Klaudiusz (cesarz)
Z Wikipedii
Klaudiusz | |
Imiona | Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus |
Panował jako | Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus |
Zaliczony w poczet bogów jako Divus Claudius | |
Czas panowania | 25 stycznia 41 r. - 13 października 54 r. |
Dynastia | julijsko-klaudyjska |
Data urodzin | 1 sierpnia 10 r. p.n.e. - Lugdunum |
Data śmierci | 13 października 54 r. - Rzym |
Moneta | |
Lista cesarzy rzymskich |
Klaudiusz (ur. 1 sierpnia 10 p.n.e. w Lugdunum w Galii, zm. 13 października 54 n.e.) (Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus) – cesarz rzymski syn Druzusa Starszego i Antonii Młodszej.
Był bratankiem cesarza Tyberiusza i stryjem cesarza Kaliguli. Klaudiusz był cesarzem rzymskim od 21 stycznia 41 roku. Oficjalna tytulatura cesarska: Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus.
Spis treści |
[edytuj] Wywód przodków
4. Tyberiusz Klaudiusz Neron | ||||||
2. Druzus Starszy | ||||||
5. Liwia Druzylla | ||||||
1. Klaudiusz | ||||||
6. Marek Antoniusz | ||||||
3. Antonia Młodsza | ||||||
7. Oktawia Młodsza | ||||||
[edytuj] Młodość
Pomimo tak bliskich powiązań z panującą dynastią nie brał udziału w życiu publicznym. Przyczyną tego były liczne ułomności fizyczne spowodowane przedwczesnym przyjściem na świat - 5 miesiąc [!] ciąży. Klaudiusz utykał na skutek paraliżu dziecęcego, ślinił się, jąkał, miał mimowolne ruchy mięśni twarzy, ciekło mu z nosa, z powodu świnki ogłuch na prawę ucho i często chorował. Członkowie rodziny uważali to za skutek umysłowego upośledzenia i dlatego trzymali go z dala od świata publicznego. W szczególności matka Antonia (nazywała go "monstrum zaczętym ale nie dokończonym przez naturę") i babka Liwia traktowały go jak idiotę. Nie powierzono mu żadnych urzędów oficjalnych. Będąc izolowany przez całe dzieciństwo i młodość poświęcał czas na czytanie zdobywając szeroką wiedzę, szczególnie z zakresu historii. To że traktowano go jako głupka uchroniło go od niebezpieczeństw związanych z wewnętrzną walką o władzę w rodzinie cesarskiej. Nikt nie przewidywał, że może odegrać jakąkolwiek rolę polityczną.
Jego bratanek, Kaligula, gdy został cesarzem, dla żartu mianował Klaudiusza konsulem dokooptowanym od 1 lipca 37 roku. Był to pierwszy publiczny urząd sprawowany przez Klaudiusza, który miał wtedy 46 lat.
[edytuj] Panowanie
Po zamordowaniu Kaliguli w powstałym zamieszaniu część żołnierzy gwardii pretoriańskiej zdecydowała się na obwołanie cesarzem Klaudiusza, jedynego dorosłego przedstawiciela dynastii julijsko-klaudyjskiej. Tradycja mówi, że został znaleziony, gdy ukrywał się za kotarą, wbrew swej woli zaniesiony do obozu pretorianów i tam obwołany imperatorem. Pomimo początkowego sprzeciwu senat, świadom swojej bezsilności wobec żołnierzy, zatwierdził jego status. Po raz pierwszy tak jawnie unaocznił się prawdziwy charakter pryncypatu – władza cesarzy opierała się na militarnej sile, a czasy, gdy wola senatu miała znaczenie, bezpowrotnie minęły.
Klaudiusz, chcąc zyskać militarną wiarygodność, podjął wyprawę do Brytanii w 43 r. Po powrocie do Rzymu świętował tryumf w 44 r.
Charakterystyczna dla panowania Klaudiusza jest wzrastająca rola wyzwoleńców w sprawowaniu władzy. Cesarz, nie mając zaufania do kręgów senatorskich, główną rolę w administracji i w radzie przybocznej powierzał wyzwoleńcom. Kilku z nich; Tyberiusz Klaudiusz Narcyz, Tyberiusz Klaudiusz Polibiusz, Kallist i Pallas zdobyło bardzo wpływową pozycję.
Klaudiusz ulegał też wpływom swoich żon. Najpierw poślubionej w 38 r. Messalinie, która urodziła mu Brytanika i Oktawię. Antyczne źródła przedstwaiają Messalinę jako nimfomankę organizującą orgiastyczne zabawy i doprowadzającą do skazywania na śmierć byłych kochanków lub tych którzy ośmielali się odrzucać jej awanse. Zgubiła ją ceremonia małżeństwa z Gajuszem Siliuszem odbyta pod nieobecność Klaudiusza. Narcyz ujawnił to Klaudiuszowi i dopilnował egzekucji Messaliny. W 48 r. Klaudiusz poślubił Agrypinę – swoją bratanicę. Jej silna osobowość zdominowała ostatnie lata panowania cesarza. Wyrazem jej wzrastającej roli politycznej był przyznanie jej przez senat tytułu Augusty. Doprowadziła też do zajęcia przez jej syna z pierwszego małżeństwa – Nerona, pierwszeństwa w sukcesji, przed rodzonym synem Klaudiusza, Brytanikem. Neron został najpierw adoptowany w 50 roku, a trzy lata później poślubił córkę cesarza – Oktawię. Chcąc wykorzystać sytuację Agrypina, jak podają źródła, kazała sporządzić truciznę trucicielce – Locuście i otruła Klaudiusza potrawą z grzybów. Klaudiusz został pochowany w Mauzoleum Augusta.
[edytuj] Małżeństwa i dzieci
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
[edytuj] Ciekawostki
Klaudiusz był osobą jąkającą się. Gdy jego następca, Neron, wygłaszał mowę pogrzebową, na której chwalił mądrość i przezorność swego ojczyma, nikt z obecnych nie mógł powstrzymać się od śmiechu.
Najbardziej znaną powieścią o życiu tego cesarza jest dyptyk Ja Klaudiusz i Klaudiusz i Messalina pióra Roberta Gravesa.
Cytaty z Ja Klaudiusz:
- "Ja Tyberiusz, Klaudiusz, Druzus, Neron, Germanik - i tak dalej i tak dalej, oszczędze wam już reszty moich tytułów - który tak do niedawna znany byłem przyjaciołom, krewnym i znajomym jako Klaudiusz Idiota, Kaludiusz Jąkała, Klau-Klau Klaudiusz, a w najlepszym razie jako Biedny Stryjek Klodzio, przystępóje dziś do opisania przedziwnej historii mojego życia."
- "Życie zawdzięczam chyba tylko dzięki temu, że nękające mnie choroby nie mogły między sobą dojśc do porozumienia ktorej to z nich ma przyjśc zaszczyt zabranie mnie z tego świata."
- "Dosypywanie czegoś do zupy to wypróbowany sposób każdej macochy"
- "Pamiętam, że kiedy byłem małym chłopcem zawszę modliłem się co wieczór przed zaśnięciem do bóstw świata podziemnego by te zabrały babcię Liwię do siebie"
- "Wojny punickie pozostawiły w Italii trwałe pietno w postaci plagi chorób wenerycznych"
- "Kto oszczędza nie czeka go nędza"
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Poprzednik Kaligula |
Cesarz rzymski 41 - 54 |
Następca Neron |