Grop foncional
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
En quimia, subretot en quimia organica, los grops foncionals son d'estructuras submolecularas, caracterizadas per una connectivitat e composicion especifica elementària, que conferís reactivitat a la molecula que los conten. La combinason dels noms dels grops foncionals amb los noms dels alcans que ne provenon genèra una nomenclatura sistematica per nomenar los compausats organics.
Somari |
[Modificar] Comuns
Los grops foncionals pus comuns son:
Grop foncional | Mena de compausat | Formula del compausat |
Formula grafica |
Prefix | Sufix |
---|---|---|---|---|---|
Grop alquil | Alcan | R | -il- | -an | |
Grop alquenil | Alquèn | R=R | -enil- | -èn | |
Grop alquinil | Alquin | R≡R | -inil- | -in | |
Grop aril | Arèn | _ | _ | _ | |
Grop amino | Amina | NR3 | amino- | -amina | |
Grop idroxil | Alcòl | R-OH | hidroxi- | -ol | |
Grop alcoxi o ariloxi |
Etèr | R-O-R' | alquiloxi o ariloxi | Segon l'alcòl d'origina: alquil alquil etèr |
|
Grop carbonil | Aldeïd | R-C(=O)H | oxo- | -al | |
Cetona | R-C(=O)-R' | oxo- | -ona | ||
Grop carboxil Grop acil |
Acid carboxilic | R-COOH | carboxi- | -ic | |
Grop alcoxicarbonil o ariloxicarbonil Grop acil |
Estèr | R-COO-R' | -iloxicarbonil- (-COOR) | Segon l'alcòl i acid d'origina: alquilat d'alquil |
|
Grop acil |
Amida | R-C(=O)N(-H)-R' | amido- | Segon l'amina e l'acid d'origina: alquil alcanamida |
|
Grop acil | Anidrid | (RCO)2O | Anidrid -ic | _ | |
Grop acil | Alur d'acid | -COX | Aloformil- | Alur de -oil |
[Modificar] Amb azòt
I a fòrça grops foncionals, en mai de las amidas e aminas, que contenon d'atòms d'azòt:
[Modificar] Amb sofre
Autres grops foncionals que contenon d'atòms de sofre:
Mena de compausat | Grop foncional | Formula | Prefix | Sufix |
---|---|---|---|---|
Tioetèr o sulfur | _ | R-S-R' | _ | |
Tiòl | _ | R-SH | _ | |
Sulfoxid | _ | R-SO-R' | _ | |
Sulfona | _ | R-SO2-R' | _ | |
Acid sulfonic | _ | RSO3H | _ |
[Modificar] Autres
Autres grops foncionals:
Terme | Formula | Formula grafica | Prefix | Sufix |
---|---|---|---|---|
Fosfodiestèr | R-OP(=O)2O-R' | _ | _ | _ |
Fenil | R-C6H5 | fenil- | benzèn | |
Piridil | R-C5H4N | _ | _ | |
Metil | R-CH3 | _ | metil- (de la meteissa manièra qu'amb autres: etil, propil, butil, etc.) |
_ |