Dolina Jamnicka

Z Wikipedii

Dolina Jamnicka, Jamnicka Dolina (słow. Jamnícka doliná) – dolina w słowackich Tatrach Zachodnich, będąca orograficznie prawym odgałęzieniem Wąskiej Doliny. Górna jej część podchodzi pod leżące w grani głównej Rohacze, Wołowiec, Łopatę i Jarząbczy Wierch. Jak większość słowackich dolin przebiega z północy na południe, w Niżniej Łące łączy się z Raczkową Doliną – drugim, bliźniaczym odgałęzieniem Wąskiej Doliny. Boczne jej obramowanie po zachodniej stronie stanowi grzbiet Barańców, po wschodniej Otargańce. Stoki tych grzbietów są przeważnie trawiaste, dość strome, a przy tym ich wysokość względem dna doliny jest rekordowo wysoka; 600-1000 m. Lawiny schodzące w Jamnickiej i Raczkowej Dolinie są największymi w całym łuku Karpat. Powierzchnię terenów lawinowych w Jamnickiej Dolinie ocenia się na 530 ha.

Jamnicka Dolina ma długość 9 km i powierzchnię 35 km². Najwyższymi szczytami w jej otoczeniu jest Baraniec (2185 m) i Jakubina, zwana też Raczkową Czubą (2194 m). Dolina i jej zbocza zbudowane są z granitów i gnejsów. Jej rzeźba jest pochodzenia lodowcowego, obserwować tu możemy typowe kotły lodowcowe (Rohacki Kocioł i Kocioł Jamnickich Stawów), wały moren, żłoby, progi skalne i niecki wypełnione stawami. Są tu dwa Jamnickie Stawy i Płaczliwy Stawek. W czasie ostatniego zlodowacenia północnopolskiego lodowiec miał długość 8 km, grubość ponad 150 m i dochodził do wysokości 900 m n.p.m. Dnem doliny spływa Jamnicki Potok uchodzący do Raczkowego Potoku.

Jamnicka Dolina od dawna była użytkowana gospodarczo, była jednym z większych ośrodków pasterstwa na Słowacji. Nazwa doliny pochodzi od pasterskiej miejscowości Jamnik, która miała tu swoje pastwiska. Lasy wycięte zostały niemal zupełnie, pierwotne lasy ostały się jedynie w niedostępnych miejscach (tzw. lasy urwiskowe). Górna granica lasu jest tu silnie obniżona w wyniku długoletniego pasterstwa i dużych lawin. Po włączeniu doliny do TANAP-u następuje stopniowe odtwarzanie się lasów i porastanie zboczy kosodrzewiną. Na dnie doliny zachowały się jeszcze nieduże i zrastające stopniowo polany: Kokawska Polana, Polana pod Smrekiem, Polana pod Młaczkami, Majerczysko^[1]. Dolina była także używana, jako przejście z Podhala na Liptów. Jest dobrze przebadana naukowo. Kompleksowo, ze znaczącym udziałem polskich naukowców badano tutaj skład skał, geomorfologię lodowcową, klimat, gatunki i zespoły roślinne, historię pasterstwa, nazewnictwo^[2].

Bazę wyjściową do zwiedzania doliny stanowi osiedle turystyczno-wypoczynkowe u ujścia Wąskiej Doliny, w tym autokemping "Raczkowa". Dojechać tu można podtatrzańską Drogą Wolności, skręcając na północ w miejscowości Pribylina.

[edytuj] Szlaki turystyczne

– od autokempingu „Raczkowa” przez rozdroże Niżnia Łąka i Jamnicką Przełęcz na Wołowiec (4:45 h, ↓ 3:40 h)

– z Zahradek (rozdroże w górnej części doliny) przez Żarską Przełęcz (1:30 h, 1:15 h) do Rozdroża pod Bulą w Żarskiej Dolinie

– z Zahradek przez Rozdroże w Jamnickiej Dolinie na Jarząbczy Wierch (1:50 h,↓ 1:30 h) i Otargańce do Niżniej Łąki.

Przypisy