Całka nieoznaczona
Z Wikipedii
Całka nieoznaczona – jedno z podstawowych pojęć analizy matematycznej, rodzina funkcji pierwotnych do danej funkcji f(x), czyli takich funkcji F(x), że dla każdego x . Wszystkie takie funkcje F dla danego f różnią się jedynie o stałą, stąd można je zapisać ogólnie jako F(x) + C. Operacja znajdowania funkcji pierwotnej dla danego f nazywana jest całkowaniem.
Symbolem całki nieoznaczonej jest symbol wprowadzony w 1686 roku przez niemieckiego matematyka i filozofa Gottfrieda Leibniza. Na końcu zapisu całki umieszczana jest litera a następnie symbol zmiennej względem której wykonywane jest całkowanie. Tak więc całą rodzinę funkcji pierwotnych zapisać w następujący sposób:
W zapisie tym funkcję f nazywa się funkcją podcałkową, zmienną x zmienną całkowania, zaś stałą C stałą całkowania.
Każda funkcja ciągła ma całkę nieoznaczoną czyli także funkcję pierwotną. Również niektóre funkcje nieciągłe mają całki nieoznaczone.
Spis treści |
[edytuj] Twierdzenia
Twierdzenie 1 (addytywność)
Jeśli jest przedziałem oraz istnieją całki nieoznaczone funkcji , to istnieje całka nieoznaczona funkcji f + g i zachodzi wzór:
Twierdzenie 2 (jednorodność)
Jeśli jest przedziałem oraz istnieje całka nieoznaczona funkcji , to dla każdej stałej istnieje całka nieoznaczona funkcji af i zachodzi wzór:
[edytuj] Przykłady
[edytuj] Związek z całką oznaczoną
Całki nieoznaczone są bardzo często stosowane do obliczania całek oznaczonych. Jeśli
to wówczas całka oznaczona dana jest wzorem:
[edytuj] Dowód
P(x) jest całką nieoznaczoną, więc
- P(x) = F(x) + C
Dla x = a jest P(a) = 0, czyli:
- 0 = F(a) + C
- C = − F(a)
Zatem:
- P(x) = F(x) − F(a)
co kończy dowód.