Nikolai Frederik Severin Grundtvig
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Nikolai Frederik Severin Grundtvig (8. september 1783–2. september 1872), òg kjend som N.F.S. Grundtvig eller berre Grundtvig, var ein dansk forfattar, poet (diktar), filosof, historikar, prest og politikar. Tankane til Grundtvig er kjende som «grundtvigianisme».
Grundtvig er rekna som ein av dei viktigaste personane i dansk og nordisk historie. Filosofien hans gav rom for ei ikkje-valdeleg nasjonalisme i Danmark. Særleg var dette viktig etter nederlaget i krigen mot Prøyssen i 1864.
Han har skrive mange av songane i danske og norske salmebøker, mellom anna salmen «Nu falmer skoven trindt om land».
Om ein seier at Kingo skreiv salmar til påska og Brorson til jula, så kan ein seie at Grundtvig skreiv salmar for alle tider innan kyrkjeåret. Mest av alt skreiv han likevel pinsesalmar.
Nasjonalromantikkken var viktig for Grundtvig. I det samanheng arbeidde han med å framstilla kvinnelege adelsdikt frå reformasjonstida som opphavlege folkedikt frå mellomalderen. Vidare lukkast det han å få nordisk mytologi kjend i Danmark.
Ut frå tanken «menneske først — kristen så» utvikla han ideen om folkehøgskular og kjempa mot pietismen.
