Axel Oxenstierna

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Axel Oxenstierna (16. juni 1583–28. august 1654) var ein svensk greve og statsmann, rekna som Sveriges største statsmann i historia. Oxenstierna blei medlem av riksrådet 1609 og rikskanslar i 1612.

Axel Oxenstierna var son til riksrådet Gustaf Gabrielsson Oxenstierna (1551-97) og Barbro Bielke, og bror til Gabriel Gustafsson Oxenstierna (1587-1640). Han gifta seg med Anna Bååt på Tidø i 1608.

Axel Oxenstierna blir betrakta som skaparen av det svenske Postverket i 1636 og han er den første svenske ikkje-kongen som har fått biletet sitt på eit svensk frimerke - 1936 i samband med Postverkets 300-årsjubileum. Vidare vart han første svenske, ikkje-kongelege person som vart portrettert på ein mynt, ein thalar mynta i Würzburg etter kung Gustav II Adolfs død 1632

Barn

1. Kristina Oxenstierna (Axelsdotter) (1609-1631)
2. Gustav Oxenstierna (Axelsson) (1609 - 1629)
3. Johan Oxenstierna (Axelsson) (1612-1657)
4. Birgitta (Brita) Oxenstierna (Axelsdotter) (1613 - 1617)
5. Barbro Oxenstierna (Axelsdotter) (1615 - 1617)
6. Åke Oxenstierna (Axelsson) (1616 - 1617)
7. Katarina (Karin) Oxenstierna (Axelsdotter) (1617 - 1661)
8. Erik Oxenstierna (Axelsson) (1624-1656)
9. Gabriel Oxenstierna (Axelsson)
10. Jakob Oxenstierna (Axelsson)
11. Maria Oxenstierna (Axelsdotter)

[endre] Kuriosa

Axel Oxenstierna skal ha sagt til sin son Johan, som før reisa til Münster tvila på evna si til å forhandle for Sverige i freden i Westfalen: An nescis, mi fili, quantila prudentia mundus regatur (Veit du ikkje, son min, med kor lite forstand verden blir styrt).

[endre] Bakgrunnsstoff

• Oxenstiernaprojektet
• Gunnar Wetterberg, Kanslern Axel Oxenstierna i sin tid, del 1-2, Stockholm (Atlantis førlag) 2002 (ISBN 91-7486-602-8 og ISBN 91-7486-603-6).
• Sven A. Nilsson (med bidrag av Margareta Revera), "Oxenstierna, Axel", Svenskt biografiskt lexikon, bd 28, s. 504-524.

[endre] Kjelde