wiśnickie budują dolno- i górnokredowe utwory fliszowe, kredowe łupki oraz eoceńskie łupki pstre, margle, piaskowce. Są one przykryte kilkunastometrową warstwą utworów z czwartorzędu tj. glin pylastych, glin i pyłów półzwartych, pyłowymi utworami lessopodobnymi. W północnej części na granicy z pogórzem Bocheńskim teren przykrywają głównie utwory pylaste w postaci pseudobielicowych gleb. Erozja wodna i wietrzna stale zmienia krajobraz w wyniku deflacji, spłukiwania oraz akumulacji materiału. Zaniechanie upraw wraz z wzrostem powierzchni lasów i łąk zahamowały dostawę materiału do potoków, co powodowało wzrost energii potoków i silniejsze erodowanie dolin rzecznych. Charakterystyczną cechą wzniesień Pogórza Wiśnickiego jest występowanie licznych wystających z ziemi skałek, ostańców wierzchołkowych i wychodni.

Środowisko naturalne jest w niewielkim tylko stopniu skażone, gdyż brak tu ciężkiego przemysłu i wielkich aglomeracji miejskich, a rolnictwo zbliżone jest do ekologicznego. Cały obszar pogórza wchodzi w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu Pogórza Wiśnickiego.

[edytuj] Warto zobaczyć

• miejscowości:Czchów, Dębno, Nowy Wiśnicz, Lipnica Murowana, Gosprzydowa, Okocim, Porąbka Uszewska, Melsztyn.
• rezerwaty i pomniki przyrody: rezerwat przyrody Kamień Grzyb, pomnik przyrody Kamienie Brodzińskiego, pomnik przyrody Skałki Chronowskie.

Szlaki turystyczne:

– z Bochni przez Nowy Wiśnicz, Kamień Grzyb, Paprotną, Rajbrot, górę Łopusze, Przełęcz Widoma-Rozdziele, górę Kamionną z z rezerwatem przyrody i Pasierbiecką Górę do Tymbarku.

- z Rajbrotu obrzeżem Pogórza Wiśnickiego przez Dominiczną Górę, Piekarską Górę, Szpilówkę i Bukowiec.

– z Biadolin Szlacheckich przez Dębno, wzgórze Wilkówka, miejscowość Jaworsko, górę Wolnicę (408 m n.p.m.), do Melsztyna.

– z Wojnicza przez Wielką Wieś, na Panieńską Górę (331 m n.p.m.).