Leki przeciwpadaczkowe
Z Wikipedii
Leki przeciwpadaczkowe to leki stosowane w leczeniu padaczki (epilepsji). Ponieważ padaczka polega na samorzutnym wyładowywaniu się neuronów w pewnych rejonach ośrodkowego układu nerwowego, leki przeciwpadaczkowe, w ogólnym ujęciu, mogą działać na dwa sposoby:
- mogą stabilizować błony komórkowe neuronów przeciwdziałając rozprzestrzenianiu się impulsów albo
- przywracać równowagę pomiędzy ilością neuroprzekaźników pobudzających i hamujących.
Stabilizowanie błony komórkowej może się odbywać poprzez wpływanie na czynność pompy sodowo-potasowej zlokalizowanej w błonie komórkowej, lub blokowanie kanałów jonowych, najczęściej sodowych. Powoduje to niezdolność neuronów do depolaryzacji i wywoływania potencjału czynnościowego. Działanie leków przywracających równowagę neuroprzekaźników polega z reguły na zwiększaniu ilości GABA - naturalnej substancji zatrzymującej przewodzenie impulsu, lub na wpływaniu na powinowactwo GABA do receptorów GABA-ergicznych, co zwiększa efektywność jego działania.
Spis treści |
[edytuj] Podział ze względu na budowę chemiczną
[edytuj] Pochodne mocznika
Blokują kanały sodowe zmniejszając przepuszczalność błony neuronu dla sodu.
- przykłady:
- fenytoina
- mefenynoina
[edytuj] Pochodne dibenzoazepiny
Blokują kanały sodowe (stabilizują błony neuronów) oraz wpływają na uwalnianie neuroprzekaźników hamujących rozprzestrzenianie się impulsów.
- przykłady:
- karbamazepina
- oksykarbamazepina
[edytuj] Pochodne benzodiazepiny
Pochodne benzodiazepiny są agonistami receptorów benzodiazepinowych. Łączą się z receptorami benzodiazepinowymi, które stanowią odpowiednią część receptora GABA-ergicznego. Połączenie to powoduje zwiększenie powinowactwa tych receptorów do swojego agonisty, czyli GABA . Pobudzenie receptorów GABA, z kolei, powoduje zwiększony napływ jonów chlorkowych (Cl-) do komórki i jej hiperpolaryzację. Wszystkie te procesy prowadzą ostatecznie do zahamowania przewodzenia impulsu.
- przykłady:
[edytuj] Imidy
Blokują kanały wapniowe w neuronach, niedopuszczając do wydzielana neuroprzekaźników (katecholamin) i rozprzestrzeniania się impulsów.
- przykłady:
- etosuksymid
[edytuj] Sulfonamidy
Sulfonamidy to leki moczopędne, których mechanizm działania polega na hamowaniu aktywności enzymu: dehydrogenazy węglanowej. Ich działanie powoduje zahamowanie wytwarzania jonów H+, co prowadzi do hamowania resorbcji jonów sodu w kanalikach nerkowych. Utrata jonów Na+ objawia się zwiększaniem wydalania moczu, powoduje również stabilizację błon komórkowych przez usunięcie nadmiaru jonów z organizmu.
- przykłady:
- sulitam
- zonisamid
[edytuj] Leki o budowie analogicznej do GABA
- Wigabatryna - jest inhibitorem GABA-aminotransferazy - enzymu metabolizującego GABA. Jej działanie powoduje zwiększenie stężenia GABA przez zablokowanie jego rozkładu.
- Progabid - jest agonistą receptorów GABA-ergicznych. Stymuluje te receptory powodując zwiększony napływ jonów chlorkowych (Cl-) do komórki i jej hiperpolaryzację. Prowadzi to do zahamowania przewodzenia impulsu.
- Gabapentyna - Uważana jest za ośrodkowo działający analog GABA, w ośrodkowym układzie nerwowym gabapentyna wiąże się z białkowym receptorem, (białkiem wiążącym gabapentynę), przez złożony i nie do końca wyjaśniony mechanizm zwiększa produkcję i uwalnianie GABA. Skutkuje to nasileniem przewodnictwa GABA-ergicznego, co z kolei powoduje zahamowanie aktywności bioelektrycznej neuronów.
[edytuj] Inne
- kwas walproinowy - stymuluje enzymy niezbędne do biosyntezy GABA i w ten sposób zwiększa jego stężenie. Jednocześnie hamuje GABA-aminotransferazę podobnie jak wigabatryna.
- Lamotrygina - blokuje kanał sodowy w błonie presynaptycznej co powoduje spadek stężenia glutaminianu, pełniącego funkcje neuroprzekaźnika pobudzającego.
- topiramat - blokuje kanały sodowe zależne od napięcia błonowego, zwiększa aktywność GABA (działa poprzez allosteryczne miejsca wiązania do receptora GABA-A), wykazuje antagonizm wobec receptora dla kwasu glutaminowego (receptory AMPA/kainowe), wpływa na równowagę kwasowo-zasadową
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Zając Marianna, Pawełczyk Ewaryst, Jelińska Anna Chemia leków dla studentów farmacji i farmaceutów, Wydawnictwo Naukowe AM w Poznaniu, Poznań 2006, ISBN 83-60187-39-8