Marinecomponent van de Belgische Strijdkrachten
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Defensie van België | |
Instanties |
|
Departementen |
|
Componenten |
|
Functies |
De marinecomponent van de Belgische Strijdkrachten of Belgische Koninklijke Marine is sinds het jaar 2000 de benaming voor een deel van de Belgische Defensie.
Naast de Marinecomponent bestaat de Belgische Defensie uit:
- de Luchtcomponent,
- de Landcomponent en
- de Medische component.
De Belgische Marine heeft als hoofdbasis Zeebrugge , verder zijn er basissen in Sint-Kruis , Antwerpen en Oostende. Verder ligt een deel van de Belgische marinestaf in Den Helder , op een gezamelijke kazerne van Nederland en Belgie.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De geschiedenis van de Belgische Koninklijke Marine gaat terug tot 1815 toen België, na de ondergang van het Frankrijk van Napoleon, aangehecht werd aan het Koninkrijk der Nederlanden. Bij de Belgische revolutie van 1830 blokkeerde een Nederlands schip de haven van Antwerpen en voorkwam zo dat via de haven nog handel bedreven kon worden.
[bewerk] Een eigen marine
Om aan deze blokkade het hoofd te bieden, besloot het parlement op 15 januari 1831 om de eerste Belgische Koninklijke Marine op te richten. In 1862 besloot de regering de militaire Marine af te schaffen en richtte een Staatsmarine op. Deze is beter gekend onder de naam het Korps der Zeelieden en Torpedisten.
Tijdens het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog had België geen marine meer omdat haar schepen het doelwit van Duitse onderzeeboten en mijnen waren. Het Leger trok toen beroepszeelui terug van het front en plaatste ze op Franse schepen. Op het einde van WO I (1918) kreeg België van de geallieerden 11 torpedoboten en 26 mijnenvegers. Dit waren op de Duitsers buitgemaakte schepen. Dit werd mogelijk gemaakt door het verdrag van Versailles. In 1927 werd het Korps der Zeelieden en Torpedisten om budgettaire redenen afgeschaft.
[bewerk] Nieuwe marine vanaf 1940
De eerste jaren na 1927 werd er niet tot heroprichting van een marine besloten. En wanneer in 1940 de Tweede Wereldoorlog uitbrak beschikte België nog steeds niet over een marine. Deze werd op dat moment snel opgericht en personeel werd hiervoor aangetrokken. De belangrijkste taak van het nieuw opgerichte marinekorps was het opsporen en vernietigen van mijnen binnen de Belgische kustwateren. Later verleende ze ook haar medewerking aan de Franse marine en nam ze deel aan de evacuatie van België en Frans Duinkerken. Op 25 juni 1940 werden haar schepen in Spanje echter aan de ketting gelegd. Slechts één schip (de P16) kon ontkomen en bereikte Groot-Brittannië.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd een Belgische Sectie van de Royal Navy opgericht. Deze afdeling leverde de bemanning voor twee korvetten (HMS Buttercup en HMS Godetia), een flotillie mijnenvegers en enkele patrouillevaartuigen. De Belgische Sectie van de Royal Navy bestond tot 1946.
[bewerk] Na de Tweede Wereldoorlog
Bij het einde van WOII besloot de regering om de Marine te behouden en gaf haar de volgende opdrachten:
- Ontmijnen van de territoriale wateren
- Controle van koopvaardijschepen die de havens binnenvaren
- Visserijwacht
- Redding op zee
- Kustbewaking
Op 1 februari 1946 richtte de regering, bij KB 30/03/1946, de Zeemacht op.
Na 1945 werd de marine uitgerust met schepen gekregen van de geallieerden. Hierdoor kreeg België ook haar eerste, echte vloot. Deze schepen waren vooral mijnenvegers van Amerikaanse makelij en korvetten van de Britse 'Algerine'-klasse. De marine zal hieraan een aantal schepen van Belgische makelij toevoegen.
Tijdens de jaren 70 en 80 ondergaat de vloot een moderniseringsprogramma en worden de 'Wielingen'-klasse fregatten en de 'Tripartite'-klasse mijnenvegers aan de vloot toegevoegd. Tijdens de jaren 90 deelt ook de marine in de besparings- en hervormingsplannen van defensie. Er worden geen nieuwe schepen meer gebouwd. De mijnenvegers gaan allen buiten dienst en de vier fregatten worden vervangen door twee tweedehandse Nederlandse M-fregatten van de Karel Doormanklasse. Toch blijft de marine tijdens die periode deelnemen aan talrijke buitenlandse operaties.
De Zeemacht werd in het jaar 2000 omgedoopt tot Marinecomponent. Dit is een direct gevolg van de Eenheidsstructuur (strategisch Plan 2000-2015) die op last van Minister van Defensie André Flahaut werd ingevoerd.
In 2005 vierde de marinecomponent haar 60e verjaardag in aanwezigheid van Koning Albert II.
[bewerk] Taken van de marinecomponent
De huidige taken van de Marinecomponent:
- In vredestijd
- Visserijwacht waarborgen
- Vernietigen van springstoffen (op zee)
- Redding op zee
- Steun verlenen aan de Politie en Douane (op zee)
- Opsporen van wrakken en vergane schepen
- Hyperbaar Medisch Centrum ter beschikking stellen (decompressietanks)
- Controle Territoriale Wateren en de exclusieve economische zone
- Controle vervuiling op zee
- Humanitaire operaties
- Steun verlenen aan diplomatie en buitenlandse handel
- Belgische aanwezigheid op zee verzekeren
- Deelname aan operaties in NAVO, VN en WEU verband
[bewerk] Lijst van operaties
- 1950 - 1954 : Transport Belgische en Luxemburgse vrijwilligers naar Korea
- 1954 : Repatriëring van het Belgisch expeditiekorps uit Korea
- 1960 : De onafhankelijkheid van Belgisch Congo; bijna de ganse vloot is ter plaatse
- 1968 : Multinationale ontmijningsoperatie tussen België, Frankrijk, Duitsland en GB
- 1987 - 1988 : Op. Octopus en Calendar: oorlog Iran - Irak
- 1990 - 1991 : Op. Southern Breeze: Invasie Koeweit door Irak
- 1992 - 1994 : Op. Equator Kiss: humanitaire hulp aan Somalië
- 1992 - 1994 : Deelname aan vredesondersteunende Ops in Ex-Joegoslavië
- 1995 - 1996 : Op. Southern Breeze II: controle embargo tegen Irak
- 1998 : Op. Southern Breeze III: controle embargo tegen Irak
- 1998 : Op. Open Spirit: Oostzee
- 1999 : MCM Adriatische Zee & Embargo Op. Allied Force
- 1999 & 2000 : Oostzee MCM Op. MCOPLAT
- 2003 : West Shark: grootschalige anti-drugs operaties in het Caraïbische gebied
- 2004 : Active Endeavour patrouille in de Middellandse Zee tegen terroristische activiteiten
[bewerk] Rangen
[bewerk] Defensie-Jeugd
Net als de andere componenten bij de Defensie van België, beschikt ook de Marinecomponent over een Defensie-Jeugd werking. Door middel van stages tijdens de schoolvakantie kunnen jongeren even proeven van het leven bij de Marinecomponent. Ook heeft de Marinecomponent een samenwerkingsovereenkomst met het Koninklijk Marine Kadettenkorps, een jeugdbeweging die op maritieme leest geschoeid is.
[bewerk] Lijst van huidige schepen
Volgende schepen zijn momenteel in de vaart:
[bewerk] Fregatten
- M-fregatten [1]
- F930 Leopold I (2007-)
- F931 Louise-Marie (2008-)
[bewerk] Mijnenjagers
- Tripartite klasse [2]
- M915 Aster (1986-)
- M916 Bellis (1986-)
- M917 Crocus (1987-)
- M921 Lobella (1989-)
- M923 Narcis (1991-)
- M924 Primula (1991-)
[bewerk] Logistiek steun- en commandoschip
- A960 Godetia (1967-) [3]
[bewerk] Oceanografisch onderzoeksschip
- A962 Belgica (1984-) [4]
[bewerk] Hulpschepen
- Sleepboten
- A950 Valcke (1987-)
- A996 Albatros (1967/1997-)
- Kustwachtvaartuig
- A963 Stern (2000-)
- Riviersnelboot
- P902 Liberation (1954-) [5]
- Zeilend schoolschip
- A958 Zenobe Gramme (1961-)
- Koninklijk Jacht
- A983 Quatuor (2007-)[6]
[bewerk] Noten
- ^ Deze schepen werden overgenomen van de Koninklijke Marine
- ^ Zogenaamde tri-partite mijnenjager: een gezamenlijk project van de Nederlandse, Franse en Belgische marines. België bouwde er tien. Vier zijn er uit dienst genomen: drie schepen werden aan Frankrijk verkocht en een laatste is uit omloop genomen maar is nog in België. Verder is de M915 op die ogenblik buiten gebruik na een aanvaring en is het niet zeker of het schip hersteld wordt. Identiek aan de Nederlandse Alkmaarklasse en de Franse Eridanklasse.
- ^ Een half-zusterschip van de Godetia, de A961 Zinnia, werd al in 1993 uit dienst genomen en is onlangs voor sloop verkocht.
- ^ Dit schip behoort tot de Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee, maar de marinecomponent staat in voor het dagelijks beheer een levert de bemanning.
- ^ Dit schip wordt gebruikt voor Public Relations doeleinden op de Belgische binnenwateren.
- ^ Privé-jacht van Koning Albert II en Koningin Fabiola, afgemeerd aan de Franse zuidkust en beheerd door de marinecomponent.
- ^ Worden gebruikt te Lombardsijde voor het terughalen van gebruikte drones en oefendoelen na zeewaartse schietoefeningen. De Spich en Werl zijn kleine RIB's.
- ^ Sloep voor transport van personeel over korte afstanden in de haven van Zeebrugge.
- ^ Worden gebruikt te Lombardsijde voor het terughalen van gebruikte drones en oefendoelen na zeewaartse schietoefeningen. De Spich en Werl zijn kleine RIB's.
[bewerk] Geplande Aankopen
Op 22 december 2005 kwamen België en Nederland de verkoop overeen van 2 M-fregatten, die in 2007 en 2008 in dienst genomen werden. Hiermee is definitef afgezien van een plan om een strategisch transportschip te verwerven. Verder zijn er momenteel geen plannen tot aankoop of vervanging van de huidige vloot, maar worden de bestaande schepen gemoderniseerd.
Bronnen, noten en/of referenties: |