Dolina Spalona
Z Wikipedii
Dolina Spalona, Spalona Dolina (słow. Spálená dolina) – boczne odgałęzienie Rohackiej Doliny w słowackich Tatrach Zachodnich. Jest to jedno z najładniejszych miejsc słowackich Tatr Zachodnich, zarówno dawniej, jak i obecnie często odwiedzane przez polskich turystów. Nazwa pochodzi od wznoszącej się nad doliną Spalonej Kopy. Dawniej w literaturze polskiej nazywana była również doliną Banikowską, Zieloną, Zadnią Spaloną. Ma powierzchnię ok. 2,3 km². Dolna jej część opada do koryta Rohackiego Potoku z Rohackimi Wodospadami. Od wschodniej strony ograniczona jest porośniętym lasem i kosówką wzniesieniem Przedniego Zielonego, na którym znajdują się słynne Rohackie Stawy. W zboczu doliny, na wysokości ok. 1450 m n.p.m. znajduje się duża bula, na której dawniej stały szałasy pasterskie. Obecnie wśród kosówki znajduje się w tym miejscu niewielki placyk – rozdroże szlaków turystycznych, stoły i ławki dla turystów.
Górna część doliny to polodowcowa rynna, od południa ograniczona piarżystymi zboczami Banikowskiej Przełęczy, od wschodu Pacholi i Spalonej Kopy, od zachodu stromymi ścianami Banówki i Hrubej Kopy. Pod dwoma ostatnimi szczytami ogromne stożki piargowe. Opadający ze Spalonej Kopy do Rohackiej Doliny jej niższy grzbiet, zwany Zadnią Spaloną oddziela Spaloną Dolinę od niewielkiej Małej Spalonej Doliny. Dno doliny zawalone granitowymi głazami, wśród których liczne wyleżyska. Pod przełęczą, na którą zakosami wspina się ścieżka turystyczna kocioł lodowcowy, a pod nim rygiel skalny. We wschodniej części doliny znajduje się niewielki Zielony Stawek zamknięty moreną, pod którą znajduje się skalny próg opadający do doliny ścianą ok. 200 m wysokości.
Spalona Dolina często była dawniej odwiedzana przez zielarzy, zbierających tutaj masowo goryczkę kropkowaną – roślinę o udokumentowanych własnościach leczniczych. Również obecnie piękna ta roślina licznie porasta górną część doliny. Często można tu zobaczyć kozice, na zboczach Spalonej Kopy mają swoje nory świstaki. Dawniej Spalona Dolina i Banikowska Przełęcz była używana jako przejście łączące Orawę z Liptowem (przez Jałowiecką Dolinę).
[edytuj] Szlaki turystyczne
– od rozdroża Adamcula przy szosie, przez Spaloną Dolinę na Banikowską Przełęcz (3 h, ↑ 2 h)
– od Adamculi, obok Rohackich Wodospadów do Rohackich Stawów (2 h, ↑ 1:30 h)
– od bufetu Rohackiego, obok Rohackich Stawów (1:20 h), przez Spaloną Dolinę na Banikowską Przełęcz (3:15 h, ↑ 2:30 h)
