See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Całka nieoznaczona - Wikipedia, wolna encyklopedia

Całka nieoznaczona

Z Wikipedii

Całka nieoznaczona – jedno z podstawowych pojęć analizy matematycznej, rodzina funkcji pierwotnych do danej funkcji f(x), czyli takich funkcji F(x), że dla każdego x F^\prime(x)=f(x). Wszystkie takie funkcje F dla danego f różnią się jedynie o stałą, stąd można je zapisać ogólnie jako F(x) + C. Operacja znajdowania funkcji pierwotnej dla danego f nazywana jest całkowaniem.

Symbolem całki nieoznaczonej jest symbol  \int , wprowadzony w 1686 roku przez niemieckiego matematyka i filozofa Gottfrieda Leibniza. Na końcu zapisu całki umieszczana jest litera \operatorname{d} a następnie symbol zmiennej względem której wykonywane jest całkowanie. Tak więc całą rodzinę funkcji pierwotnych zapisać w następujący sposób:

\int f(x)\;\operatorname{d}x = F(x)+C

W zapisie tym funkcję f nazywa się funkcją podcałkową, zmienną x zmienną całkowania, zaś stałą C stałą całkowania.

Każda funkcja ciągła ma całkę nieoznaczoną czyli także funkcję pierwotną. Również niektóre funkcje nieciągłe mają całki nieoznaczone.

Spis treści

[edytuj] Twierdzenia

Twierdzenie 1 (addytywność)
Jeśli E\subseteq\mathbb{R} jest przedziałem oraz istnieją całki nieoznaczone funkcji f,g\colon E\rightarrow\mathbb{R}, to istnieje całka nieoznaczona funkcji f + g i zachodzi wzór:

\int(f+g)(x)dx=\int f(x)dx+\int g(x)dx


Twierdzenie 2 (jednorodność)
Jeśli E\subseteq\mathbb{R} jest przedziałem oraz istnieje całka nieoznaczona funkcji f\colon E\rightarrow\mathbb{R}, to dla każdej stałej a\in\mathbb{R} istnieje całka nieoznaczona funkcji af i zachodzi wzór:

\int (af)(x)dx=a\int f(x)dx


[edytuj] Przykłady

\int x^n \mbox{ } dx=\frac{x^{n+1}}{n+1}+C, \mbox{ } \textrm{gdzie} \mbox{ } C\in\mathbb{R} \mbox{ } (n\neq-1)
\int \frac{1}{x} \mbox{ } dx=\ln |x| + C, \mbox{ }
\int e^x \mbox{ } dx=e^x + C, \mbox{ } \textrm{gdzie} \mbox{ } C\in \mathbb{R}
\int\sin x \mbox{ } dx=-\cos x + C, \mbox{ } \textrm{gdzie} \mbox{ } C\in\mathbb{R}
\int\cos x \mbox{ } dx=\sin x + C, \mbox{ } \textrm{gdzie} \mbox{ } C\in \mathbb{R}
\int\frac{1}{x^2+a^2} \mbox{ } dx=\frac{1}{a}\arctan\frac{x}{a}+C, \mbox{ } \textrm{gdzie} \mbox{ } C\in \mathbb{R} \mbox{ } (a\neq0)

[edytuj] Związek z całką oznaczoną

Całki nieoznaczone są bardzo często stosowane do obliczania całek oznaczonych. Jeśli

P(x) = \int f(x)\operatorname{d}x=F(x)+C

to wówczas całka oznaczona dana jest wzorem:

P(x) = \int\limits_{a}^{b} f(x)\operatorname{d}x=\left. F\right| _a^b=F(b)-F(a)

[edytuj] Dowód

P(x) jest całką nieoznaczoną, więc

P(x) = F(x) + C

Dla x = a jest P(a) = 0, czyli:

0 = F(a) + C
C = − F(a)

Zatem:

P(x) = F(x) − F(a)
\int\limits_{a}^{x} f(x)\operatorname{d}x = F(x) - F(a)

co kończy dowód.

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Linki zewnętrzne


aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -