Mikcja
Z Wikipedii
Mikcja - to medyczne określenie aktu oddawania moczu, polegające na świadomym (kontrola kory mózgu) wydaleniu zebranego w pęcherzu moczowym moczu przez cewkę moczową na zewnątrz.
Mocz, stopniowo zbierając się w pęcherzu moczowym, powoduje naprężenie jego ściany, co z kolei skutkuje wysłaniem informacji do mózgu o potrzebie jego wypróżnienia. Sam akt mikcji jest wynikiem świadomego wysłania informacji do mięśni kurczących pęcherz moczowy i jednocześnie rozluźniających cewkę moczową.
Mikcja jest kontrolowana, oprócz ośrodka korowego, odpowiedzialnego za świadomą kontrolę oddawania moczu, również przez ośrodek w moście mózgu, gdzie znajduje się ośrodek odpowiedzialny za odruch bezwarunkowy mikcji, co oznacza, że nie możemy w nieskończoność zatrzymywać aktu mikcji. W rdzeniu kręgowym natomiast znajdują się ośrodki współczulne (na wysokości Th10-Th12) oraz przywspółczulne (na wysokości S2-S4).
Oddawanie moczu jest jednym z nielicznych przykładów sprzężenia zwrotnego dodatniego w organizmie człowieka. Polega ono na tym że podczas początkowego skurczu mięśni przy oddawaniu moczu mięśnie opróżniające pęcherz moczowy na skutek impulsacji z ośrodkowego układu nerwowego kurczą się coraz silniej aż do całkowitego opróżnienia pęcherza.
W rozwoju osobniczym dopiero odpowiedni rozwój kory mózgu pozwala na świadome kontrolowanie oddawania moczu, dlatego małe dzieci (kontrola rozwija się pomiędzy 1-3 rokiem życia) nie potrafią kontrolować mikcji. Po tym okresie, brak kontroli mikcji jest objawem chorobowym i przyjmuje postać np. moczenia nocnego, nietrzymania moczu, moczenia paradoksalnego.
Inne pojęcia medyczne, mające zastosowanie w określaniu patologii oddawania moczu:
- polyuria - czyli wielomocz (wydalanie zwiększonej ilości moczu np. w cukrzycy, moczówce prostej)
- polakisuria - czyli częstomocz (częste oddawania zmniejszonych objętości moczu)
- oliguria - czyli skąpomocz (niewystarczające wydalanie moczu np. w niewydolności nerek, odwodnieniu)
- anuria - czyli bezmocz związany z uszkodzeniem aparatu filtrującego nerek (brak powstawania moczu np. z powodu wstrząsu)
- zatrzymanie moczu - brak wydalania moczu, mimo jego powstawania (przeszkoda popęcherzowa np. w przeroście prostaty)
- dysuria - czyli bolesne oddawanie moczu
- nycturia - czyli konieczność oddawania moczu w nocy
