ebooksgratis.com

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Meetkundige rij - Wikipedia

Meetkundige rij

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een meetkundige rij is in de wiskunde een rij getallen waarin elk volgend element ontstaat door zijn voorganger met een constante (de reden) te vermenigvuldigen. Als a het eerste element is van de rij en r de reden, dan ligt de gehele rij vast. Het begin van de rij is dan:

a, ar, ar^2, ar^3,\ldots

Inhoud

[bewerk] Het algemene element

Het eerste element is:

t_1=a\,

Het ne element is recursief gegeven door:

t_n=r\cdot t_{n-1}\!,

zodat

t_n=ar^{n-1}\!.

[bewerk] Partiële sommen

De partiële som sn van de eerste nelementen van een meetkundige rij met eerste element a en reden r wordt voor r ≠ 1 gegeven door

s_n= \sum_{k=1}^n t_k =a\frac{1-r^n}{1-r} .

Voor r = 1 hebben we de triviale recursie tn = tn − 1, en dus geldt

s_n=na\! .

Als |r| < 1, is de meetkundige reeks convergent en kan de som s (de som van "alle" elementen) berekend worden:

s = \sum_{k=1}^\infty t_k =\frac{a}{1-r}

Voor |r| > 1 is de meetkundige reeks divergent.

[bewerk] Voorbeeld

Gegeven is de volgende rij: 1, 1/2, 1/4, 1/8, 1/16, ... Dit is een meetkundige rij met eerste element 1 en reden 1/2.

Het 15eelement is

t_{15}=ar^{15-1}=2^{-14}\! .

De som van de eerste 15 elementen is

s_{15}=a\frac{1-r^{15}}{1-r}=1 \frac{1-(\tfrac{1}{2})^{15}}{1-\tfrac{1}{2}} = 2(1-2^{-15})=2-2^{-14} .

De som is

s=a\frac{1}{1-r}=2 .

[bewerk] Afleiding van de formule voor de partiële som

Laat t1 = a . Dan geldt zowel:

s_n = \sum_{k=1}^n ar^k = a + ar + ar^2 + \dots + ar^{n-1}

als:

rs_n =ar + ar^2 + ar^3 + \dots + ar^{n-1} + ar^n\, .

We trekken eerste uitdrukking af van dce tweede en vinden:

rs_n-s_n=ar^n - a\, ,

zodat:

(r − 1)sn = a(rn − 1) en dus:
s_n= a\frac{1-r^n}{1-r} , mits r\neq1,

Merk op dat we voor | r | < 1 hebben dat \lim_{n \to \infty} r^n = 0 en daarmee:

s=\lim_{n \to \infty} s_n=\lim_{n \to \infty} a \frac{1-r^n}{1-r}=a \frac{1}{1-r} .

[bewerk] Toepassingen

Meetkundige rijen komen vaak voor. Het meest bekende voorbeeld is dat van interestberekeningen: bij een vast rentepercentage van r (per periode van bijvoorbeeld een jaar) groeit het kapitaal elke periode aan met een factor (reden) 1+r. Een oorspronkelijk kapitaal K is na n perioden aangegroeid tot K(1+r)^n. Andere voorbeelden betreffen de hoogte die een stuiterende bal bereikt na n keer stuiteren, en de intensiteit van licht dat n keer weerkaatst is. Repeterende decimale breuken kunnen worden opgevat als meetkundige reeksen en daardoor eenvoudig worden omgezet in natuurlijke breuken.

[bewerk] Zie ook


aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -