Livssyn
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Livssyn er ei overordna og felles nemning som ofte blir brukt om det eit menneske trur om livet og verda — om det fins nokon høyere makt eller ikkje, og kva slags etikk ein bør leva etter. Livssyn omfattar difor ei verkeleghetsoppfatting, ei oppfatting av korleis ein kan få kunnskap om verda (ein epistemologi) og korleis vi bør leva (til dømes gjennom openberring, fornuft eller erfaring), eit syn på mennesket og oppfattingar om kva som er rett og gale, godt og vondt (ein etikk).
Livssyn kan delast i to hovudgrupper: religiøse og sekulære.
Mange religiøse livssyn er kjent (som jødedom, kristendom, islam), men det finst også sekulære livssyn, til dømes humanismen (sjå også humanistisk livssyn). Noen politiske ideologiar er så omfattande at dei i ein del samanhengar også kan kallast livssyn, for eksempel marxismen, anarkismen og nazismen.
Ut fra denne forståinga vil det ikkje være naturlig å kalla ateisme for eit livssyn. Ateismen er den (filosofiske) posisjonen at det ikkje finnes nokon gud. Dette er ikkje tilstrekkelig til å definera eit livssyn fordi det ikkje følger av gudsfornektinga at ein har ei verkelegheitsoppfatting, ein epistemologi og ein etikk som til saman utgjer eit (livssynsmessig) heile. Ateismen vil likevel ofte inngå som del av sekulære livssyn, for eksempel i mange variantar av marxismen og anarkismen. Mange livssynshumanistar er også ateistar, men ikkje alle. Ein del tilhengjarar av sekulære livssyn er også agnostikarar.
I moderne menneskerettstenking omfattes også de sekulære livssyn av dei rettane som kjem inn under religions- eller trusfridomen. Begrepsmessig ville det difor vere rettare å snakke om livssynsfridom heller enn religionsfridom.
