Miejska wieża ciśnień w Brodnicy
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°14'44" N 19°24'00" E Miejska wieża ciśnień w Brodnicy położona jest w południowej części miasta Brodnica, przy ulicy Podgórnej 27 (obecnie za stacją paliw). Miała przed rozbiórką około 24 metrów wysokości. Podstawa ma kształt ośmiokąta, którego przeciwległe boki oddalone są od siebie o około 10 metrów. Stoi w otwartym terenie, na brzegu kilkumetrowej skarpy opadającej w stronę Podgórnej (i Drwęcy zarazem).
[edytuj] Historia
Zbudowana została w roku 1905. Na razie brak jakichkolwiek informacji historycznych poza taką (którą też warto by zweryfikować), że jednym z pracowników obsługujących Wieżę przed II wojną światową był Władysław Lewandowski (po wojnie stróżował na część etatu). Do roku 1985 Wieża była podłączona do sieci wodociągów, ale od jakiegoś czasu pełniła już tylko rolę awaryjną.
Według Jerzego Wiśniewskiego z Toruńskich Wodociągów, w roku 1975 po kolejnej reformie administracyjnej w PRLu wraz z powstaniem województwa toruńskiego Wieża (wraz z innymi obiektami wodociągowymi) przeszła pod zarządzanie Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Toruniu. W roku 1994 zakłady wodociągowe zostały skomunalizowane. Wspomniany pracownik twierdzi też, że Toruńskie Wodociągi nie posiadają żadnych archiwaliów obejmujących inne miejsca niż Toruń.
Między Wieżą a ul. Podgórną znajdował się kiedyś piaszczysty plac, służący jako targowisko wiejskie. Jeszcze w lutym roku 1996 można było tam spotkać w dni targowe rolników przywożących towar wozami konnymi lub ciągnikami. Pod koniec czasów PRL-u obok targowiska funkcjonowały też pijalnia piwa i drewniany sklep spożywczy.
W 1999 mimo protestów okolicznych mieszkańców na placu wybudowano stację paliw, a targowisko przeniesiono na Aleję Leśną. Część budynku pijalni została włączona do zabudowy stacji. Wieża została ogrodzona płotem, regularnie dewastowanym.
W drugiej połowie marca 2001 został zrobiony wyłom w żelbetonowej płycie wokół zbiornika. 16 lipca 2001 podczas burzy odpadła cała płyta obok wspomnianej. W lutym 2002 Wieża wraz z działką gruntu zostały wystawione przez Urząd Miasta w Brodnicy na aukcję po cenie wywoławczej 5000 zł i za tyle sprzedane osobom, których nazwisk pracownicy Urzędu nie chcą ujawnić. W sierpniu (prawdopodobnie 5.08) 2005 odpadły dwie płyty obok tej, która spadła 4 lata wcześniej.
W roku 2006 Wojewódzki Konserwator Zabytków, który jak dotąd nie zgadzał się na projekty przebudowy Wieży, oddał sprawę w ręce Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Brodnicy. Inspektor Witold Sosnowski wydał nakaz rozbiórki górnej części Wieży, to znaczy zbiornika i jego żelbetonowej obudowy. Na początku czerwca 2006 trzy osoby - wśród nich prawdopodobnie jeden z właścicieli - zaczęły demontować górę Wieży, przy okazji uszkadzając dolne części. Prace ustały około 20 lipca 2006: ze zbiornika pozostała podstawa w kształcie wycinka sfery będąca teraz najwyższym jej punktem.
W artykule Gazety Pomorskiej z 27 sierpnia 2005 znajduje się cytat ze strony internetowej Urzędu Miasta mówiący, że konserwator zabytków nie zgodził się na zamianę obecnego walca wokół basenu na drewniany ośmiobok.