Czartowska Skała
Z Wikipedii
| Czartowska Skała | |
| Państwo |  Polska, Europa |
| Pasmo | Pogórze Kaczawskie, Pogórze Zachodniosudeckie |
| Wysokość | 463 m n.p.m. |
Czartowska Skała (niem.- Spitzberg) wzniesienie o wysokości 463 m n.p.m., w południowo-zachodniej Polsce na Pogórzu Kaczawskim w Pogórzu Zachodniosudeckim (dawniej Sudety Zachodnie).
Wzniesienie położone jest na terenie Parku Krajobrazowego "Chełmy", w środkowej części Pogórza Kaczawskiego, na Pogórzu Złotoryjskim, około 6,5 km., na północny-zachód od Myśliborza, województwo dolnośląskie.
Niewielkie powulkaniczne wzniesienie, w kształcie małego lekko skrzywionego stożka podciętego z dwóch stron wyrobiskami nieczynnych kamieniołomów. Wzniesienie o dość stromych zboczach, z wyraźnie podkreślonym wierzchołkiem, wznosi się samotnie w środkowo-zachodniejej częścii Wzgórz Złotoryjskich w środkowej części Parku Krajobrazowego "Chełmy", wyraźnie odróżnia się od płaskiego krajobrazu. Wzniesienie o zróżnicowanej budowie geologicznej, zbudowane z bazaltów - wulkanitów mioceńskich stanowiących część rdzenia dawnego wulkanu tarczowego wypełnionego lawą oraz pokrywy lawowej o zasadowej lawie. Bazanit budujący wzniesienie jest spękany tworzy regularne słupy. Niższe partie zbocza pokrywają utworysoliflukcyjnych, a u podnóża występują osady glacjalne, fluwioglacjalne. Wzniesienie od strony północnej porośnięte niewielkimi kępami drzew i krzewów. Na zboczu góry wyrobiska po dawnym kamieniołomie, w których podczas eksploatacji, odsłonięto część dawnego komina wulkanicznego z wyraźną słupową oddzielnością bazaltu. Wzgórze od 1991 roku stanowi pomnik przyrody nieożywionej "Czartowska Skała" i objęte jest ochroną prawną.
[edytuj] Inne
- Wzniesienie stanowi relikt dawnych obszarów wulkanicznych, jest pozostałośćią komina wygasłego trzeciorzędowego wulkanu tarczowego.
- W trakcie transgresji lądolodu na Pogórze Kaczawskie wzniesienie nie było całkowicie przykryte lodem stanowiło skalisty nunatak wystający z lądolodu na niewielką kilkumetrową wysokość (nunatak).
- W latach 30.XX wieku na zboczach wzniesienia czynny był kamieniołom.
[edytuj] Ciekawostki
- Wzniesienie jest trzecim pod względem wysokości wzniesieniem na terenie Parku Krajobrazowego Chełmy.
- Czartowska Skała jest siedliskiem roślin chronionych występuje tu dziewięćsił bezłodygowy, storczyk męski, wawrzynek wilczełyko.
[edytuj] Turystyka
Przez wzniesienie przechodzi szlak turystyczny
żółty - Szlak Wygasłych Wulkanów odcinek prowadzący z Jawora do Sędziszowa i dalej.- Szczyt wzniesienia stanowi punkt widokowy z panoramą na Pogórze Kaczawskie, Góry Kaczawskie i Karkonosze.
