Enmerkar

Z Wikipedii

Enmerkar - sumeryjski ensi miasta Uruk ok. r. 2800 p.n.e.; przedstawiciel I dynastii z Uruk; syn Lugalbanda; historyczny władca początkowo uznawany za legendarnego; w sumeryjskiej liście królów czytamy:

Enmerkar, syn Meszkiaggaszera,

król Uruk, ten, który zbudował Uruk,

został królem i rządził 420 lat...

Jego wielkim czynom i osiągnięciom poświęcone zostały dwa eposy. Jeden z nich znany jako "Enmerkar i król Aratty" opisuje wyprawę władcy do dalekiego kraju po złoto, srebro i lapis lazuli. W utworze fakty przeplatają się z wątkami mitycznymi, ale jest to cecha piśmiennictwa sumeryjskiego. Enmerkar pragnie wybudować swiątynię, dlatego postanawia wyprawić się do Aratty w celu zdobycia szlachetnych kamieni i złota dla jej ozdobienia. Mając poparcie Inanny wysłał posła z żądaniami do tajemniczego kraju:

Niech Aratta podda się Uruk,

niech ludzie Aratty zniósłszy kamienie z gór

ich górzystego kraju zbuduja dla mnie wielką kaplicę...

Enmerkar dla dobra mieszkańców Aratty żąda dla siebie władzy nad ich krajem, bogatym w minerały których on nie ma. Jako pobożny władca mający poparcie bogini jest pewny sukcesu. Poseł oświadczył królowi:

Uczynię je (miasto) wyludnionym, jak (pustynię),

pokryję je pyłem jak bezlitośnie zniszczone miasto

Arattę, to osiedle, które Enki przeklną (...)

Inanna powstała uzbrojona przeciw niemu (miastu)...

Władza Aratty początkowo powoływał się na opiekę "królowej niebios i ziemi", ale po oświadczeniu posła, że pani "cofnęła słowo" poddał się losowi.

Drugi epos też omawia relacje Enmerkara z krajem Aratta, ale postaci nie są już anonimowe. Znamy imię króla - Ensukuszsiranna. Tutaj też głównym motywem działań ensiego Uruk było poszukiwanie surowców brakujących miastu, ale nie tylko.

Te dwa eposy, choć osadzone głównie na linii Uruk-Aratta, poruszają bardzo istotny problem nękający Sumerów - brak surowców naturalnych. Potrzeba zdobycia minerałów i kamienia zmuszała ich do podejmowania ekspedycji handlowych do nieraz odległych stron. Pomijając elementy legendarne w tych utworach otrzymamy niemal sprawozdanie handlowe Enmerkara.