Karel Johannes Frederiks

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Karel Johannes Frederiks (Middelburg, 10 februari 1881 – Den Haag, 18 februari 1961) was in de Tweede Wereldoorlog secretaris-generaal op het departement van Binnenlandse Zaken.

Frederiks was vanaf 1931 secretaris-generaal en bleef tot het einde van de oorlog zijn functie bekleden. Dit was mogelijk omdat hij zich niet verzette tegen de hoofdlijnen van de Duitse politiek.^[1] De Duitse maatregelen tegen de Joodse Nederlanders ontleenden hun effectiviteit mede aan de coöperatieve opstelling van Frederiks. Direct na de bevrijding verscheen zijn apologetisch getinte brochure Op de bres 1940-1945: overzicht van de werkzaamheden aan het Departement van Binnenlandsche Zaken gedurende de oorlogsjaren. Na de oorlog werd hij het lijdend voorwerp in een zuiveringsprocedure, die procedureel de toets der kritiek niet kon doorstaan. De commissie die de zuiveringsprocedure moest uitvoeren, bestond uit mr. A.A.L. Rutgers, lid van de Raad van State en commissievoorzitter, de indoloog J.H. Boeke en de door de Duitse bezetter ontslagen burgemeester van Tilburg, Jan van de Mortel. De commissie was van oordeel dat Frederiks als overtuigd opportunist bewust had afgezien van de principiële politiek die juist onder de omstandigheden van de bezetting noodzakelijk waren geweest. Zijn patriottische gezindheid werd erkend, maar zijn politiek van 'schipperen, meevaren, laveren, bakzeil halen, dobberen en boot afhouden' had gefaald en was noodlottig geweest. De commissie gaf niet aan op welk moment naar haar mening Frederiks zijn post had moeten verlaten. De commissie concludeerde dat Frederiks 'te goeder trouw in zijn beleid had gefaald'. De minister van Binnenlandse Zaken, mr. L.J.M. Beel, beschikte uiteindelijk op 11 januari 1946 tot ongevraagd eervol ontslag.

Hij was de initiatiefnemer van het Plan Frederiks.

[bewerk] Noten

1. ^ dr. L. de Jong, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog: deel 4, mei '40 - maart '41, eerste helft. Staatsuitgeverij, 's-Gravenhage, 1972, p. 146.

Plan-Frederiks
Tehuizen: Huize De Biezen - Huize De Schaffelaar - Villa Bouchina Betrokken personen: Karel Johannes Frederiks - Jan van Dam - Anton Mussert - Dirk Spanjaard sr. Geïnterneerden: Lijst-Frederiks - Lijst-Van Dam