Elżbieta, opatka w Pustiměřu
Z Wikipedii
Elżbieta, opatka w Pustiměřu, czes. Alžběta, pustiměřská abatyše (ur. przed 1288 lub przed 5 października 1305 r., zm. przed czerwcem 1347 r.) – nieślubna córka króla Czech Wacława II lub Wacława III i nieznanej z imienia matki.
9 stycznia 1332 roku na prośbę króla Jana Luksemburskiego papież Jan XXII zezwolił, aby Elżbieta, córka nieżyjącego króla Wacława, wystąpiła z klasztoru cysterek w Pohledzie i wstąpiła do klasztoru benedyktynek św. Jerzego w Pradze. Udzielił jej także dyspensy od nieślubnego pochodzenia i zezwolił na objęcie wszelkich klasztornych urzędów, łącznie z funkcją opatki. Z treści dokumentu można się również dowiedzieć, że Elżbieta była chora (debilitas corporis), a urodziła się w momencie, gdy jej ojciec był jeszcze stanu wolnego. Na podstawie tej ostatniej informacji czeska badaczka Zdeňka Hledíková przyjęła, że zawarte w papieskiej dyspensie dane bardziej wskazują na córkę Wacława III, która w chwili wydania dokumentu miałaby 25–27 lat, niż na córkę Wacława II, która wówczas powinna mieć co najmniej 45 lat. Możliwa jest jednak inna interpretacja. W 1340 roku biskup ołomuniecki Jan Volek (nieślubny syn króla Wacława II) założył pierwszy klasztor benedyktyński na Morawach, w Pustiměřu. Fundacja tego klasztoru miała na celu uczczenie zmarłej 10 lat wcześniej Elżbiety, żony Jana Luksemburskiego i przyrodniej siostry Jana Volka. Współfundatorem był margrabia morawski Karol. Pierwszą opatką nowego klasztoru została Elżbieta, którą w dokumencie fundacyjnym określono jako krewną (consaguiena) margrabiego Karola i rodzoną siostrę (germana) Jana Volka, co wskazywałoby, że była córką Wacława II. Jednak zdaniem Zdeňki Hledíkovej ma to jedynie znaczenie stylistyczne; chodziło o podkreślenie bliższego pokrewieństwa Elżbiety z Janem Volkiem niż z margrabią Karolem.
[edytuj] Bibliografia
- Hledíková Zdeňka, Alžběta, dcera Václava III. In: Mediaevalia historica Bohemica 8. 2001, s. 43-50.
- Hádek Cyril, Konec Přemyslovců v Čechách, Praha 2006, s. 155-156.
- Charvátová Kateřina, Václav II. Král český a polský, Praha 2007, s. 271-272.
