Antykoncepcja postkoitalna

Z Wikipedii

Antykoncepcja postkoitalna (tzw. antykoncepcja kryzysowa, antykoncepcja awaryjna, antykoncepcja doraźna, antykoncepcja "po stosunku") - środki antykoncepcyjne, które przyjmuje się po niezabezpieczonym stosunku, aby zapobiec niechcianej ciąży.

Spis treści

1 Pigułka "po"
- 1.1 Mechanizm działania
- 1.2 Przeciwwskazania
2 Wkładka domaciczna
3 Źródło
4 Przypisy

[edytuj] Pigułka "po"

Pigułka "po stosunku"

Pigułka "po" - (ang. morning after pill) - środek antykoncepcyjny zawierający bardzo dużą dawkę hormonów (estrogen, progestagen lub estrogen połączony z progestagenem), który przyjmuje się po stosunku, zwłaszcza wynikłym z gwałtu, zakończonym pęknięciem prezerwatywy oraz w przypadku nieregularnego używania tabletek antykoncepcyjnych. Środek jest skuteczny w 90-95% przypadków, jeśli zostanie przyjęty w ciagu 72 godzin od zdarzenia. Największą skuteczność wykazuje zażyty do 12 godzin po stosunku. Odmianą hormonalnej antykoncepcji awaryjnej jest zastosowanie odpowiedniej ilości zwykłych dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych w dwóch dawkach w odstępie 12 godzin (tzw. metoda Yuzpe). W Polsce środek sprzedawany jest na receptę. Do obrotu dopuszczone są Postinor Duo i Escapelle (preparaty progestagenowe). Dawka Postinor Duo to dwie tabletki, przy czym pierwszą należy zażyć jak najszybciej po ryzykownej sytuacji, maksymalnie w ciągu 72 godzin, a drugą w 12 godzin po zażyciu pierwszej. W przypadku Escapelle należy zażyć tylko jedną tabletkę w ciągu 72 godzin od niezabezpieczonego stosunku.^[1]

[edytuj] Mechanizm działania

Przyjęcie pigułki przed owulacją zaburza cykl i nie dopuszcza do zapłodnienia komórki jajowej. Przyjęcie pigułki w trakcie owulacji lub po niej opóźnia wędrówkę komórki jajowej przez jajowód lub tak zmienia grubość błony śluzowej macicy, że zagnieżdżenie zarodka staje się niemożliwe. Zgodnie z oficjalnym stanowiskiem WHO pigułka "po" nie jest środkiem wczesnoporonnym, gdyż nie działa poronnie na już zaistniałe ciąże po implantacji zarodka. Takie określenie jest jednak stosowane na przykład przez organizacje religijne przyjmujące, że ciąża zaczyna sie w chwili zapłodnienia. Po implantacji nie jest możliwe zastosowanie antykoncepcji, a jedynie aborcja za pomocą środków poronnych, takich jak RU486. Skutki uboczne antykoncepcji awaryjnej mogą obejmować nudności, wymioty, biegunkę, bóle głowy, bolesność piersi oraz uczucie zmęczenia. W przypadku użycia środka w okresie przedowulacyjnym, w ciągu 7 dni może wystąpić nowa menstruacja. W przypadku zażycia pigułki po okresie owulacji często dochodzi do znacznego przedłużenia fazy lutealnej i opóźnienia miesiączki. W celu oznaczenia przyczyny opóźnienia należy wykonać test ciążowy.

[edytuj] Przeciwwskazania

Środek w żadnym wypadku nie ma charakteru typowego środka antykoncepcyjnego i nie jest przeznaczony do stałego używania jako taki. Przeciwwskazania są podobne, jak przy antykoncepcji hormonalnej. Nie powinno się korzystać z pigułki "po" częściej niż raz w miesiącu, a w przypadku preparatów progestagenowych (np. Postinor) nie należy przyjmować więcej niż 4 tabletki w ciągu cyklu.

[edytuj] Wkładka domaciczna

Wkładka domaciczna może być zastosowana do 5 dni po stosunku. Jej skuteczność jako antykoncepcji awaryjnej jest porównywalna ze skutecznością przy normalnym stosowaniu. Po wystąpieniu menstruacji wkładka może być pozostawiona w macicy jako zwykły środek antykoncepcyjny.