Mannetjesorchis
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Mannetjesorchis | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Orchis mascula var. alba |
|||||||||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||
Soort | |||||||||||||||||||||||
Orchis mascula L. (1755) |
De mannetjesorchis (Orchis mascula) is een orchidee. De soort is in Nederland wettelijk beschermd. Tevens staat de soort op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam en zeer sterk afgenomen. De plant komt in Nederland in Zuid-Limburg voor, maar is daar zeer zeldzaam.
De plant komt voor in Europa en Noord-Afrika. In de Ardennen en in Zwitserland komt de plant nog veel voor. Ook is de plant in Noord-Duitsland wijd verspreid.
De plant wordt 15-50 cm hoog en bloeit van eind april tot begin juni met purperen tot roodachtig lila bloemenen. De bloemstengel is naar de top toe rood gekleurd en heeft stengelomvattende bladeren, die op de bladschede paarsrode streepjes hebben. Er komen ook planten met witte bloemen voor. De lancetvormige bladeren hebben een versmalde voet en zijn soms bruinrood gevlekt. Doordat kruisbestuiving door insecten plaatsvindt is de bloemvorm variabel.
De mannetjesorchis komt in Nederland voor in lichte loofbossen en bosschages op vochtige, leem- en kalhoudende grond. Verder komt de plant in Europa voor in schrale weilanden en op heidevelden. Door het verdwijnen van het hakhout is de soort in Zuid-Limburg sterk achteruitgegaan. Op diverse plaatsen wordt nu weer hakhoutbeheer toegepast.
[bewerk] Verwante en gelijkende soorten
De mannetjesorchis is vrij variabel maar kan in België en Nederland met geen andere orchidee verward worden, zelfs niet met zijn dichtste verwanten uit het geslacht Orchis. Daar waar beide soorten voorkomen, is wel verwarring met Orchis spitzelii mogelijk. Hij lijkt ook wel wat op de minder verwante handekenskruiden (Dactylorhiza), maar kan daarvan onderscheiden worden door de schutbladen die allen kleiner dan de bloemen, vliezig en nooit groen zijn.
[bewerk] Externe link
- Mannetjesorchis (Orchis mascula) op SoortenBank.nl (gebaseerd op de 22e, voorlaatste, druk van de Heukels)
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Mannetjesorchis (Orchis mascula) op Wikimedia Commons.
|
Soorten van het geslacht Orchis |
---|
O. adenocheilae · O. anatolica · O. anthropophora (Poppenorchis) · O. brancifortii · O. canariensis · O. cazorlensis · O. fauriei · O. galilaea · O. insularis · O. italica · O. mascula (Mannetjesorchis) · O. militaris (Soldaatje) · O. pallens (Bleke orchis) · O. patens · O. provincialis · O. punctulata · O. purpurea (Purperorchis) · O. quadripunctata · O. scopulorum · O. sezikiana · O. simia (Aapjesorchis) · O. spitzelii · O. wardii |