Fosforylacja
Z Wikipedii
Fosforylacja (biochemia) - proces endoenergetyczny polegający na przyłączeniu do białka reszty fosforanowej, przeprowadzany przez enzymy zwane kinazami, zużywające energię zgromadzoną w ATP. Ogólny schemat reakcji przestawia się następująco:
kinaza ATP + białko -> białko-fosforan + ADP
Inaczej również można powiedzieć, że jest to proces przyłączenia reszty kwasu ortofosforowego określonych związków chemicznych, zachodzi w organizmach żywych. Jest katalizowany przez enzymy zwane fosfotransferazami (kinazy), które transportują reszty kwasowe na białka, nukleotydy, cukry oraz lipidy. Związki, którym dostarczone zostają reszty fosforanowe, uzyskują wyższy poziom energetyczny. Niezwykle istotną reakcją dla organizmów żywych jest fosforylacja kwasu ADP (włączenie reszty kwasu fosforowego przez ADP), dzięki której dochodzi do wytworzenia ATP, co ma wielkie znaczenie dla regulacji gospodarki energetycznej w komórkach.
Proces ten zachodzić może na drodze fosforylacji fotosyntetycznej, oksydacyjnej, substratowej. Ponadto proces fosforylacji przyczynia się do normowania procesów metabolicznych.
Fosforylacja (chemia) - reakcja przyłączenia reszty fosforanowej do nukleofilowego atomu dowolnego związku chemicznego.
- Przykład - fosforylacja etanolu tlenochlorkiem fosforu(V):
- CH3CH2OH + P(O)Cl3 → CH3CH2O-P(O)Cl2 + HCl
- CH3CH2O-P(O)Cl2 + 2H2O → CH3CH2O-PO3H2 + 2HCl
Przeciwieństwem fosforylacji jest defosforylacja.