Linki rowerowe
Z Wikipedii
Linki rowerowe to część roweru stosowana do sterowania przerzutkami oraz hamulcami. Łączą one klamki hamulcowe lub manetki z odpowiednio szczękami hamulcowymi lub przerzutką.
Spis treści |
[edytuj] Konstrukcja i rodzaje linek
Najczęściej stosowane linki rowerowe są wykonywane ze stalowej plecionki, w skład której wchodzi od 8 do 32 drutów stalowych. Czym więcej drutów i czym są one cieńsze i wykonane z lepszej stali tym linki stają się lżejsze, wytrzymalsze i posiadają bardziej gładką powierzchnię, ale też wzrasta ich cena. Niektóre droższe rodzaje linek posiadają wygładzoną powierzchnię lub są powlekane np: teflonem po to aby stawiały mniejsze opory na zagięciach i łukach gdy są prowadzone w pancerzykach. Linki rowerowe przygotowane do montażu posiadają jeden koniec wolny, który w droższych odmianach jest zaostrzony i zabezpieczony lakieriem w celu łatwiejszego przeplatania przez manetki i pancerzyki, a z drugiej strony mają one zaczep w postaci małego kołka, który wkłada się w odpowiednie miejsce do manetek lub klamek. Linki można kupować osobno lub w zestawach z idealnie pasującymi do nich pancerzykami. W tym drugim przypadku wnętrza pancerzyków są pokrywane tym samym tworzywem co powierzchnia linek (najczęściej teflonem) co dodatkowo zmniejsza opory ich pracy. Liderami na rynku takich zestawów są firmy: Jag Wire, Gore i Clarks.
Istnieją dwa zasadnicze rodzaje linek:
- linki hamulcowe - które są grubsze i wytrzymalsze od linek przerzutkowych, nie muszą natomiast posiadać zbyt gładkiej powierzchni. Posiadają one zestandaryzowane zakończenie w postaci małego kołka o kształcie walca, które pasuje do każdego rodzaju klamek. Również średnica linek jest zestandaryzowana. Standardy te nie obowiązują tylko w przypadku niektórych hamulców tarczowych, które posiadają specjalnie skostruowane klamki wymagające stosowania nietypowych linek. Linki hamulcowe do rowerów szosowych mają końcówkę w kształcie grzybka, co spowodowane jest odmienną konstrukcją klamki szosowej.
- linki do przerzutek - które są cieńsze i mniej wytrzymałe od linek hamulcowych, ale są plecione w ten sposób aby posiadać jak najbardziej gładką powierzchnię. Linki do przerzutek posiadają zestandaryzowane zakończenie w postaci małej baryłki, które pasuje do prawie wszystkich typów manetek. Bardzo istotną cechą dobrych linek do przerzutek jest to aby były one jak najbardziej odporne na wydłużanie pod wpływem działającej na nie siły, nie zmieniały długości zależnie od temperatury otoczenia i aby się nie "wyciągały" nawet po długiej ekploatacji. Wszystkie te zjawiska powodują bowiem rozsynchronizowanie pracy manetek i przerzutek i zmuszając do częstego regulowania całego układu zmiany biegów. Dobrej jakości linki posiadają specjalny splot składający się z "twardego" środka zbudowanego z grubszych drutów, który jest otoczony przez spiralny splot cieńszych linek na zewnątrz. Dobrej jakości linki do przerzutek są też zwykle "hartowane" - tzn. wstępnie rozciągane w wysokiej temperaturze - aby zapobiec rozciąganiu się ich w czasie pracy.
[edytuj] Prowadzenie linek
Linki są w większości współczesnych rowerów rozprowadzane po ramie za pomocą tworzywowych rurek zwanych pancerzykami oraz metalowych oczek przyklejonych bądź przyspawanych do ramy. W niektórych starszych typach ram linki były prowadzone cały czas w pancerzach i przymocowywane luźnymi obejmami metalowymi lub tworzywowymi do rur ramy. W niektórych rodzajach rowerów miejskich linki są prowadzone wewnątrz rur ramy. Tego rozwiązania nie stosuje się jednak w rowerach szosowych i rowerach górskich, ze wględu na to, że takie rozwiązanie wydłuża linki, wymaga osłabienia ramy licznymi otworami i zwiększa opory przesuwania się linek.
W większości rowerów turystycznych i szosowych linki do przerzutki i przekładni są prowadzone po dolnej rurze ramy i pod suportem, dzięki czemu nie zaczepia się ich w momencie wsiadania na rower. W rowerach górskich jednak preferuje się prowadzenie wszystkich linek po górnej rurze ramy, aby uniknąć ryzyka przęciecia linek przez kamienie uderzające czasami w rower od dołu.
Na pracę linek bardzo duże znaczenie ma ich sposób poprowadzenia. Czym mniej odcinków w pancerzykach i czym prostsza droga od manetek do przerzutek tym linki stawiają mniejszy opór. Szczególnie duży opór występuje na "ciasnych łukach" zamkniętych w pancerzykach. Stąd, gdy nie ma innych możliwości poprowadzenia linek, często wydłuża się pancerzyki na łukach celem zwiększania promieni tych łuków. Odcinki linek biegnących w pancerzykach są też zwykle bardzo podatne na zabrudzenie, które dodatkowo zwiększa opory ich pracy. Stąd, do droższych zestawów linek, dodawane są uszczelnione końcówki na pancerzyki zapobiegające dostawaniu się do nich brudu, lub śednice pancerzyków są tak idealnie dobrane do linek, że brud nie ma się gdzie wcisnąć.
[edytuj] Montowanie linek
Gdy po raz pierwszy montujemy linki do roweru, trzeba najpierw dobrze przemyśleć sposób ich poprowadzenia, tak aby były one jak najkrótsze, posiadały jak najkrótsze odcinki poprowadzone w pancerzykach, ale jednocześnie aby nie były nigdzie powyginane w zbyt ciasne łuki. Po zaplanowaniu ich sposobu poprowadzenia, przycinamy konieczne odcinki pancerzyków do odpowiedniej długości i ew. zaopatrujemy je w uszczelnione końcówki. Następnie zaczynamy przeplatać linki zaczynając od manetki lub klamki i podążając przez kolejne odcinki pancerzyków i oczek w ramie aż do szczęki hamulców lub przerzutek. Następnie przykręcamy linki do przerzutek lub szczęk i gdy mamy pewność, że mają dobrą długość przycinamy je zostawiając na wszelki wypadek krótki zapas o długości 2-5 cm. Samo przycianie linek jest dość uciążliwe i najlepiej robi się to mocnym sekatorem lub specjalnymi nożycami do linek. Po obcięciu linek należy jeszcze zabezpieczyć je aluminowymi zatyczkami, aby nie doszło do ich rozplecenia.
