Jerzy Pawłowski
Z Wikipedii
Szermierka | ||
Złoto |
1968 Meksyk |
Szabla indywidualnie |
Srebro |
1956 Melbourne |
Szabla indywidualnie |
Srebro |
1956 Melbourne |
Szabla drużynowo |
Srebro |
1960 Rzym |
Szabla drużynowo |
Brąz |
1964 Tokio |
Szabla drużynowo |
Jerzy Pawłowski (ur. 25 października 1932, zm. 11 stycznia 2005), polski szermierz, pięciokrotny medalista Igrzysk Olimpijskich.
[edytuj] Kariera sportowa
Urodzony w Warszawie w rodzinie o tradycjach patriotycznych. W 1949 rozpoczął trening szermierki. W 1952 został powołany do wojska i zaczął trenować w wojskowym klubie sportowym "Legia". Tam trafił w ręce znakomitego węgierskiego trenera Janosa Kevey'a. W tym samym roku zdobył mistrzostwo Polski we florecie i wystartował w Igrzyskach Olimpijskich w Helsinkach. W 1956 na Olimpiadzie w Melbourne zdobył dwa srebrne medale w turnieju szablistów - indywidualnie i drużynowo (wraz z Marianem Kuszewskim, Zygmuntem Pawlasem, Andrzejem Piątkowskim, Wojciechem Zabłockim i Ryszardem Zubem). W 1957 został pierwszym polskim indywidualnym mistrzem świata w szermierce. W 1959 na mistrzostwach świata w Budapeszcie walnie przyczynił się do zdobycia przez Polskę pierwszego tytułu drużynowych mistrzów świata dzięki swemu pamiętnemu zwycięstwu nad Węgrem Rudolfem Karpatim. W 1960 na Olimpiadzie w Rzymie zdobył wraz z drużyną srebrny medal w szabli (skład: Pawłowski, Piątkowski, Zub, Zabłocki, Emil Ochyra). W 1964 na Olimpiadzie w Tokio zdobył drużynowo brązowy medal. Rok 1968 to największy jego sukces - złoty medal w szermierce indywidualnie w Igrzyskach Olimpijskich w Meksyku.
Poza Igrzyskami Olimpijskimi zdobył także 19 razy medale mistrzostw świata, w tym siedmiokrotnie złoty (1957, 1965, 1966 - indywidualnie oraz 1959, 1961, 1962, 1963 - drużynowo). Był także 14-krotnym mistrzem Polski w szabli i florecie. W 1967 Międzynarodowa Federacja Szermiercza uznała go za szablistę wszech czasów. W latach 1970-1974 pełnił funkcję prezesa Polskiego Związku Szermierczego. W tym okresie ukończył też studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim.
Dwukrotnie (1957 i 1968) w Plebiscycie Przeglądu Sportowego został uznany najlepszym sportowcem roku w Polsce.
[edytuj] Działalność pozasportowa
Od 1950 roku Jerzy Pawłowski był tajnym współpracownikiem polskich służb bezpieczeństwa - Główny Zarząd Informacji / WSW, a według niektórych źródeł, UB i SB, przekazując głównie informacje towarzyskie o sportowcach.
Od 1964 współpracował także z amerykańskim wywiadem CIA, zwerbowany podczas pobytu w USA, pod pseudonimem "Paweł". Przekazywał Amerykanom głównie informacje personalne i towarzyskie, o osobach z kręgów polityczno-wojskowych. W 1975 został w Polsce aresztowany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz USA (według niego, sam w końcu zgłosił fakt współpracy do polskich organów ścigania). 8 kwietnia 1976 został za to skazany na karę 25 lat więzienia, utratę praw publicznych na 10 lat i zdegradowanie do stopnia szeregowca (z majora). Po odbyciu 10 lat kary, został zwolniony w drodze ułaskawienia, w ramach wymiany aresztowanych szpiegów pomiędzy CIA a KGB w Poczdamie w 1985, za Mariana Zacharskiego, jednak zdecydował pozostać w Polsce.
Po zwolnieniu powrócił do amatorskiego uprawiania szermierki - zawodowego uprawiania zabroniły mu władze sportowe. Pod koniec życia zajął się malarstwem - głównie pejzażowym, a także bioenergoterapią.
Napisał książki: Trud olimpijskiego złota i Najdłuższy pojedynek. Spowiedź szablisty wszechczasów - agenta CIA.
28 stycznia 2008 roku Telewizja Polska wyemitowała spektakl pt. Kryptonim Gracz, dotyczący życia (głównie pozasportowego) Jerzego Pawłowskiego w głównego bohatera wcielił się Zbigniew Zamachowski.
Źródła
- Piotr Pytlakowski, "Mistrz, który przegrał życie", Polityka nr 03/2005 (2487)