Хъазиты Мелитон

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.

Хъазиты Резойы фырт Мелитон (райгуырд 10 ноябры 1948) у зындгонд ирон фыссæг. Йæ литературон фæсномыг у Роксалан.

Адæймаг цы растæджы райгуыры, уымæ гæсгæ бирæ цæмæйдæрты вæййы æппæт йæ цард, йæ архайд. Хъазиты Резойы фырт Мелитон райгуырдис 1948 азы Джиуæргыбайы мæйы (ноябры) 10-æм бон Хуссар Ирыстоны Цхинвалы районы Ареуы хъæусоветы Ног хъæуы зæхкусæг бинонты æхсæн. Уый уыдис ахæм заман, адæм Фыдыбæстæйы Стыр хæсты фæстæ хæдзарад алыварсонæй йæ къахыл куы лæууын кодтой. Сабийæ зæрондмæ сын æрулæфт куы на уыдис. Тыхст æмæ стонг рæстæг куы уыдис. Фæлæ сæ ныфсæн кæрон куыннæ уыд.

[баив æй] Йæ фыд

Фыд Резо уыдис Фыдыбæстæйы Стыр хæсты хайадисæг. Мæздæджы сахарæй Ленинграды цурмæ фашистты дæрæнгæнгæ фæцыд къахæй.

1943 азы уæззау цæф фæцис. Фронтмæ ацæуынæн нал сбæззыд. Фæлæ 1946 азы сæрдмæ куыста Уралы æфсæйнаг тайынгæнæн заводы. Куы рыздæхт уæдæй йæ амæлæты бонмæ та уыдис колхозы, стæй та – совхозы кусæг. Йæ мад Куыдзеты Шено уыд хæдзары æфсин æмæ колхозон. Ныййарджытæ æппæт дæр арæзтой цæмæй сæ бирæ сывæллæттæ лæууыдаиккой ахуыры фæндагыл.

[баив æй] Фыссæджы цард

Мелитон райдайæн скъола каст фæцис Уæллаг Отъреуы хъæуы. æнæххæст астæуккаг скъола – Уæллаг Черейы хъæуы. Астæукаг скъола та – Ксуисы хъæуы 1966-æм азы. Скъолайы фæстæ йæ ахуыр адарддæр кодта Хуссар Ирыстоны паддзахадон педагогон институты ирон-фæсарæйнаг æвзæгты хайады æмæ йæ каст фæцис 1971-æм азы.

Уыдис газет «Советон Ирыстон»-ы корректорæй, уацхæссæгæй. Рауагъдад «Ирыстон»-ы редактор, стæй сæйраг редактор. 1976-æм азы ссис Советон Цæдисы Фысджыты цæдисы уæнг. Стæй – фысджыты цæдисты Дунеон æмхæларады уæнг. 1990-æм азæй у Республикæ Хуссар Ирыстоны Фысджыты цæдисы сæрдар. Уыцы иурæстæджы 1994-1995-æм азты уыдис паддзахадон телеуынынады фыццаг директор. 1996-1999-æм азты Республикæйы Парламенты Сæрдары хæдивæг. Ноджы – культурæ, дзыллон информацийы фæрæзтæ æмæ дины фæдыл Комитеты Сæрдар.

1994-æм азæй кæсы лекцитæ Республикæ Хуссар Ирыстоны паддзахадон университеты ирон литературæйæ.

Йæ иууыл стырдæр бæллиц у иугонд Ирыстон фенын.

[баив æй] Йæ уацмыстæ

Хъазиты Мелитон аивадон уацмыстæ фыссын райдыдта суанг сабийæ. 5-æм къласы ма куы ахуыр кодта, уæдæй фæстæмæ. Йæ уацмыстæ мыхуыр кæнын райдыдта 1985-æм азæй. Мелитон кусы поэзи, прозæ, драматургийы жанрты. Кæны зонадон æмæ тæлмац кæныны куыст. Рауагъта хицæн чингуытæй:

«Зæлы зарæг»
«Уарзтмонц зæрдæты кадæг»
«Æнæ фæхудгæ, æнæфæкæугæ»
«Алмас»
«Фæллæдзæуæн рæстæг»
«Чызджы зæрдæ»
«Хæстарыд Ирыстон»
«Алдымбыд»

Хъазиты Мелитон сабитæн ныммыхуыр кодта:

«Дæ сау чызг»
«Рувийы балц»
«Дзыхы къæбæл»
«Къæбæлдзыг ныхас» - ирон рифмæйы диссаджы хиæдты тыххæй
«Хъарæгæй зарын» - Нигеры тыххæй
«Къоста» - ирон поэзийы бындурæвæрæг Къостайы тыххæй
«Ир æмæ ироны кадæг» - Гафезы тыххæй
«Сабыр дзуринæгтæ» - Мæргъиты Къостайы тыххæй æмæ æндæр нырыккон фысджыты цард æмæ сфæлдыстадтыл.