Order Czerwonego Orła
Z Wikipedii
Order Czerwonego Orła (niem. Der Rote Adlerorden) — cywilne i wojskowe odznaczenie niemieckie, ustanowione przez margrabiego Jerzego Wilhelma von Bayreuth w 1705 roku W 1792 roku przejęte przez Królestwo Prus, był drugim najwyższym wśród pruskich orderów.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Order został ustanowiony 17 listopada 1705 roku przez Jerzego Wilhelma Hohenzollerna (1678-1726), księcia następcę tronu, późniejszego margrabiego Bayreuth. Początkowo nosił nazwę Ordre de la Sincerité (pol. Order Szczerości). W 1712 roku uzyskał status orderu domowego tej gałęzi pruskich Hohenzollernów. Ostatni margrabia Bayreuth i Ansbach, Karol Aleksander (zm. 1806 r.) nadał mu nowy statut i nazwę: Wysoki Książęcy Brandenburski Order Czerwonego Orła. Gdy swe księstwo przekazał 2 grudnia 1792 roku królowi Prus, order również przeszedł w ręce pruskie. Król Fryderyk Wilhelm II nadał mu status drugiego najwyższego orderu rycerskiego w Królestwie Pruskim, po Orderze Czarnego Orła.
[edytuj] Insygnia
Order początkowo do roku 1810 posiadał tylko jedną klasę, Wielki Krzyż, noszony na wstędze i posiadający ośmiopromienną gwiazdę. W tym roku wprowadzono cztery klasy, przy czym 2.klasa otrzymała gwiazdę w kształcie rombu. W 1861 roku z okazji koronacji Wilhelma I na króla Prus ustanowiono także Wielki Krzyż noszony na kollanie (łańcuchu). Krzyż orderu był typu Krzyż św. Jerzego, emaliowany na biało. W środkowym medalionie awersu znajdował się czerwony orzeł Brandenburgii z wieńcem laurowym w szponach, w rewersie monogram FW uwieńczony pruską koroną królewską. Wielki Krzyż Orderu z 1861 roku posiadał czerwone orły między swymi ramionami i monogram WR (Wilhelmus Rex) w medalionie awersu, otoczony dewizą orderu "Sincere et constanter", a w medalionie rewersu datę "Den 18.Octb. 1861". Gwiazdy I i II klasy były srebrne (I kl.: ośmiopromienna, II kl. : romb i nosiły w środku ukoronowanego czerwonego orła z wieńcem laurowym w szponach. Czerwony Orzeł był tym orderem niemieckim, który posiadał najwięcej odmian: z koroną, z mieczami między ramionami krzyża lub przy zawieszeniu, z liścmi dębowymi, z brylantami, z datami lat wysługi (50 lub 60) itd. Od 1861 roku dzielił drugie miejsce w hierachii z nowym Orderem Korony. Noszony był na białej wstędze z pomarańczowymi bocznymi paskami. Z orderem związane były dwa srebrne medale wojskowe z 1842 i 1871 roku, noszone na jego wstążce. Nie nadawany od 1918 roku order znalazł następcę dopiero w 2004 roku, gdy ustanowiono Brandenburski Order Zasługi, potocznie zwany Orderem Czerwonego Orła.
[edytuj] Polacy odznaczeni Wielkim Krzyżem
[edytuj] Bibliografia
- Maximilian Gritzner, Handbuch der Ritter-und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt, Leipzig 1893
Order Czarnego Orła • Order Czerwonego Orła • Ordre de la Concorde • Ordre de la Générosité • Ordre de la Sincérité • Order Rodu Hohenzollernów • Order Korony • Order Luizy • Order Łabędzia • Pour le Mérite • Order Wilhelma • Order Zasług Korony Pruskiej • Order Zasługi dla Niewiast • Order Zasługi dla Niewiast i Dziewcząt • Krzyż Kulmski • Krzyż Żelazny •