Marcus Aemilius Lepidus (triumvir)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
| Belangrijkste leden van de gens Aemilia. | |
|---|---|
|
|
Marcus Aemilius Lepidus (Latijn: M·AEMILIVS·M·F·Q·N·LEPIDVS1) was een Romeins patriciër uit de eerste eeuw v/c. Zijn broer was Marcus Aemilius Paullus, een fervent tegenstander van Pompeius en later ook van het Tweede Triumviraat waartoe zijn broer behoorde. Zijn vader, die dezelfde naam droeg, is vooral bekend om zijn opmars tegen Rome in 77 v/c.
[bewerk] Beginjaren
Marcus Aemilius Lepidus wordt voor het eerst vermeld in 52 v/c toen hij aangeduid werd als interrex na de dood van Clodius. Zijn taak was om de comitia samen te roepen en daarna over te gaan tot de verkiezing van 2 nieuwe consuls. Toen hij dit echter weigerde werd zijn huis aangevallen door aanhangers van Clodius en werd hij verplicht Rome te ontvluchten. Zijn eerste politieke stappen waren dus niet echt succesvol. In 49 v/c zag hij zijn kans schoon om terug te keren naar Rome. Toen Caesar triomferend Rome binnentrok reed Lepidus aan zijn zijde. Caesar achtervolgde zijn gevluchte vijanden naar Griekenland en stelde Lepidus aan als Praetor Urbanus in datzelfde jaar. Dit betekende niet dat Caesar hem blindelings vertrouwde. Hij liet Marcus Antonius, zijn rechterhand, achter om de vrede te bewaren in het woelige Italië. Als Praetor Urbanus liet Lepidus Caesar verkiezen tot dictator zodat die geen rekening meer hoefde te houden met de Senaat. Het daaropvolgende jaar werd Lepidus Proconsul en verkreeg hij de provincie Hispania Lusitania. Omdat hij de voormalige Proconsul Quintus Cassius Longinus en zijn voormalig Quaestor Marcus Marcellus, die met elkaar in oorlog waren, kon overhalen om hun geschillen op te lossen, verkreeg hij de titel van Imperator, een titel die normaal alleen maar gegeven werd aan generaals die een grote overwinning behaald hadden. Het betekende eveneens dat hij de eer kreeg om zijn eigen triomftocht door Rome te houden. In de loop van datzelfde jaar benoemde Caesar hem bovendien tot Magister Equitum en in 46 v/c werd hij zelfs verkozen als tweede consul, aan de zijde van Caesar. Lepidus ontsnapte ternauwernood aan de dood. Sommige van de moordenaars van Caesar, waaronder Cassius Longinus, wilden ook Lepidus en Antonius vermoorden, maar onder druk van Decimus Brutus ging dat plan niet door. Caesar werd namelijk vermoord omdat hij de Republiek ten val wilde brengen. Lepidus en Antonius beschikten niet over de machtsmiddelen om dit te verwezenlijken en daarom vond Decimus het onwettig om hen ook te vermoorden. Het toeval wilde dat Lepidus enkele weken voordien tot gouverneur was aangesteld van Gallia Narbonensis en Hispania Citerior toen Caesar vermoord werd. Hij was troepen aan het rekruteren in en rond Rome om mee te nemen naar zijn nieuwe provincies. Nadat hij zich enkele uren verborgen had gehouden na de moord besloot hij met zijn soldaten het forum te bezetten. Met een leger zo dicht bij Rome had hij het perfecte middel in handen om de macht te grijpen. Het was dankzij Marcus Antonius dat Lepidus zijn troepen terugtrok en Rome voor een nieuwe ramp behoedde. Vervolgens werd er een schijnvrede gesloten tussen de aanhangers van Caesar en zijn moordenaars. Wegens zijn steun aan Antonius werd Lepidus benoemd tot Pontifex Maximus op aanraden van diezelfde Antonius. Dit versterkte hun onderlinge band en dit kon later nog van pas komen. Bovendien huwelijkte Antonius zijn dochter uit aan de zoon van Lepidus.
[bewerk] Triumviraat
Lepidus’ nut in Rome zat er op en Antonius liet hem naar naar zijn provincies vertrekken. Maar Lepidus had een veel belangrijkere taak gekregen. Sextus Pompeius, de zoon van Pompeius Magnus, had zich nog altijd niet onderworpen aan het nieuwe gezag in Rome en had zich teruggetrokken in Spanje. Het was Lepidus taak om ervoor te zorgen dat beide partijen zich verzoenden. Deze poging was er gekomen op voorstel van Antonius die ervoor wilde zorgen dat indien er een nieuwe burgeroorlog zou uitbreken Sextus niet aanwezig zou zijn om de Senaat te steunen. Lepidus slaagde in zijn missie en werd zowel geprezen door Antonius als door de Senaat. Hij werd bovendien verkozen tot Supplicatio. Antonius had de situatie goed ingeschat. Kort nadien kwam het tot een openlijke confrontatie tussen hem en de Senaat. Antonius had het bestuur gekregen over de provincie Gallia Cisalpina. Deze was echter in handen van Decimus Brutus en die weigerde om ze op te geven. Antonius nam zijn toevlucht tot militaire acties en belegerde Decimus die zich verschanst had in Mutina. De Senaat koos de kant van Decimus en Antonius stond er dus alleen voor. Lepidus bleef lange tijd neutraal. Hij beschikte over 10 legioenen en het lot van Rome lag dus in zijn handen. Alhoewel hij de Senaat er ettelijke keren van overtuigde dat hij hun steunde, zijn soldaten, grotendeels veteranen van Caesar, dachten hier anders over. Toen Antonius na de nederlaag bij Mutina aanklopte bij Lepidus voor steun, sloot die zich bij hem aan. De gouverneurs van Hispania Citerior en Gallia Hiterior steunden Antonius eveneens en opeens beschikte hij over een enorm leger. Octavianus, de adoptiefzoon van Caesar die zich als 20-jarige had laten benoemen tot Consul en het leger van de Senaat aanvoerde, besefte dat hij aan de verliezende kant streed. Hij zocht contact met Antonius en Lepidus en ontmoette hen bij Bononia. Met zijn drieën sloten ze een officieel triumviraat en verdeelden ze het Romeinse Rijk onder hun drieën. Lepidus kreeg heel Hispania en Gallia Narbonensis en werd bovendien verkozen tot consul voor het jaar 42 v/c. Terwijl Antonius en Octavianus de achtervolging inzetten op Brutus en Cassius, bleef Lepidus achter in Italië om de orde te handhaven.. Van zijn 10 legioenen mocht hij er maar 3 behouden. De rest werd verdeeld onder Antonius en Octavianus. Zo werd het duidelijk dat Lepidus een secondaire rol zou spelen. Dit leek hem echter niet te deren. Toen het Triumvraat Rome in handen kreeg had het haar vijanden vogelvrij verklaard. Er hingen lijsten op in de stad met daarop hun namen. Vreemd genoeg zat ook Lepidus broer daarbij. Blijkbaar was Lepidus bereid om grote toegevingen te doen om zijn collega’s gunstig te stellen.
[bewerk] Neergang
Gedurende heel het jaar verbleef Lepidus in Rome als consul. Hij zou echter nooit de kans krijgen om de hem toegewezen provincies te besturen. Na de overwinning van Octavianus en Antonius bij Phillippi tegen Brutus en Cassius keerden ze zich tegen Lepidus. Op beschuldiging van contact met Sextus Pompius, die vanuit Sicilië met zijn piratenvloot de Middellandse Zee onveilig maakte, werden zijn provincies hem afgenomen. Er werden echter geen bewijzen gevonden tegen hem en als verontschuldiging kreeg hij de provincie Africa toegewezen. De twee andere triumvirs waren hem echter liever kwijt dan rijk en het was pas in 40 v/c dat hij effectief Africa kon besturen. Octavianus had hiervoor gezorgd, zij het alleen maar omdat hij een bondgenoot wilde hebben indien hij in conflict zou komen met Antonius. Bij de hernieuwing van het triumviraat in 37 b/c werd Lepidus er toch bijgehouden. Het was echter enkel een formaliteit want hij had nu nauwelijks nog enige macht. Het zou niet lang duren voor hij ook effectief verwijderd werd. In 36 v/c besloot Octavianus om Sextus Pompeius uit te schakelen. Hiervoor riep hij de hulp in van Lepidus, die met zo’n 12 legioenen vanuit Africa naar Sicilië vertrok. Lepidus zag zijn kans schoon om zich opnieuw te laten gelden. Hij eiste Sicilië voor zichzelf op en zonder op Octavianus te wachten veroverde hij eerst Lylibaeum en de omringende steden om zich daarna te concentreren op Messana. De 8 legioenen van Sextus Pompeius die hier gelegerd waren liepen over naar Lepidus die nu beschikte over ongeveer 20 legioenen. Hij voelde zich nu sterk genoeg om zich te verzetten tegen Octavianus. Toen deze aankwam in Sicilië weigerde Lepidus om Sicilië af te staan. Bovendien eiste hij ook dat hij een gelijkwaardige positie kreeg in het triumviraat. Er was echter één probleem. Lepidus mocht dan al beschikken over 20 legioenen, zijn soldaten hadden weinig vertrouwen in zijn kwaliteiten. Bovendien ondernam Octavianus verschillende pogingen om hen voor zich te winnen. Toen hij ervan overtuigd was dat een groot deel van Lepidus’ troepen hem steunde, reed hij op een dag het kamp van Lepidus binnen en riep hij de aanwezige troepen op om een nieuwe burgeroorlog te vermijden. Alhoewel zijn opzet aanvankelijk mislukte en hij met een wond in zijn borst moest vluchten, had zijn gewaagde zet wel effect op langere termijn. Lepidus’ troepen lieten hem in de steek. Lepidus werd verbannen naar Circeii en verloor zijn triumviraat. Zijn bezittingen en titel van Pontifex Maximus mocht hij wel behouden.
Zo eindigde het publieke leven van Marcus Aemilius Lepidus. Alhoewel hij over voldoende rijkdom beschikte om een groot leven te hebben en bovendien uit een oude Romeinse familie kwam, beschikte hij niet over het karakter dat hem groots had kunnen maken. Hij was waarschijnlijk een erg meegaand persoon die graag de makkelijke weg koos. Niettemin genoot hij toch het respect van een van de grootste persoonlijkheden uit de Romeinse geschiedenis, Julius Caesar.
Voetnoten
