Kluisgat

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een kluisgat is een bijna ronde en eerder ovaalronde versterkte stalen opening in de verschansing van een zee-, marine- of binnenschip. Doorheen deze kluisgaten worden meertrossen of -kabels doorgestoken door de bemanning, om af te meren, of het touwwerk naar binnen te halen.

Deze kluisgaten zijn aan de binnenkant van de verschansing, nog omrand met een glooiende ronding rondom het kluisgat, om te voorkomen dat door scherpere randen, de nylontrossen zouden doorschuren en breken. Na het afmeren hangen de bemanningen nog ronde schijven aan de trossen, iets buiten de scheepsverschansing, om te voorkomen dat ratten, via de meertrossen, vanaf de wal aan boord zouden klimmen.

De ankerketting loopt ook door een kluisgat aan dek, vanaf de ankerlier naar het anker zelf, die eveneens in een kluisgatkoker met zijn ankerstok zit. Tijdens het ophalen van zo'n zwaar anker, wordt er water ingespoten met behulp van een waterslang, om verhitting tijdens het kettingschuren in het kluisgat, tegen te gaan. Het anker met zijn pallen, wordt dan klem getrokken tegen de ankerkluis van de voorsteven van het schip.

Hier is ook het spreekwoord "Door het kluisgat aan boord komen" afgeleid. Vroeger kropen dronken matrozen, (of zij die te laat kwamen of erger nog, verstekelingen) langs het kluisgat aan boord uit schrik gestraft te worden. Nu gebeurde het wel vaker dat zo iemand "carriere" maakte (ttz zich wat opwerkte op de(spreekwoordelijke)ladder aan boord). Nu zeggen we dit van iemand die onderaan de bedrijfshirarchie is opgeklommen tot een respectabele functie.