Karl August Hanke
Z Wikipedii
 |
Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem Karl Hanke. |
Karl August Hanke (ur. 24 sierpnia 1903 w Lauban (Lubań); zm. 8 czerwca 1945)Gauleiter NSDAP Dolnego Śląska. Ostatni Reichsführer-SS w III Rzeszy.
Z zawodu wykwalifikowany mistrz młynarski, od 1928 nauczyciel rzemiosła w Berlinie, z powodu jego członkowstwa w NSDAP, zostaje zwolniony z pruskiej służby państwowej. Po sukcesie wyborczym NSDAP 14 września 1930 obejmuje stanowisko kierownika koła NSDAP-zachód w Berlinie. W tym czasie poznaje młodego architekta Alberta Sperra i poleca mu przeprowadzić odbudowę willi Grunewald na kwatery organizacji koła NSDAP.
Hanke zasiadał 1928 r. w pruskim sejmie jako przedstawiciel NSDAP, a w 1932 r. także jako członek parlamentu sejmu rzeszy. Od 1 kwietnia 1932 był osobistym adiutantem berlińskiego kierownika okręgu NSDAP Josepha Goebbelsa. Z polecenia Goebbelsa wraz z Albertem Speerem budują przy ul. Voßstraße 11 w Berlinie nową siedzibę dla urzędu okręgu berlińskiej NSDAP. Po wyborze do parlamentu rzeszy i założeniu ministerstwa państwowego ”Volksaufklärung und Propaganda” w dniu 13 marca 1933 r. Hanke otrzymuje urząd osobistego referenta ministra, a poźniej awansuje na sekretarza stanu ministerstwa Kultury Propagandy prowadzonego przez Josepa Goebbelsa. Jego kariera jego się zachwiała, gdy wdał się w romans z żoną Goebbelsa Magdą. Romans ten trwał około 2 lat 1937/38. Po zażartej bójce między Goebbelsem a Hanke, Hitler interweniował i na jego rozkaz doszło do przerwania tego związku. Hanke został zawieszony w czynnościach. Latem 1939 Hanke dobrowolnie zgłosił się do Wehrmachtu. Brał udział wraz z trzecią dywizją pancerną Wehrmachtu w agresji na Polskę. W 1940 r. walczył pod rozkazami gen. Erwina Rommla w Belgii i Francji. Pod koniec 1940 r. opuścił Wehrmacht w stopniu porucznika. Z początkiem 1941 r. z polecenia Hitlera zostaje skierowany do okręgu Niederschlesien /Dolny Śląsk jako nadprezydent dolnośląskiej regencji, a po podziale prowincji śląskiej w styczniu 1945 r. zostaje mianowany na stanowisko SS-Gruppenführera i Gauleitera NSDAP. W okresie urzędowania w 1945 r. we Wrocławiu Hanke otrzymuje przydomek "kat z Wrocławia". Z jego polecenia zginęło tysiące mieszkańców tego miasta, gdyż wydał rozkaz wstrzymania ewakuacji ludności cywilnej. Jako dowódca walki obronnej twierdzy-miasta Wrocław, fanatycznie sprawował swoją funkcję. Hitler zauroczony działalnością Hankego, jego bezwarunkowym posłuszeństwem w wykonywaniu politycznej woli wodza III Rzeszy, wyznacza Hankego w swoim testamencie na stanowisko Reichsfuhhrera-SS i swego następcę - w tym czasie w niełasce był Heinrich Himmler i Joseph Goebbels. Hanke nie był przy kapitulacji miasta. Mając świadomość odpowiedzialności jaka na nim ciąży, zwrócił się do komendanta "Festung Breslau" Niehoffa z prośbą o umożliwienie ucieczki z oblężonego miasta. W dniu 6 maja 1945 roku Hanke ucieka w mundurze podoficera SS trzymanym w pogotowiu samolotem marki Fieseler 156 Storch, który wystartował z lotniska polowego (obecny Plac Grunwaldzki we Wrocławiu). Zmienia uszkodzony samolot na lotnisku polowym w Świdnicy i ucieka w kierunku na Czechy-Niemcy, gdzie operowała grupa wojsk niemieckich Armii Środek dowodzonej przez feldmarszałka Schornera. Jego samolot Heinkel He 111 zostaje trafiony przez załogę myśliwca aliantów i Hanke zmuszony jest skakać wraz z pilotem na spadochronach w okolicy miejscowości Zieleniec k. Dusznik–Zdroju. Dalej trasa ucieczki prowadzi do Czech, gdzie w okolicach Chomutova prawdopodobnie 8 maja 1945 r. zostaje pojmany. Ginie zastrzelony podczas próby ucieczki z jednego z obozów jenieckich kilkanaście dni póżniej.
Przypisy
- Ryszard Kaczmarek :Katowice 1988 Pod rządami gauleiterów s.77,95
- Nowa Gazeta Gmin nr 11 12.1-26.1.2008 Sensacyjne odkrycie s.2
- Antony Beevor : Berlin 1945 Das Ende Goldmann : München 2005
- Martin Moll : Der Sturz alter Kämpfer. Ein neuer Zugang zur Herrschaftsanalyse des NS-
- Historische Mitteilungen der Ranke-Gesellschaft 5. Jg. (1992), S. 1-51.
- Jana Richter: Karl Hanke, in: Hermann Weiß (Hg.): Biographisches Lexikon zum Dritten Reich,Frankfurt a. M. 1998, S. 177.
- Gitta Sereny: Albert Speer. Sein Ringen mit der Wahrheit, München 2005
