Koper(II)sulfaat
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
| Koper(II)sulfaat | |
|---|---|
| Structuurformule en molecuulmodel | |
 Kopersulfaat in een reageerbuisje |
|
| Algemeen | |
| Molecuulformule | CuSO4 × 5 H2O |
| IUPAC |
Koper(II)sulfaat pentahydraat
|
| Andere namen |
kopersulfaat; kopervitriool; blauwe aluin
|
| Molmassa | 249,69 g/mol |
| CAS-nummer | 7758-98-7 |
| EG/EINECS/ELINCS | 231-847-6 |
| PubChem | 24462 |
| Beschrijving | blauwe kristallen |
| Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | |
  Xn, schadelijk N, milieugevaarlijk |
|
| Risico (R) en veiligheid (S) | R-zinnen: R22, R36/38, R50/53 S-zinnen: S2, S22, S60, S61 |
| VN-nummer | 3077 |
| ADR-klasse | Gevarenklasse 9 |
| LD50 (ratten) | (oraal) 300 mg/kg (huid) > 2 mg/kg |
| LD50 (konijnen) | (intraveneus) 10 mg/kg |
| Fysische eigenschappen | |
| Aggregatietoestand | vast |
| Kleur | blauw |
| Dichtheid | 2,284 g/cm³ |
| Smeltpunt | 110 °C |
| Oplosbaarheid in water | 316 g/L |
| Goed oplosbaar in | water |
| Geometrie en kristalstructuur | |
| Kristalstructuur | Triklien |
| Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar) | |
Koper(II)sulfaat pentahydraat vormt blauwe kristallen CuSO4 × 5 H2O. Onder invloed van warmte (200 °C) verliezen ze hun kristalwater en gaan over in een wit amorf poeder, watervrij koper(II)sulfaat (CuSO4).
De oplosbaarheid van koper(II)sulfaat vermeerdert sterk met de temperatuur. Bij afkoeling van een verzadigde oplossing treedt dadelijk kristallisatie in.
[bewerk] Toepassingen
Koper(II)sulfaat wordt gebruikt in de tuinbouw, het is een meststof die in zeer kleine hoeveelheden aanwezig moet zijn. Een traditioneel bestrijdingsmiddel tegen meeldauw is bordelese pap, een oplossing van 2 gewichtsdelen koper(II)sulfaat, 1 deel kalk in 100 delen water. In de geneeskunde gebruikte men het als ontsmettingsmiddel, als bloedstelpend middel en als emeticum. Het kan ook dienen als antigif bij vergiftiging met fosfor. Het wordt ook aangewend voor het conserveren van hout.
Kopersulfaat wordt gebruikt bij een aantal klassieke analytische reacties, zoals de biureetreactie en in het Fehlingsreagens.
Watervrij CuSO4 wordt gebruikt om sporen van water in sommige vloeistoffen aan te tonen, omdat het zout, na contact met water, de karakteristieke blauwe kleur verkrijgt. Dit kleureffect wordt veroorzaakt door dat het Cu2+-ion gehydrateerd kan worden. In de watervrije, witte vorm is het omgeven door sulfaatgroepen. In de gehydrateerde vorm bevinden zich een aantal watermoleculen tussen het koper-ion en de sulfaat-ionen. Het verschil in coördinatie leidt tot een verandering in energietoestanden van de d-elektronen van het koper-ion en daarmee tot andere optisch eigenschappen.
Het kristalwater van het koper(II)sulfaat kan vervangen worden door ammoniak. Er ontstaat dan een complex ion ([Cu(NH3)4]2+ , tetra-amminekoper(II)-ion ) dat een intensieve blauwe-paarse kleur vertoont.
Koper(II)sulfaat wordt gebruikt in de koper/kopersulfaat referentie-elektrode.
Kopersulfaat wordt gebruikt om te etsen.
