Aleksander Wolszczan
Z Wikipedii
Aleksander Wolszczan (ur. 29 kwietnia 1946 w Szczecinku[1]) – polski astronom, odkrywca pierwszych planet spoza Układu Słonecznego, wyróżniony jako Torunianin XX wieku.
Spis treści |
[edytuj] Działalność naukowa
W 1969 r. ukończył Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1973 na stażu w Instytucie Maksa Plancka w Bonn. W 1975 na macierzystej uczelni uzyskał stopień doktora fizyki za pracę poświęconą pulsarom. Od 1982 na stałe za granicą.
We wrześniu 1990 roku przy pomocy radioteleskopu w Arecibo (Portoryko) odkrył pierwsze 3 planety poza Układem Słonecznym, krążące wokół pulsara PSR B1257+12 w konstelacji Panny. Odkrycie zostało oficjalnie zaprezentowane na zjeździe Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego w Atlancie w styczniu 1992 i opublikowane w naukowym czasopiśmie - Nature w dniu 9 stycznia 1992 roku. W 1992 roku otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za odkrycie pierwszego pozasłonecznego układu planetarnego.
Od 1992 roku prowadzi badania i wykłada jako profesor astronomii i astrofizyki na Uniwersytecie Stanowym Pensylwania (Penn State) oraz swej macierzystej uczelni.
Dnia 22 marca 1994 roku opublikował pełne wyniki badań swego odkrycia w czasopiśmie Science. Wyróżniony przez pismo Nature jako autor jednego z 15 fundamentalnych odkryć z dziedziny fizyki upublicznionych przez wydawnictwo.
W 1996 roku otrzymał nagrodę Beatrice M. Tinsley Prize z rąk Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego (American Astronomical Society). Postanowieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z dnia 11 listopada 1997 roku, za wybitne zasługi dla nauki polskiej, został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Obywatel Miasta Szczecina - od 2006 r.
W lutym 2005 roku na konferencji w Aspen w Kolorado ogłosił, że wraz z Maciejem Konackim odkrył jeszcze czwartą planetę w tym układzie.
W maju 2007 roku wraz z grupą polskich astronomów odkrył planetę HD 17092 b krążącą wokół gwiazdy HD 17092. Do tego celu użył teleskopu Hobby-Eberly w Teksasie.
Został uhonorowany w toruńskiej Alei Gwiazd, gdzie na Rynku Staromiejskim odsłonił pierwszą z "katarzynek" - podpisów słynnych torunian.
[edytuj] Aleksander Wolszczan w filmie
W 2007 roku powstał film dokumentalny, w reżyserii Jana Sosińskiego pod tytułem "Gwiazdor - Aleksander Wolszczan". Obraz przybliża sylwetkę naukowca oraz przedstawia jego zainteresowania i opowieści dotyczące wcześniejszego życia w Polsce[2].
Przypisy
- ↑ Prof. dr hab. Aleksander Wolszczan. fnp.org.pl.
- ↑ Piwowar, Małgorzata. Dokument o spadkobiercy Mikołaja Kopernika. Rzeczpospolita. Wtorek, 30 października 2007 roku, 254 (7851), 20.
[edytuj] Literatura
- Wolszczan, A., and D.A. Frail. A planetary system around the millisecond pulsar PSR 1257+12. Nature 355(6356):145-7, January 9, 1992.
- Wolszczan, A. Confirmation of Earth-mass planets orbiting the millisecond pulsar PSR B1257+12. Science 264(5158):538-42, April 22, 1994.
