Justas Paleckis

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Justas Paleckis (1899-1980), was een Litouws staatsman en journalist.

Van 1926 tot 1927 was Paleckis directeur van het staatspersagentschap ELTA. Nadien was hij als journalist werkzaam. Hij viel op vanwege zijn kritiek ten opzichte van het regime. Na de Sovjet-Russische bezetting van Litouwen in juni 1940, werd de als links bekend staande Paleckis door de Russen benoemd tot president (17 juni-21 juli 1940) en premier (17 juni-24 juni 1940). Op 14 en 15 juli hield Paleckis in opdracht van Stalin verkiezingen voor het parlement. Bij deze verkiezingen kon slechts worden gekozen voor kandidaten van het Litouwse Blok van het Werkende Volk (LTDS). Het nieuwe parlement 'vroeg' op 21 juli 1940 de Russische regering om Litouwen onder de naam Litouwse Socialistische Sovjetrepubliek op te nemen in de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken. In augustus 1940 werd de Litouwse SSR geannexeerd en 'officieel lid' van de USSR.

In augustus 1940 werd Paleckis lid van de Litouwse Communistische Partij en Voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet van de Litouwse SSR, en daarmee de facto staatshoofd. Hij bleef dit ambt vervullen tot april 1967. Hij bezat geen werkelijke macht, de echte macht werd uitgeoefend door de eerste secretaris van de Litouwse Communistische Partij. Tijdens de gebeurtenissen in juni tot en met augustus 1940 kreeg hij de werkelijke bedoelingen van de Sovjetbezetters door (d.i. sovjetisering en annexatie). Hierdoor meldde hij zich aanvankelijk ziek van ellende bij zijn Sovjetzetbazen maar wegens mogelijke represailles ging hij toch verder in dienst van de Sovjetbezetters van Litouwen.